Gan đóng vai trò quan trọng trong hệ thống tiêu hóa của cơ thể. Bất cứ thứ gì bạn ăn hay uống thứ gì, bao gồm cả thuốc, đều phải đi qua bộ phận này. Vì thế, bạn phải cần đối xử tốt với lá gan để nó khỏe mạnh và hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
"Đó là một bộ phận bạn dễ dàng biến thành thùng rác nếu bạn không chăm sóc nó cẩn thận. Một khi bạn không coi trọng nó, nó sẽ bị hỏng ngay", bác sĩ Rohit Satoskar thuộc Viện cấy ghép MedStar Georgetown (Mỹ) nói.
Lá gan có kích thước gần bằng quả bóng và nằm ở phía bên phải trong ổ bụng. Nó có một vài trọng trách phải gánh vác.
Đó là giúp làm sạch máu bằng cách loại bỏ các hóa chất độc hại do cơ thể tạo ra. Nó cũng tạo ra một loại chất lỏng gọi là mật, có vai trò phá vỡ chất béo từ thức ăn. Đồng thời, gan chứa đường, gọi là glucose, giúp cơ thể nạp đầy năng lượng một cách nhanh chóng mỗi khi cần.
Rất dễ để có một lá gan khỏe mạnh. Theo bác sĩ Ray Chung, giám đốc y tế của chương trình cấy ghép gan thuộc Bệnh viện Massachusetts General, những gì bạn cần làm là thực hiện một lối sống lành mạnh.
"Chăm sóc gan là tránh xa những hành vi xấu, điều này còn quan trọng hơn cả việc ăn và uống các chất bổ cho gan", bác sĩ Chung cho biết.
Dưới đây là những cách chăm sóc gan khỏe mạnh.
- Không uống nhiều rượu: Thói quen này có thể phá hủy tế bào gan và dẫn tới tình trạng xơ gan, vốn có thể gây tử vong.
Vậy uống bao nhiêu rượu là nhiều? Chính phủ Mỹ đã đưa ra hướng dẫn rằng đàn ông nên uống không quá 2 ly/ngày, còn phụ nữ chỉ nên uống 1 ly/ngày.
- Chế độ ăn lành mạnh và tập thể dục đều đặn: Lá gan của bạn sẽ rất biết ơn điều này. Bạn sẽ kiểm soát cân nặng ở mức cho phép, để tránh mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu, và từ đó không bị xơ gan.
- Cẩn thận với một số loại thuốc nhất định: Một số loại thuốc hạ cholesterol đôi khi có tác dụng phụ gây ra vấn đề về gan. Thuốc giảm đau acetaminophen (Tylenol) có thể làm tổn thương gan nếu bạn uống quá nhiều.
Bạn có khi uống rất nhiều thuốc acetaminophen mà không hề nhận ra nó. Nó có mặt ở trong hàng trăm loại thuốc như thuốc cảm lạnh và thuốc giảm đau theo toa.
Một số loại thuốc cũng có thể ảnh hưởng tới gan nếu bạn uống rượu trong lúc uống chúng. Và một số loại có hại khi kết hợp với các loại thuốc khác. Hãy hỏi bác sĩ cẩn thận trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào.
- Tìm hiểu cách phòng bệnh viêm gan virus: Đây là căn bệnh nguy hiểm có thể hại lá gan. Viêm gan virus có nhiều loại.
Bạn mắc viêm gan A từ ăn hoặc uống nước có virus gây ra bệnh này. Bạn có thể tiêm vắc-xin phòng ngừa nếu bạn đang đi du lịch tới vùng đang xảy ra dịch bệnh.
Viêm gan B và C lây lan qua đường máu và dịch chảy ra từ cơ thể. Để giảm nguy cơ, bạn đừng chia sẻ các đồ vật như bàn chải đánh răng, dao cạo, hoặc kim tiêm, hạn chế số bạn tình và luôn luôn sử dụng bao cao su mỗi khi quan hệ tình dục.
Không có vắc-xin phòng ngừa viêm gan C nhưng có 1 loại phòng ngừa viêm gan B.
- Kiểm tra bệnh viêm gan virus: Bởi vì bệnh này thường không gây ra các triệu chứng nên bạn có thể mắc nó trong nhiều năm liền mà không biết. Nếu thấy có nguy cơ mắc bệnh, bạn hãy đi kiểm tra máu.
Trung tâm kiểm soát bệnh tật Mỹ (CDC) khuyến cáo bạn nên đi kiểm tra viêm gan C nếu bạn sinh ở thời kỳ 1945 – 1965.
- Đừng sống trong môi trường độc hại: Một số sản phẩm làm sạch, sản phẩm xịt và thuốc trừ sâu có chứa các hóa chất có thể làm hỏng gan của bạn. Tránh tiếp xúc trực tiếp với chúng.
Các chất phụ gia trong thuốc lá cũng có thể làm hỏng gan của bạn, vì vậy đừng hút thuốc.
- Cẩn thận với các thực phẩm chức năng và thảo dược: Một số loại có thể ảnh hưởng xấu tới lá gan. Nhiều nghiên cứu khác cũng cho biết có một số loại thảo được có thể gây tổn thương cho gan, chẳng hạn như cascara, chaparral, comfrey, kava và ephedra.
Trong những năm gần đây, thảo dược và thực phẩm chức năng xuất hiện bùng nổ trên thị trường với lời quảng cáo phục hồi chức năng gan như hạt cây kê sữa, vỏ cây borotutu và diệp hạ châu. Hãy thận trọng với những tuyên bố đó.
"Chưa bao giờ có bằng chứng xác thực nào chứng nhận các thảo dược đó giúp gan khỏe mạnh. Một số loại còn hại gan nữa", bác sĩ Chung nói.
- Uống cà phê: Nghiên cứu mới đây của các nhà khoa học Mỹ cho thấy duy trì thói quen uống cà phê đã được loại bỏ chất caffein có thể giúp gan khỏe mạnh.
* Theo WebMD