SOHA NEWS
Kể từ khi tổng thống Madagaskar ca ngợi cây Artemisia là dược liệu có khả năng trị virus Corona thì nhu cầu của nhiều nước Châu Phi với loại cây này tăng vọt. Nông dân nghèo thu hái và bán loại cây này với số lượng lớn. Phải chăng đây là đồn đại nhảm nhí? Có thể còn hơn cả thế, ý kiến các nhà khoa học Đức.
John Abesalie nhăn mặt khi uống loại nước nấu từ cây kỳ diệu này. Ông nói, đắng kinh khủng. Thông thường chỉ khi nào bị sốt thì dây thần kinh vị giác mới chịu được vị đắng này. Nay nghe trên đài nói cây Artemisia có tác dụng phòng bệnh virus corona, nên ông uống loại nước thuốc đắng kinh khủng mỗi ngày.
Một chủ trang trại cho gia đình bác nông dân này làm vài túp lều trên mảnh đất của ông để chưng cất thuốc. Abesalie đun bằng củi vì điện từ máy phát chỉ đủ để chiếu sáng. Ông hứng nước mưa để chưng cất thuốc.
Abesalie phải nai lưng làm quần quật để kiếm sống qua ngày. Trước con virus corona này ông không hề sợ hãi. Địa phương này gần thành phố biển Thornhill của Nam Phi, tại đây có rất nhiều cây Artemisia, có lẽ trên thế giới hiếm có nơi nào nhiều loại cây một năm như ở đây.
Kể từ tháng tư khi tổng thống Madagaskar Andry Rajoelina giới thiệu cây Artemisia như một giải pháp chống virus corona thì loại cây này bỗng có ý nghĩa chính trị. Một cựu doanh nhân chuyên về tiếp thị nhấp một ngụm thuốc mầu nâu trên tivi mà ông gọi là "Covid-Organics" (CVO). Loại dung dịch này được đồn thổi là có khả năng phòng dịch và là thuốc chống virus corona, sẽ đi vào lịch sử châu Phi, thậm chí sẽ thay đổi số phận châu lục này. Nhờ loại "thuốc" này mà Madagaskar không có bệnh nhân Covid-19 nào bị tử vong, vị tổng thống khẳng định.
Ông tổng thống nói , "Viện nghiên cứu ứng dụng của Madagaskar" đã phát triển loại thuốc này và điều trị thành công cho người bị nhiễm corona tại đây. Hiện Viện đang tiến hành thử nghiệm lâm sàng với Tổ chức Y tế thế giới WHO – Ý kiến này sau đó đã bị cả WHO và chính phủ nước sở tại bác bỏ.
Thu hái cây "thuốc tiên" artemisia chống Covid-19. Quelle: CHRISTIAN PUTSCH
Các loại thảo mộc được lấy ngay trên đảo trong đó có loại cây thuộc chi Artemisia. Từ đây người ta chiết xuất được Artemisinin dùng trong điều trị bệnh sốt rét rất có hiệu quả – Hàng năm có khoảng 100 triệu người bệnh được điều trị bằng 330 triệu liều thuốc Artemisinin. Madagaskar là một trong những nhà sản xuất lớn nhất về loại thuốc này.
Cho đến nay vụ này không mấy thú vị và cũng ít được quan tâm. Tuy nhiên hôm thứ tư vừa qua Viện Max Planck về sinh lý học thực vật phân tử ở Potsdam (Đức) đã để ý đến vấn đề này. Cùng hợp tác với các nhà virus học trường Đại học Tự do Berlin và Đại học Kentucky người ta đã nhận thấy, chất chiết xuất từ cây Artemisia xuất sứ từ Hoa kỳ qua thí nghiệm trong phòng "có hiệu quả với Coronavirus mới".
William Kluyt, 68, Peter Abesalie, 51, và John Abesalie, 54, (từ trái) sinh sống gần thành phố Thornhill, Nam Phi Quelle: CHRISTIAN PUTSCH
Tới đây sẽ tiến hành nghiên cứu lâm sàng với sáu bệnh nhân có nguy cơ ở Mỹ, trong số đó không có ai phải điều trị tích cực. Sau đó dự kiến sẽ có một giai đoạn thử nghiệm nữa với 54 bệnh nhân. Điều đã rõ là Artemisinin có tính kháng virus và có thể hạ sốt. Gần đây các nhà nghiên cứu ở Algieri đã tìm hiểu về hiệu quả của Artemisinin đối với Covid-19. Thuốc này có lẽ ít nhất cũng có hiệu quả hơn loại Hydroxychloroquin mà tổng thống Mỹ Donald Trump từng dùng để phòng bệnh, một loại thuốc đang gây nhiều tranh cãi.
Có lẽ còn quá sớm để có thể đánh giá tiềm năng thực sự của Artemisinin. Trong phòng thí nghiệm thấy có nhiều chất có hiệu quả tích cực đối với Covid-19, một số trong số đó sẽ được làm thí nghiệm rộng. "Đây là một bước tiến đáng mừng và quan trọng", Peter Seeberger, một trong số các nhà khoa học tham gia công trình nghiên cứu mới này nhấn mạnh , "khác với tất cả các hợp chất đã thử nghiệm cho đến nay , Artemisinin-Derivat đã dùng từ nhiều năm nay ở trên 100 triệu người bệnh. Độ độc lực rất thấp và độ an toàn rất cao "
Nomalizo Ndlazi bán Artemisia ở Port Elizabeth Quelle: CHRISTIAN PUTSCH
Trong nghiên cứu này nhà khoa học công khai thừa nhận đã hợp tác cùng một tác giả của công trình nghiên cứu, Kerry Gilmore, tham gia vào phi vụ ArtemiFlow , theo trang web "tập trung vào việc sản xuất và bán sản phẩm thực vật Artemisinin ". Hội - Max-Planck nghe đâu cũng tham gia vào vụ ArtemiFlow. Khi được hỏi Seeberger đã nói cụ thể hơn, ông tham gia vào việc thành lập doanh nghiệp, để sản xuất thuốc chống sốt rét. Song kế hoạch này không thực hiện được, vì "không ai hứng thú với thuốc chống sốt rét giá rẻ cả".
Mặc dù các nghiên cứu của họ đầy hứa hẹn nhưng các nhà khoa học không cho phép mình đánh giá, loại thuốc được bàn cãi nhiều của Madagaskar có hiệu lực hay không. Mặc dù "rất cố gắng" nhưng họ không thể nhận được mẫu "Covid Organics" để làm thử nghiệm. Điều này nhất thiết phải được tiến hành, cuối cùng thì nồng độ của hoạt chất Artemisinin, phương pháp chiết xuất và sự tương tác với các chiết xuất khác có ý nghĩa rất quan trọng. Đội ngũ các nhà khoa học này sẵn sàng thực hiện khảo nghiệm khi tiếp nhận được mẫu từ Madagaskar .
Thay vì gửi mẫu cho các nhà khoa học tổng thống Rajoelina của Madagaskar lại gửi thuốc cho một số nước Châu Phi. Những nhà dân tuý như tổng thống Tansania và John Magufuli, kẻ hồ nghi đối với Corona phản ứng rất vội vàng, không cần khảo sát kỹ lưỡng hứa nhập khâu với số lượng lớn – người ta còn dự định gửi máy bay tới lấy hàng. Chính phủ các nước như Cộng hoà Kongo, Togo và Tschad cũng đồng ý tắp lự và không quên nói những lời hoa mỹ. Guinea-Bissau thậm chí còn tuyên bố sẵn sàng phân phối loại thuốc này cho toàn bộ khu vực Tây Phi, cựu DJ Rajoelina tự hào tuyên bố trên Twitter.
Các nước khác tỏ ra dè giặt hơn. Tuy rằng châu Phi có các loại thuốc cổ truyền của mình, nhưng y học hiện đại cũng đã thâm nhập vào châu lục này. Vẫn xẩy ra các vụ tai nạn chết người do dùng các loại thuốc chưa được nghiên cứu thấu đáo.
Nấu thuốc trên bếp lửa Quelle: CHRISTIAN PUTSCH
Senegal thông báo thử nghiệm của mình, Nam Phi nhắc lại cảnh báo của Tổ chức Y tế thế giới, trong đó nêu rõ, hiện chưa có chứng minh khoa học về hiệu lực của chế phẩm và đòi phải tiến hành thử nghiệm lâm sàng. Điều này làm cho tổng thống Rajoelina nổi cáu, và ông ám chỉ có sự phân biệt chủng tộc ở đây: "Có nhiều nghi ngờ, nếu thuốc này được tìm thấy ở Châu Âu thì có như vậy không?", ông nêu câu hỏi trong một cuộc trả lời phỏng vấn dành cho France24 và tự trả lời: "Tôi chắc là không".
Sự quan tâm của châu lục này đối với thuốc là rất lớn, Chính phủ Nam Phi đã liên hệ với Viện Max-Planck. Tại Nam Phi cũng không thiếu cây Artemisia, nước này đã có trên 106.000 trường hợp lây nhiễm, nhiều nhất so với các nước khác ở Châu Phi – Xu hướng gần đây tăng nhanh. Đã có trên 2100 ca tử vong.
Ở các tỉnh miền đông Nam Phi trong những ngày này có rất nhiều người bán rong, chào bán cây thuốc này. Trước một siêu thị ở Port Elizabeth cô Nomalizo Ndlazi bán một bó là 1 Euro. Ngày hôm trước cô ta tiêu thụ được 20 bó, hôm nay đến giữa trưa đã bán được một lượng như vậy. Hỏi cô có tin thuốc có hiệu quả với virus corona không?, cô ta đáp "Chưa có bằng chứng, do đó cần phải thí nghiệm ", cô chua thêm "thuốc có tác dụng hạ sốt". Mặc dù cô nói thẳng, nói thật với khách hàng như vậy, nhưng họ vẫn cứ mua.
Nông dân Abesalie cũng thấy nhu cầu mua cây thuốc này ngày một tăng. Ông vẫn đi lên đồi để thu hái , năm ngoái giá bán một bao tải to là 50 Rand (2,57 Euro), giờ lên 80 Rand (4,11 Euro). Mỗi ngày ông tiêu thụ bình quân mười bao tải, giá không có lệnh cấm ra đường thì còn tiêu thụ được niều hơn. Ông kể cách đây mấy hôm có một vị giáo sư tới và hỏi mua ba bao tải. Ông ta kể tới đây sẽ mua nhiều để chế biến thuốc ở nhà máy.
Nhà khoa học Seeberger quan sát tình hình và tỏ ra lo ngại ở nhiều nước Châu Phi người ta dùng thuốc vô tội vạ, đặc biệt ở những vùng bị bệnh sốt rét đe doạ. "Sợ sẽ có sự phát triển chất kháng thuốc nếu Artemisinin được sử dụng nhiều để phòng Covid-19 khi chưa trải qua thí nghiệm lâm sàng". Điều này có thể làm cho số người chết vì bệnh sốt rét ở một số nước tăng lên.
Theo welt.de