SOHA NEWS
Căn bệnh hiếm chỉ xuất hiện 3 lần trong y văn thế giới
Đã 15 tuổi, nhưng bệnh nhân P.M. H (15 tuổi, ngụ tại Nha Trang) đã phải sống chung với chứng bệnh "lạ" đã 11 năm nay.
Theo gia đình bệnh nhân H, thời điểm bé 4 tuổi mỗi lần cúi người, nằm nghiêng sẽ có một dòng dịch chảy ra trước mũi. Ban đầu, gia đình bé H cho rằng con bị viêm mũi nhưng điều trị thuốc nhiều đợt bé không đỡ.
Bệnh nhân H còn phải thường xuyên nhập viện điều trị viêm màng não không rõ nguyên nhân tái đi tái lại suốt từ năm 2007 đến 2018.
Sau đó, bệnh nhân được chẩn đoán xác định đây là một trường hợp rò dịch não tủy qua mũi và được chuyển đến Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM.
Qua khảo sát hình ảnh, các bác sĩ đã nhận thấy bệnh nhân H, là một trường hợp rò dịch não tủy do giãn rộng lỗ tròn, nơi đi qua của dây thần kinh V2 (nhánh hàm trên của thần kinh sinh ba - chi phối cảm giác một phần vùng mặt). Vị trí rò dịch não tủy tự phát này được cho là rất hiếm hoi trong y văn thế giới.
Theo TS.BS Lý Xuân Quang, Phó Trưởng Khoa Tai mũi họng BV ĐHYD TPHCM do lỗ rò dịch não tủy tạo nên sự thông thương giữa khoang dịch não tủy và hốc mũi. Đây là điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn xâm nhập gây nên viêm màng não, một bệnh lý nhiễm trùng nặng nguy cơ tử vong cao.
Phẫu thuật vá ngay lỗ rò để ngăn cách khoang mũi và màng não là vấn đề bắt buộc. Tuy nhiên, để phẫu thuật thành công hay không là cực kỳ khó.
"Trước đây có vài ca được báo cáo như trường hợp này, nhưng không được phẫu thuật, người bệnh bị viêm màng não và tử vong.
Đây là trường hợp bệnh hiếm gặp và cũng là trường hợp được phẫu thuật thứ 3 ghi nhận theo báo cáo y văn trên thế giới.
Người bệnh đến bệnh viện với triệu chứng chảy mũi trong và tiền căn viêm màng não tái đi tái lại. Một trong những triệu chứng điển hình và thường gặp nhất dò dịch não tủy vùng nền sọ bên cạnh triệu chứng nhức đầu", bác sĩ Quang nói.
Bác sĩ Quang đang khám cho bệnh nhân, ảnh BVCC.
Gia đình bé H đã được các bác sĩ giải thích tường tận về nguy cơ phải mổ hở nếu thất bại qua đường nội soi, nguy cơ tái phát lỗ rò sau này, cũng như nguy cơ viêm màng não sau mổ khi can thiệp vào nền sọ và quyết định gửi gắm niềm tin hy vọng vào nỗ lực của nhóm phẫu thuật.
May mắn trường hợp bệnh nhân H đã được bác sĩ phẫu thuật nội soi băng đường mũi để vá lỗ rò thành công.
Rò dịch tủy nguy hiểm ra sao?
Bác sĩ Quang cho biết, rò dịch não tủy là tình trạng thông thương bất thường giữa khoang dưới nhện và nền sọ. Đường rò này đi qua màng nhện, màng cứng, xương nền sọ và niêm mạc lót vùng hốc mũi.
Chảy dịch não tủy qua đường rò ở mũi có thể do chấn thương và không chấn thương. Rò dịch não tủy không do chấn thương hay còn gọi là tự phát chiếm khoảng 4 % trong số đó. Rò dịch não tủy tự phát trong trường hợp điển hình xuất hiện tại vị trí nền sọ bị khí hóa quá mức gây mỏng nền sọ, thường gặp nhất ở vùng khe khứu giác hoặc ở các xoang cạnh mũi.
Một số trường hợp rò dịch não tủy tự phát có thể tự lành, nhưng nếu không điều trị thì có khoảng 10% đến 40% số trường hợp xuất hiện viêm màng não mỗi năm nếu không điều trị trong thời gian dài. Viêm màng não tái đi tái lại có thể xuất hiện nếu như các phản ứng viêm tự nhiên không thể tạo mô sợi xơ lấp đường rò, gây rò dịch não tủy kéo dài.
Bác sĩ Quang khuyến cáo: "Trường hợp viêm màng não tái phát không rõ nguyên nhân, người bệnh nên đến khám tại các cơ sở y tế chuyên sâu với trang thiết bị hiện đại để sớm tìm ra nguyên nhân bệnh, tránh tình trạng kéo dài gây ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng sống của người bệnh".
Đọc thêm bài cùng tác giả Ngọc Minh, tại đây.