Uống bia rượu vượt quá mức khuyến nghị có thể dẫn đến những tổn thương ở gan, đầu tiên là tích tụ chất béo trong gan, lâu dài dẫn đến xơ gan, thậm chí ung thư gan. Theo Hướng dẫn chế độ ăn uống cho người Mỹ, Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ và Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Hoa Kỳ, lượng tiêu thụ rượu ở mức vừa phải là tối đa 1 ly mỗi ngày đối với phụ nữ và tối đa 2 ly mỗi ngày đối với nam giới.
Còn cơ quan Quản lý Dịch vụ Sức khỏe Tâm thần và Lạm dụng Chất gây nghiện Mỹ (SAMHSA) định nghĩa uống rượu say là uống 4 ly hoặc nhiều hơn đối với phụ nữ và 5 ly hoặc nhiều hơn đối với nam giới trong cùng một thời điểm hoặc uống trong một vài giờ.
Uống quá nhiều ảnh hưởng đến sức khỏe của bạn và hầu hết mọi bộ phận của cơ thể. Nó không chỉ làm tổn thương đến các cơ quan quan trọng trong cơ thể (điển hình là não, gan) mà còn ảnh hưởng đến tâm trạng và hành vi của bạn.
Gan chịu trách nhiệm cho hơn 500 chức năng khác nhau của cơ thể, có khả năng tự chữa lành. Tuy nhiên, khả năng chữa bệnh của gan chỉ có thể bắt đầu khi một người kiêng rượu.
Các chuyên gia tại tổ chức Alcohol Change UK (Anh) cảnh báo rằng sự hiện diện của gan nhiễm mỡ "là dấu hiệu cho thấy tổn thương lâu dài hơn có thể xảy ra trong tương lai". Bởi vậy, phát hiện sớm những dấu hiệu bất thường ở gan ngay ở giai đoạn đầu sẽ giúp ngăn chặn những tổn thương nghiêm trọng hơn. Dịch vụ Y tế Quốc gia Anh đã chỉ ra "các triệu chứng ban đầu" của bệnh gan liên quan đến rượu. Mặc dù các triệu chứng thường khá mơ hồ nhưng không có nghĩa là mọi người được bỏ qua.
1. Bị đau bụng có thể do gan của bạn bị tổn thương
Những người bị tổn thương gan do rượu cũng có thể bị mệt mỏi, buồn nôn và tiêu chảy. Tình trạng này có thể khiến một người cảm thấy không khỏe và chán ăn. Những triệu chứng này có xu hướng được cho là do sự tiến triển của bệnh gan liên quan đến rượu, được gọi là viêm gan do rượu.
"Khoảng 1/3 số người bị gan nhiễm mỡ sẽ bị viêm gan do rượu", Alcohol Change UK chỉ ra.
2. Nôn mửa và vàng da có thể là dấu hiệu cảnh báo suy gan
Theo Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế, trong số 548.000 ca tử vong/năm ở nước ta thì nguyên nhân liên quan đến rượu bia lên tới 40.000 ca (trên 7%). Mỗi năm, có khoảng 3 triệu người trên toàn thế giới tử vong liên quan đến rượu. Tổn thương gan liên tục sẽ khiến cơ quan này không thể tự chữa lành, thay vào đó, mô sẹo phát triển.
Tổ chức từ thiện Alcohol Change UK cho biết thêm: "Không có cách chữa trị bệnh xơ gan, nhưng những người ngừng uống rượu hoàn toàn có cơ hội sống sót cao hơn nhiều".
Các dấu hiệu của bệnh gan tiến triển liên quan đến rượu bao gồm:
- Vàng da và lòng trắng mắt
- Sưng ở chân, mắt cá chân và bàn chân do tích tụ chất lỏng (phù nề)
- Sưng ở bụng, do tích tụ chất lỏng được gọi là cổ trướng
- Nhiệt độ cao (sốt) và run rẩy
- Da rất ngứa
- Rụng tóc
- Đầu ngón tay và móng tay cong bất thường (ngón tay khoèo)
- Lòng bàn tay nổi mẩn đỏ
- Giảm cân đáng kể
- Yếu và lãng phí cơ bắp
- Lú lẫn và các vấn đề về trí nhớ, khó ngủ (mất ngủ) và thay đổi tính cách do tích tụ chất độc trong não
- Nôn ra máu và đi ngoài phân đen do chảy máu trong
- Dễ bị chảy máu và bầm tím, chẳng hạn như chảy máu cam, chảy máu nướu răng thường xuyên
- Tăng độ nhạy cảm với rượu và thuốc (vì gan không thể xử lý chúng).
Bạn có đang uống quá nhiều rượu không?
Dịch vụ Y tế Quốc gia Anh (NHS) khuyên bạn nên trả lời các câu hỏi sau một cách trung thực với chính mình:
- Bạn đã bao giờ nghĩ rằng bạn nên cắt giảm lượng rượu mình uống?
- Khi chỉ trích việc uống rượu, bạn có cảm thấy khó chịu không?
- Bạn đã bao giờ cảm thấy có lỗi về việc uống rượu của mình chưa?
- Bạn đã bao giờ uống rượu ngay khi "mở mắt", có nghĩa là uống rượu vào buổi sáng để vượt qua cơn say và ổn định thần kinh chưa?
NHS lưu ý: Nếu bạn trả lời 'Có' cho một hoặc nhiều câu hỏi ở trên, thì có thể bạn đang có dấu hiệu uống nhiều rượu và nên đến gặp bác sĩ để được hỗ trợ.
Những người đang có các triệu chứng của bệnh gan liên quan đến rượu cũng nên đặt lịch hẹn với bác sĩ đa khoa của họ.
Thường xuyên uống rượu có liên quan đến ung thư, bệnh tim, tổn thương não và bệnh gan. Vì vậy, nên tránh uống càng nhiều càng tốt. Trong trường hợp bắt buộc phải uống vì lý do nào đó, bạn nên uống có chừng mực và dùng thêm các sản phẩm hỗ trợ hoặc thực phẩm khác để tránh bị say rượu quá mức.