Mướp không chỉ là một loại thực phẩm quen thuộc trong bữa ăn hàng ngày mà còn là một phương thuốc chữa được nhiều căn bệnh.
Nhất là vào mùa hè nóng bức, một bát canh mướp với rau đay và cua hoặc tép vừa có thể giúp bạn ăn ngon miệng lại vừa có tác dụng giải nhiệt hiệu quả.
Đông y sử dụng các bộ phận của cây mướp như lá, quả… để chữa một số bệnh ngoài da, bệnh trĩ, bệnh khớp và cả thông sữa cho bà bầu,…
Bên cạnh đó, ngay cả xơ mướp, phần thường bị bỏ đi cũng có tác dụng chữa bệnh.
Xơ mướp được lấy từ quả mướp chín thật già đã khô quắt, có vỏ ngoài nhăn nheo, màu vàng óng, cầm thấy nhẹ tay, đem ngâm vào nước nhiều lần cho tróc dần lớp vỏ ngoài và rữa nát hết lớp thịt còn sót lại ở trong, rửa sạch, rũ hết hạt, phơi khô.
Theo Đng y, xơ mướp là ty qua lạc, có vị ngọt dịu, tính bình, có tác dụng cầm máu, thông kinh lạc, chống co thắt, thúc sởi, lợi tiểu, chữa bệnh trĩ, đi ngoài ra máu.
Sau đây là một số bài thuốc từ xơ mướp ít người biết đến.
Chữa bệnh trĩ, đi ngoài ra máu
Để chữa bệnh trĩ và đi ngoài ra máu, người bệnh lấy xơ mướp (của trái già), loại bỏ hết hạt sau đó đem nướng lên. Tiếp đến bạn dùng xơ mướp này cộng với lá sâm đem sắc lên như thuốc bắc rồi lấy nước uống ngày 3 lần.
Cách này có thể dùng cho mọi đối tượng mắc bệnh trĩ, cả cho phụ nữ sau sinh.
Chữa tắc tia sữa
Xơ mướp 1 cái, gai bồ kết 10 cái, hành tươi hoặc phơi khô 1 củ. Tất cả băm nhỏ, sắc với 400ml nước còn 100ml, uống làm 2 lần trong ngày. Dùng 2 – 3 ngày. Kết hợp xoa nắn vú cho thông tia sữa.
Chữa hen
Xơ mướp 20g băm nhỏ, sao; hạt đay quả dài 12g, giã giập, sao. Trộn đều, sắc uống lúc nóng. Ngày 2 lần. Dùng 2 – 3 ngày.
Chữa bế kinh
Xơ mướp đốt tồn tính, tán nhỏ, trộn với tiết chim bồ câu trắng làm thành bánh rồi phơi khô, tán nhỏ. Mỗi lần uống 8g với rượu vào lúc đói (Nam dược thần hiệu).
Chữa sởi
Xơ mướp 20g, kinh giới 12g, bạch chỉ 12g, kim ngân 12g, cỏ mần trầu 8g, cam thảo nam 4g. Tất cả thái nhỏ, sao vàng, sắc uống làm 2 lần trong ngày.
Chữa bệnh thấp khớp
Lấy xơ mướp, rễ mướp, mộc thông, tỳ giải mỗi thứ một ít với lượng vừa đủ đem sắc nước uống ngày 3 lần. Với bệnh này, cần chú ý khi sử dụng và tốt nhất nên hỏi ý kiến bác sĩ đối với các vị thuốc ngoài xơ và rễ mướp.
Bệnh nấc kéo dài
Lấy thân cây mướp hương giã nát rồi cho ít nước vào khuấy đều lên, sau đó chắt lấy nước đó uống là sẽ ngay lập tức trị được cơn nấc đang gây khó chịu.
Chữa bệnh zonal
Dùng lá non vò nát, chấm nhẹ vào vùng mẩn nốt, nếu bị bên trong cơ thể thì dùng 10 – 15g xơ mướp sắc uống hằng ngày.