Đằng sau khủng hoảng Tổng thống Sri Lanka "phế" Thủ tướng: Làm vừa lòng Bắc Kinh?

Minh Khôi |

Thủ tướng Wickremesinghe đã nỗ lực tái cân bằng quan hệ đối ngoại của Sri Lanka với Trung Quốc, hướng sang Ấn Độ và Nhật Bản.

Cáo buộc ám sát

Tổng thống Sri Lanka Maithripala Sirisena đã bãi nhiệm Thủ tướng Ranil Wickremesinghe và bổ nhiệm cựu Tổng thống Mahinda Rajapaksa thay thế vào tuần trước. Ông cũng quyết định đóng cửa quốc hội cho đến ngày 16/11.

Trong bài phát biểu vào tối Chủ nhật (28/10), Tổng thống Sirisena cho biết, việc cách chức Thủ tướng Wickremesinghe nhằm điều tra một âm mưu ám sát nhằm vào ông. Theo đó, một Bộ trưởng trong nội các chưa được nêu tên cũng tham gia vào âm mưu này.

Cuộc khủng hoảng có nguy cơ tiếp diễn khi hôm qua, vệ sĩ của cựu Bộ trưởng Dầu mỏ đã bị bắt vì làm bị thương 2 người khi nổ súng vào đám đông ủng hộ ông Rajapaksa trước trụ sở công ty dầu khí nhà nước Ceylon Petroleum Corp.

"Dưới tình trạng chính trị và kinh tế như hiện nay, cùng một âm mưu ám sát nhắm vào tôi, lựa chọn duy nhất là bổ nhiệm cựu Tổng thống Mahinda Rajapaksa làm Thủ tướng", ông Sirisena nói.

Động thái này diễn ra trong thời điểm cả chính trị và kinh tế Sri Lanka đều không ổn định. Tăng trưởng kinh tế của Sri Lanka đang thấp nhất từ 2001 đến nay.

Tin tốt cho Trung Quốc

Ông Rajapaksa không phải là người xa lạ với chính trường Sri Lanka. Ông từng giữ chức Tổng thống từ năm 2005 đến 2015, có mối quan hệ mật thiết với Trung Quốc và từng ký thông qua nhiều khoản vay lớn từ Bắc Kinh để tài trợ cho các dự án cơ sở hạ tầng.

Đằng sau khủng hoảng Tổng thống Sri Lanka phế Thủ tướng: Làm vừa lòng Bắc Kinh? - Ảnh 2.

Ông Wickremesinghe từng hủy dự án 300 triệu USD với Trung Quốc. Ảnh: Yahoo finance.

Đặc biệt, trong đó, dự án xây dựng cảng ở miền nam Hambantota đã gây nhiều tranh cãi. Sri Lanka cuối cùng đã phải bàn giao quyền sử dụng cảng biển chiến lược Hambantota cho Trung Quốc theo hợp đồng thuê có thời hạn 99 năm vì khoản nợ khó trả.

Tuy nhiên, với tình trạng phải quay cuồng trả nợ và thị trường toàn cầu bất ổn làm cho nguồn tài chính quốc tế khó khăn hơn, Trung Quốc một lần nữa nổi lên như là hy vọng cuối cùng của Sri Lanka. 

Việc bổ nhiệm ông Rajapaksa có thể đảm bảo nguồn vốn ổn định từ Trung Quốc vào thời điểm không có nhiều nước muốn đầu tư ở Sri Lanka.

Shailesh Kumar, giám đốc khu vực châu Á của công ty tư vấn rủi ro chính trị Eurasia Group dự đoán Rajapaksa sẽ tiếp tục chào đón các khoản đầu tư từ Trung Quốc.

Sự thay đổi này đảm bảo rằng Trung Quốc một lần nữa có thể chiếm ưu thế đối với nền kinh tế Sri Lanka khi họ có một người bạn trong văn phòng thủ tướng - trái ngược với ông Wickremesinghe, chuyên gia từ Eurasia nói.

Lợi ích của Bắc Kinh tại Sri Lanka có thể bù đắp cho sự sụt giảm ảnh hưởng tại quốc đảo Maldives, nơi vừa diễn ra cuộc bầu cử mà cựu Tổng thống Abdulla Yameen, người có quan điểm thân thiện với Trung Quốc, đã bị thay thế.

Đường dây nóng: 0943 113 999

Soha
Báo lỗi cho Soha

*Vui lòng nhập đủ thông tin email hoặc số điện thoại