Sự kiện chiếc máy bay trinh sát Il-20 của Nga bị bắn rơi ngày 17/9 trên biển Địa Trung Hải ngoài khơi Syria khiến 15 thành viên phi hành đoàn thiệt mạng một lần nữa như một lời cảnh tỉnh về cái giá mà Moscow phải trả cho việc can thiệp quân sự vào cuộc khủng hoảng ở quốc gia Trung Đông này.
Hơn 6 tháng trước, gần 40 người gồm cả binh lính quân đội Nga đã bị tử vong khi chiếc máy bay vận tải An-26 bị rơi trong quá trình hạ cánh xuống căn cứ không quân Khmeimim ở tỉnh Latakia, Tây Bắc Syria.
Sự việc chiếc Ilyushin IL-20 bị bắn hạ trong tuần này đang được Nga xem như một tai nạn trên chiến trường. Trước đó, các quan chức quân sự ở Moscow đã đổ lỗi cho một chiếc tàu chiến của Pháp và chỉ sau này mới thừa nhận nó bị bắn hạ bởi các hệ thống phòng không của Syria.
Phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Nga tìm cách cáo buộc Israel gây ra những hành động vô trách nhiệm này với tuyên bố chiếc máy bay IL-20 đã bị đưa ra làm tấm lá chắn khi các máy bay chiến đấu Israel tấn công một cơ sở quân sự của Syria ở thành phố cảng Latakia.
Tuy nhiên, Tổng thống Nga Vladimir Putin dường như đã muốn hạ nhiệt căng thẳng bằng phát biểu cho rằng sự cố gây ra bởi "một chuỗi tình huống bi kịch".
Máy bay trinh sát Ilyushin Il-20 của KQ Nga. Ảnh: JP
Nhưng cho dù sự thật có thế nào đi chăng nữa thì vụ việc mới nhất này dường như sẽ có rất ít tác động thực tiễn tới các chiến dịch của Israel trong tương lai. Tel Aviv đã thực hiện hơn 200 cuộc không kích vào lãnh thổ Syria trong gần 2 năm qua, chủ yếu tấn công các mục tiêu được cho là của Iran hoặc của phong trào Hezbollah do Iran hậu thuẫn.
Nga đã không đáp trả các cuộc tấn công này bởi 2 lý do: Họ không muốn phải trả giá cho việc ngăn chặn Israel và Moscow cũng "tỏ ra hài lòng" khi bên nào đó phải tốn kém chi phí khi ngăn cản sự hiện diện quân sự của Iran ở Syria cũng như nỗ lực làm suy yếu khả năng của Tehran.
Thế nhưng, theo cựu sĩ quan quân đội, chuyên gia Rodger Shanahan của Viện nghiên cứu Lowy Institute - Australia, ở một không gian tác chiến chật hẹp tiềm ẩn nhiều mối nguy hiểm, các kênh liên lạc không hiệu quả của Nga mới chính là điều đáng lo ngại.
Cần biết rằng, máy bay Nga khi đó đang hoạt động ở khu vực diễn ra vụ không kích của Israel và Mosow cho biết, Tel Aviv chỉ thông báo cho Nga 1 phút trước khi thực hiện đòn tấn công.
Tuyên bố này có đúng hay không thì điều đáng lo ngại ở đây vẫn là kênh liên lạc của Nga với các đơn vị phòng không Syria trong khu vực hoặc là không hiệu quả hoặc không phát huy tác dụng.
Sai lầm vẫn thường diễn ra trong bất kỳ chiến dịch quân sự nào, đặc biệt ở những nơi có sự tham gia của các lực lượng đồng minh.
Nhưng sự cố dạng này lại diễn ra sau 3 năm Nga can thiệp quân sự vào Syria đang làm dấy lên những câu hỏi rất khó trả lời về khả năng hiệp đồng của Moscow.
Bộ Quốc phòng Nga thông báo "thủ phạm" bắn rơi IL-20