Trang Facebook của một nhóm dành cho đàn ông Hàn Quốc tìm kiếm các cô dâu nước ngoài. Ảnh: Facebook
Khi còn ở Việt Nam, Lien Dinh là một cô gái hâm mộ văn hóa Hàn Quốc. Những người đàn ông trong các bộ phim truyền hình mà cô xem rất bảnh bao, lãng mạn, chăm chỉ và tôn trọng phụ nữ.
Chính vì vậy, cô quyết định chuyển đến Hàn Quốc để tìm kiếm cuộc sống tốt hơn và một nửa của đời mình. Chồng cô là một thợ điện nhiều hơn cô 10 tuổi.
Sau khi định cư ở Daegu, cô sớm nhận thấy xã hội Hàn Quốc không giống với những cảnh quay chiếu trên tivi.
“Thực tế khác xa với mong đợi của tôi”, Dinh nói. “Những người đàn ông Hàn Quốc kết hôn với vợ ngoại quốc thường đã có tuổi, kém lôi cuốn, không giống như những người đàn ông đẹp trai Hàn Quốc trong các bộ phim truyền hình”.
Mặc dù học tiếng Hàn, Dinh vẫn gặp phải những rắc rối và sự phân biệt đối xử với cô dâu nước ngoài, đặc biệt là những người đến từ Việt Nam. Cô thường xuyên bị buộc tội lợi dụng chồng.
“Nhiều người Hàn Quốc nghĩ rằng chúng tôi chỉ là những người đến từ một quốc gia nghèo.
Có một quan niệm sai lầm phổ biến rằng những người vợ ngoại quốc sẽ chạy trốn khỏi cuộc hôn nhân và từ bỏ con cái sau khi họ có được quyền công dân”, cô nói.
Câu chuyện của cô Dinh đang ngày càng phổ biến ở Hàn Quốc, đất nước đang dùng chính sách nhập cư để đối phó với tỷ lệ sinh đã giảm xuống mức kỷ lục 0,95 vào năm 2018.
Trong những năm gần đây, có rất nhiều phụ nữ nước ngoài đến vùng nông thôn Hàn Quốc.
Tại đây, số lượng các cuộc hôn nhân đa quốc gia hiện chiếm gần 1/5 - tương đương 18,4% trong số tất cả các cuộc hôn nhân, theo số liệu của chính phủ năm 2017.
Những người phụ nữ này đến từ một loạt các quốc gia - bao gồm Trung Quốc, Campuchia, Philippines, Mông Cổ và Uzbekistan, Việt Nam.
Các bộ phim truyền hình đã truyền đi những hình ảnh về một Hàn Quốc đẹp như mơ. Ảnh: Phim Vì sao đưa anh tới
Thay vì được hoan nghênh như là một phần của giải pháp cho những rắc rối của Hàn Quốc, rất nhiều người trong số 6.000 phụ nữ Việt Nam kết hôn với đàn ông Hàn Quốc mỗi năm phải đối mặt với sự tẩy chay, như Dinh, thậm chí là bị lạm dụng thể xác và tinh thần.
Những trường hợp xảy ra gần đây đã khiến dư luận phải lên tiếng phản đối việc bóc lột đối với những người phụ nữ này.
Vào tháng 11, một người đàn ông Hàn Quốc 55 tuổi đã đâm người vợ Việt Nam 30 tuổi của mình tới thiệt mạng và chôn xác ở tỉnh Bắc Jeolla xa xôi.
Trong khi trước đó, vào tháng 7, một đoạn video ghi lại hình ảnh người chồng Hàn Quốc ngược đãi người vợ Việt Nam của mình trước mặt đứa trẻ đang khóc của họ đã lan truyền rộng rãi trên mạng xã hội.
Đối mặt với các vụ việc, Bộ Tư pháp đã tuyên bố sẽ thi hành luật mới cấm nam giới có hình vi lạm dụng, tấn công tình dục, giết người hoặc cướp tài sản từ việc kết hôn với người nhập cư.
Ngoài ra, Bộ này còn có kế hoạch ra mắt một đường dây nóng đa ngôn ngữ của cảnh sát cho vợ chồng người nước ngoài.
Nhưng các chuyên gia nói như vậy vẫn chưa đủ, và vấn nạn kỳ thị có gốc rễ trong văn hóa gia trưởng, trọng nam khinh nữ của Hàn Quốc, cũng như trong thái độ với người nước ngoài.
Hôn nhân hay mua bán người?
Một người đàn ông Hàn Quốc chụp ảnh cùng cô dâu Việt Nam. Ảnh: AP
Trong vài thập kỷ qua, khi nhiều người Hàn Quốc đồng loạt chuyển đến các thành phố như Seoul để sinh sống, chính phủ đã phải vật lộn để tìm cách tái lập vùng nông thôn.
Các chuyên gia nói rằng phụ nữ đặc biệt coi lối sống ở nông thôn là không hấp dẫn, dẫn đến mất cân bằng giới tính và làm tăng nhu cầu về cô dâu nước ngoài.
Một giải pháp phổ biến cho đàn ông ở nông thôn là trả tiền để có được một phụ nữ nước ngoài di cư sang Hàn Quốc và trở thành vợ của họ.
Thường, mỗi người đàn ông sẽ trả cho bên môi giới hôn nhân trong nước hoặc nước ngoài khoảng 14,2 triệu won (12.000 USD) để có được một cô dâu Việt Nam.
“Nhiều đàn ông Hàn Quốc lấy vợ nước ngoài không coi đó là ‘mua vợ’... mà coi đây là hình thức ‘mai mối’”, ông Shin Gi Wood, giáo sư Hàn Quốc học ở Đại học Stanford, nói với South China Morning Post.
“Tuy nhiên, cũng còn phụ thuộc vào việc cô dâu Việt được chủ động, được tự quyết định tới mức nào”.
Có tới hơn 35 chính quyền địa phương trợ cấp 3-10 triệu won (2.500-8.500 USD) cho đàn ông Hàn Quốc muốn cưới vợ qua môi giới.
Một số nơi yêu cầu vợ chồng phải ở với nhau một khoảng thời gian tối thiểu, nếu không sẽ phải hoàn lại tiền.
Cụ thể, quận Yangpyeong cung cấp cho những người đàn ông địa phương chưa lập gia đình trong độ tuổi từ 35 đến 55 tuổi và làm việc trong ngành đánh bắt, nông nghiệp và lâm nghiệp lên tới 10 triệu won để kết hôn với một cô dâu ở nước ngoài, theo The Korea Herald .
Thành phố Seul, Hàn Quốc. Ảnh: AP
Nhiều người đã tìm đến mạng xã hội và những cơ quan môi giới hôn nhân trực tuyến.
Trong một nhóm Facebook kín có tên “Bạn có muốn tìm một người vợ Việt Nam không”, một người đăng bài: "Tôi 40 tuổi, chưa từng kết hôn và đang tìm ai đó nghiêm túc muốn lập gia đình”.
Trong một nhóm Facebook khác dành cho đàn ông Hàn, các cơ quan môi giới hôn nhân tại Hàn Quốc và Việt Nam đã đăng bài thay cho phụ nữ Việt, nêu tuổi và mô tả ngắn gọn về họ, kèm theo mã số ứng viên.
Theo SCMP, hầu hết các cô gái sinh từ cuối những năm 1990 đến đầu những năm 2000. "Cô ấy đang học tiếng Hàn nên có thể nhanh chóng sang đó nếu kết hôn. Mã số S-236 rất đáng lựa chọn", một bài viết cho hay.
Một cơ quan môi giới hôn nhân có trụ sở tại Seoul cho biết khách hàng đã trả tiền đặt cọc 2 triệu won trước khi bay tới Việt Nam cho chuyến đi kéo dài sáu ngày, nơi họ sẽ đi hẹn hò với tối đa 20 phụ nữ Việt Nam.
Người đại diện cho biết, nếu bạn gặp người bạn thích, bạn có thể tổ chức lễ kết hôn và hoàn tất quy trình đăng ký kết hôn hợp pháp trong chuyến đi. Cô dâu sau đó tham gia một khóa học ngôn ngữ ba tháng để chuẩn bị chúng.
Đối với mức giá đầy đủ là 12 triệu won (US $ 10.350), bao gồm của hồi môn cho gia đình người phụ nữ, quá trình từ kết hôn đến nhập cư mất khoảng sáu tháng.
Để cô dâu Việt Nam nhận được visa kết hôn quốc tế, người đàn ông phải nói rõ nơi cư trú, chưa từng tấn công tình dục và kiếm được mức lương hàng năm ít nhất 18 triệu won.
Đại diện cơ quan môi giới hôn nhân cho biết nhiều phụ nữ Việt Nam đã đến với họ để tìm kiếm sự ổn định tài chính.
Đây là lý do lớn nhất cho những phụ nữ sắp sống ở một vùng đất xa lạ với một người không nói cùng ngôn ngữ hoặc có chung văn hóa.
Họ muốn sống ở một nơi ổn định hơn về kinh tế so với Việt Nam và họ muốn con mình lớn lên ở một đất nước có hệ thống giáo dục đầy triển vọng.
Thay đổi bằng cách nào?
Ảnh minh họa.
Một báo cáo năm 2017 của Bộ giới, bình đẳng và gia đình Hàn Quốc cho thấy đàn ông Hàn Quốc kết hôn với cô dâu Việt Nam có số tuổi trung bình là 43,6. Còn các cô dâu có độ tuổi trung bình là 25,2..
Khi những phụ nữ tương đối trẻ đến Hàn Quốc, nhiều người nhận ra rằng thực tế cuộc sống ở đất nước này không hề giống những gì họ mường tượng.
John Lie, giáo sư xã hội học tại Đại học California, Berkeley cho biết, John K-drama và K-pop đã thành công khi truyền đi những hình ảnh về một đất nước Hàn Quốc tốt bụng, đẹp đẽ và dịu hàng hơn nhiều so với thực tế.
Ông cho biết người nước ngoài da trắng thường được đối xử niềm nở tại Hàn Quốc, nhưng phụ nữ Việt Nam cũng như các nước Đông Nam Á khác không được như vậy "do thân phận được cho là thấp kém của họ".
Các chuyên gia nói rằng để cải thiện cuộc sống của những người vợ ngoại quốc này, các sáng kiến của chính phủ sẽ không đủ trừ khi chính xã hội trở nên khoan dung hơn.
“Trong khi người nước ngoài hiện chiếm 3,6% dân số cả nước, người nhập cư vẫn không được chấp nhận”, giáo sư Shin nói. “Hàn Quốc vẫn là một xã hội rất đồng nhất và người Hàn Quốc chưa quen sống những người từ dân tộc khác”.
“Mãi đến cuối những năm 1980, người Hàn Quốc mới được phép rời khỏi đất nước”, ông Shin lưu ý, “có nghĩa là nhiều người chưa hoàn toàn sẵn sàng đón nhận chủ nghĩa đa văn hóa”.
Trong một cuộc khảo sát gần đây được công bố bởi Bộ giới tính, bình đẳng và phúc lợi vào tháng 4, chỉ có 42,48% trong số 4.000 người được hỏi nói rằng đã sẵn sàng hòa nhập với người nhập cư.
Ông Shin nói rằng trong khi chính phủ đã thúc đẩy các chính sách đa văn hóa, thì thường những điều này lại tập trung vào việc đồng hóa cư dân nước ngoài theo cách của Hàn Quốc.
Chủ nghĩa đa văn hóa nên là một sự tương tác đa chiều, nơi người Hàn Quốc cũng học hỏi và đánh giá cao các nền văn hóa khác nhau.
John Lie, người đang công tác tại Đại học California - Berkeley, nói việc chấp nhận các văn hóa khác cũng vẫn là chưa đủ, và xã hội cần thay đổi sự gia trưởng, trọng nam khinh nữ.
“Hàn Quốc là một xã hội bất bình đẳng và cạnh tranh cao. Đó là một nơi khó khăn đối với chính người Hàn Quốc”, ông John Lie nói.
“Tất cả phụ nữ cần nguồn lực và hỗ trợ tốt hơn. Các cơ sở chăm sóc trẻ cần được chú trọng hơn, giảm bớt gánh nặng cho các bà mẹ đang làm việc và giảm bớt các tập quán gia trưởng”.
Ông Shin cho biết sự thay đổi quan trọng nhất cần đến từ công chúng.
“Chính sách của Chính phủ có thể tạo điều kiện để thay đổi, nhưng họ không thể thay đổi thái độ của chính người dân”, ông Shin nói.
“Điều quan trọng nhất là giáo dục người Hàn Quốc về việc chấp nhận và chăm sóc những người nước ngoài, đánh giá cao các nền văn hóa khác nhau trong cộng đồng và cuối cùng phát triển một xã hội toàn cầu thực sự, vì lợi ích của chính họ”.