Không có gì khó hiểu khi đề xuất của ông Trump vấp phải nhiều ý kiến trái chiều ngay từ lúc được nêu ra hồi cuối tháng 2 vừa qua.
Trong bài bình luận tiêu đề "Cuộc duyệt binh của ông Trump là ý tưởng chính trị thiên tài", tờ Politico nhận định, nhìn thoáng qua thì ý tưởng của tổng thống ban đầu khá bất thường, nhưng nếu xem xét kĩ lưỡng thì đây là chiến thuật thông minh tại thời điểm này.
Giống như nhiều tổng thống tiền nhiệm của đảng Cộng hòa, ông Trump thành công trong việc khiến cho hàng triệu người Mỹ tin rằng lòng tự hào về tổ quốc đang suy giảm, cả ở trong nước lẫn nước ngoài. Nhiều người ủng hộ ông chia sẻ quan điểm rằng "giới tinh hoa" ở các thành phố như Washington DC, New York hay Los Angles nên cảm thấy xấu hổ về đất nước và những gì nước Mỹ đã đạt được.
Đó là lý do ông muốn phá bỏ các tượng đài dựng nên từ thời nội chiến và tuyên bố rằng các bức tượng của các vị tổng thổng có công khai quốc như George Washington, Thomas Jefferson và Abraham Lincoln cũng có thể bị phá bỏ.
Đó là lý do ông Trump thực sự tôn thờ quốc kỳ Mỹ, hay làm lớn chuyện vấn đề các cầu thủ bóng bầu dục của giải NFL quỳ gối khi hát quốc ca. Chính vụ lùm xùm này đã khiến tổng thống biến một việc không tưởng thành sự thực. Đó là khiến cho những nam giới thuộc đảng Cộng hòa quay ra tẩy chay môn bóng bầu dục yêu thích bấy lâu nay.
Ông Trump đến thăm căn cứ không quân Andrews, tháng 9/2017 (Ảnh: AP)
Tất cả nằm trong tính toán của ông Trump?
Politico đánh giá, những quyết định của ông chủ Nhà Trắng dường như là ngẫu nhiên, nhưng đều hướng tới một mục đích rõ ràng. Tổng thống tin rằng những gì liên quan tới niềm tự hào dân tộc - như một cuộc duyệt binh tại thủ đô - sẽ tác động tới toàn bộ người dân Mỹ.
Đồng thời, Tổng thống Trump cũng nhân cơ hội công khai bày tỏ sự ủng hộ của chính quyền ông với quân đội.
Các nghị sĩ phe Dân chủ và giới truyền thông nhanh chóng phản đối duyệt binh bằng nhiều lý do, ví dụ như có cần tôn vinh quân đội công khai như vậy không, hay chi phí tốn kém để tổ chức duyệt binh như thế. Thực ra, tất cả có thể đã nằm trong tính toán của nhóm ông Trump.
Liệu một hành động biểu dương quân sự có cần thiết phải tốn kém thế không? Tất nhiên là không.
Theo tài liệu từ Lầu Năm Góc, cuộc duyệt binh vào tháng 11 "chỉ sử dụng khí tài bánh lốp, không xe tăng" và "cần xem xét để giảm thiểu tổn hại đến cơ sở hạ tầng địa phương". Tuy vậy, phần cuối buổi duyệt binh sẽ có màn trình diễn máy bay.
Theo Politico, trách nhiệm đối với ngân sách quốc gia chưa bao giờ là mối quan tâm hàng đầu của ông Trump.
Dù các tổng thống tiền nhiệm cũng tổ chức những lễ duyệt binh trong quá khứ nhưng thông thường, một sự kiện như vậy chỉ được tổ chức nếu nước Mỹ đang trải qua xung đột vũ trang. Nước Mỹ vào cuối thế chiến II đã tổ chức một cuộc duyệt binh. Đến năm 1991, Tổng thống George H. W. Bush tổ chức duyệt binh mừng chiến thắng trong Chiến tranh vùng Vịnh.
Tổng thống Trump hiểu rằng một số nước khác - như Pháp - vẫn phô trương sức mạnh quân sự của mình trong nhiều dịp lễ quan trọng như quốc khánh.
Ông Trump và cố vấn an ninh quốc gia thân cận, tướng H.R. McMaster (Ảnh: AP)
Vị thế của ông Trump với quân đội
Nếu có thể biến sự kiện duyệt binh - với mục đích được cho là là kỷ niệm 100 năm Mỹ giành chiến thắng trong Thế chiến I - thành một cuộc biểu dương sự vĩ đại của nhà lãnh đạo, ông Trump sẽ ghi tên mình như một nhân vật đương thời góp công lớn nhất cho quân đội Mỹ.
Các hãng truyền thông chắc chắn sẽ ráo riết săn tìm tin tức về các kế hoạch và sự chuẩn bị cho lễ duyệt binh. Tổng thống sẽ có cơ hội xuất hiện nhiều giờ trên các kênh tin tức khắp nước Mỹ hoàn toàn miễn phí, trong bối cảnh không thể hoàn hảo hơn khi được hàng trăm binh lính trang nghiêm tôn vinh.
Cuộc duyệt binh 2018 sẽ trở thành cơ hội tuyên truyền miễn phí tuyệt vời cho ông Trump lẫn đảng Cộng hòa, đặc biệt khi cuộc bầu cử giữa kỳ ở Mỹ cũng diễn ra vào tháng 11.
Bên cạnh đó, đây còn là chiêu xoa dịu dư luận Mỹ trong bối cảnh cuộc điều tra Nga can thiệp bầu cử của công tố viên Robert Mueller đang đi đến giao đoạn căng thẳng. Duyệt binh còn giúp thúc đẩy kinh tế tại Washington và khiến công chúng có nhận thức mới về danh tiếng và sức mạnh quân sự của Mỹ.
Với việc sự kiện duyệt binh đã được xác nhận và đang lên kế hoạch, chỉ có những người phe Dân chủ là thua cuộc trong ván bài này khi cay đắng nhận ra rằng những đánh giá của họ về tài năng tổng thống Trump từ trước tới này hóa ra chẳng chính xác chút nào - Politico nhận xét.