Bác sĩ phẫu thuật Dai Fangquan làm việc tại Khoa Ngoại Lồng ngực và Hô hấp của Bệnh viện Đại học Á Châu (Đài Trung, Đài Loan, Trung Quốc). Ông cho biết đôi khi những dấu hiệu đau xương khớp dai dẳng, nhất là thắt lưng là do tác động từ ung thư phổi.
Đáng lo là lúc đầu, khi các cơn đau này còn nhẹ thì ít được chú trọng, dễ bị bỏ qua. Đến khi cơn đau nặng hơn cũng là lúc khối u chèn ép, thậm chí di căn thì bệnh nhân mới chịu đi khám. Trong đó, hầu hết đều cho rằng mình mắc bệnh xương khớp thay vì ung thư.
Bệnh nhân ung thư phổi gần đây nhất của bác sĩ Dai Fangquan cũng thuộc trường hợp như vậy. Người đàn ông này ngoài 50 tuổi, vốn có sức khỏe tốt, thời trai trẻ làm công việc nặng nhọc nhưng rất hiếm khi đau ốm. Đến trung niên ông vẫn giữ được vóc dáng cao to, thể lực chẳng kém trai ngoài 30 tuổi là bao.
Nhưng khoảng 4 năm trở lại đây, sức khỏe ông giảm sút rất nhanh. Dù đã chuyển sang bán hàng tạp hóa nhẹ nhàng nhưng ông luôn cảm thấy lưng đau mỏi. Đỉnh điểm là 2 tháng trước, ông phải nằm một chỗ mấy ngày vì đau thắt lưng dữ dội, giọng khàn hẳn đi.
Cho rằng mình thời trẻ làm việc quá sức nên khi có tuổi xương khớp yếu, lại cộng thêm ngồi điều hòa nhiều nên đau họng, ông tự tìm đến bệnh viện thăm khám. Lúc đầu, ông đặt lịch khám tại Khoa Xương khớp, nhưng ngay khi kiểm tra sơ bộ, bác sĩ khuyên ông nên chuyển gấp sang Khoa Ung bướu hoặc Khoa Ngoại Lồng ngực và Hô hấp thăm khám.
Tại Khoa Ngoại Lồng ngực và Hô hấp, bác sĩ Dai Fangquan là người tiếp nhận và điều trị cho bệnh nhân này. Kết quả kiểm tra cho thấy ông bị ung thư phổi, đã đến giai đoạn 4 và di căn xương. Chụp cộng hưởng từ (MRI) chỉ ra đốt sống thắt lưng số 4 và số 5 đã bị khối u phổi “ăn rỗng”, thậm chí ăn mất vài điểm.
Bệnh nhân bàng hoàng đến mức ngất xỉu ngay tại chỗ sau khi nhận kết quả chẩn đoán. Ngay sau đó, bệnh viện phải liên hệ người nhà tới để làm thủ tục nhập viện, thống nhất phương pháp điều trị can thiệp khối u, kéo dài thời gian sống.
Các triệu chứng ung thư phổi dễ bị nhầm lẫn hoặc xem nhẹ
Bác sĩ Dai Fangquan cho biết, ung thư phổi giai đoạn 4 có tỷ lệ sống sau 5 năm trung bình 5,8%. Nhưng tỷ lệ này cũng phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm tuổi tác, giới tính, bệnh nền, thói quen hút thuốc, tình trạng di căn… Tất cả những yếu tố đó đều bất lợi ở trường hợp của nam bệnh nhân này.
Hóa ra, bệnh nhân có thói quen hút thuốc hơn 30 năm, mỗi ngày hút ít nhất 1 bao. Tuổi tác lại đã ngoài 50 tuổi, tình trạng khối u rất lớn, ngoài ăn vào xương thì đã tấn công nhiều hạch bạch huyết, chèn ép các bộ phận xung quanh. Dù thực hiện can thiệp bằng phẫu thuật, kết hợp với xạ trị, hóa trị thì cũng chỉ kéo dài tối đa được 3 - 4 năm.
Giống như nhiều người khác, bệnh nhân này vốn có triệu chứng đau thắt lưng do ung thư phổi được nhiều năm nhưng lại xem nhẹ. Giải thích về lý do ung thư phổi gây đau lưng, bác sĩ Dai Fangquan nói: “Sự phát triển của khối u ở phổi sẽ xâm lấn các tổ chức xung quanh, chèn vào dây thần kinh ở lưng, ngực, vai, bụng và tay dẫn đến tình trạng đau nhức.
Không chỉ có vậy, khối u ung thư còn gây viêm và sưng các bộ phận do nó chèn các tĩnh mạch. Hoặc khối u chèn ép trực tiếp lên cấu trúc vùng thắt lưng hay những kích thích lên các dây thần kinh đi qua ngực hoặc màng phổi nhưng não bộ lại tiếp nhận như một cơn đau lưng”.
Ông cũng chỉ ra những dấu hiệu khác cảnh báo ung thư phổi dễ bị nhầm lẫn như:
- Ho dai dẳng, nhất là về đêm.
- Khàn tiếng lặp đi lặp lại.
- Đầu ngón tay to lên khác lạ (ngón tay dùi trống).
- Hay đau mỏi cơ, nhất là ở bắp tay, vai và ngón tay.
- Đau nửa đầu dai dẳng kết hợp với khó thở, thở khò khè.
- Vú nam giới to lên bất thường.
Bác sĩ Dai Fangquan nhắc nhở thêm: "Hút thuốc là nguyên nhân chính gây ung thư phổi. Người hút thuốc có khả năng mắc ung thư phổi cao gấp 15 - 30 lần so với người không hút. Còn người hít khói thuốc thụ động cũng tăng nguy cơ mắc ung thư phổi lên 20 - 30%”.
Còn nhiều nguyên nhân gây ung thư phổi khác, như sống hoặc làm việc trong môi trường không khí ô nhiễm, khói bụi. Hay là tiếp xúc lâu dài với các chất như: amiăng, benzen, radon, hắc ín… Tiếp xúc thường xuyên với khói dầu trong nhà bếp… hoặc khí thải khi đốt than, đốt củi gỗ hoặc đốt rác thải. Hoặc là do nhiễm phóng xạ, lạm dụng bia rượu, tiền sử gia đình…
Nguồn và ảnh: Health Gym, Sunday More, Asia One