SOHA NEWS
15h56: Kênh RT Nga dẫn phát biểu của chuyên gia về Trung Đông Paul Heroux, mức độ làm giàu 20% vẫn còn cách khá xa so với mức làm giàu 90% tinh khiết, ngưỡng cần thiết để có thể chế tạo vũ khí hạt nhân, nhưng:
"Một khi đã đạt được mức làm giàu 20%, cũng có nghĩa là bạn gần đến gần đích (90%)... Dựa trên cách ông Trump tương tác với Triều Tiên, và cách ông ấy tỏ ra tôn trọng họ, điều đó cho Iran một động lực để theo đuổi vũ khí hạt nhân. Một khi tham gia câu lạc bộ hạt nhân, bạn sẽ được đối xử một cách nghiêm túc hơn".
14h27: Reuters dẫn lời Tham mưu trưởng các lực lượng vũ trang Iran, Thiếu tướng Mohammad Bagheri ngày 9/7 tuyên bố sẽ đáp trả vụ Anh bắt giữ một tàu chở dầu Iran, nhấn mạnh:
"Việc bắt giữ tàu chở dầu Iran dựa trên những lý do bịa đặt... sẽ không thể không bị trả đũa và khi cần thiết Tehran sẽ đáp trả thích đáng."
12h20: Phản ứng trước những căng thẳng giữa Mỹ và Iran, nhất là sau khi Iran tuyên bố nâng độ làm giàu Urani vượt giới hạn của JCPOA, phát ngôn viên Cảnh Sảng của Bộ Ngoại giao Trung Quốc lên tiếng trong một cuộc họp báo ở Bắc Kinh cùng ngày 8/7:
"Sự thật chứng tỏ sự bắt nạt đơn phương đã trở thành một khối u ngày càng tồi tệ. Áp lực tối đa của Mỹ đối với Iran chính là gốc rễ của cuộc khủng hoảng hạt nhân Iran".
11h55: Đối mặt với đe dọa của Washington, Tehran tiếp tục phản ứng bằng động thái cứng rắn khi chính thức nâng mức độ làm giàu urani vợt giới hạn 3,67% được quy định trong thỏa thuận hạt nhân ký với Anh, Pháp, Mỹ, Nga, Trung Quốc, Đức vào năm 2015.
Chưa hết, Iran tuyên bố sẽ giảm bớt tuân thủ các cam kết trong thỏa thuận này sau mỗi 60 ngày trừ khi các nước lớn bảo vệ Tehran trước các biện pháp trừng phạt từ chính quyền ông Trump.
Đây là hướng tiếp cận đang đặt Iran và Mỹ vào nguy cơ đối đầu quân sự nếu tình hình vượt tầm kiểm soát. Có nhận định cho rằng Iran có thể còn đang đặt cược rằng ông Trump, người không thích chiến tranh, sẽ chịu nhượng bộ trước bằng cách dỡ bỏ trừng phạt để đổi lấy đối thoại.
11h21: Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) xác nhận Iran đã làm giàu urani vượt cao hơn giới hạn như đã nhất trí trong thỏa thuận Kế hoạch Hành động chung toàn diện (JCPOA) được Tehran và Nhóm P5+1 (Nga, Anh, Trung Quốc, Mỹ, Pháp cùng Đức) ký kết hồi năm 2015.
Thông báo trên được đưa ra sau khi người phát ngôn Tổ chức Năng lượng nguyên tử Iran (AEOI) Behrouz Kamalvandi xác nhận cấp độ làm giàu urani của nước này đã cao hơn mức 4,5% vào ngày 8/7, vượt xa mức quy định của JCPOA.
11h18: Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ John Bolton vừa tuyên bố nóng: "Chúng tôi sẽ tiếp tục gia tăng cường sức ép đối với Iran đến chứng nào họ phải từ bỏ chương trính vũ khí hạt nhân và dừng những hoạt động khiêu khích ở khắp Trung Đông cũng như tổ chức và hỗ trợ chủ nghĩa khủng bố trên toàn thế giới".
10h06: Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence vừa cảnh báo Tehran rằng Lầu Năm Góc đang chuẩn bị bảo vệ các lợi ích của nước này tại Trung Đông trong bối cảnh căng thẳng dâng cao tại khu vực liên quan đến các hành vi của Iran.
Reuters dẫn phát biểu của ông Pence sau khi Tehran tuyên bố phá bỏ hạn mức làm giàu hạt nhân theo cam kết với phương Tây vào năm 2015: "Chúng tôi luôn hy vọng cho điều tốt nhất, nhưng Mỹ và quân đội của mình luôn sẵn sàng bảo vệ lợi ích và công dân Mỹ tại khu vực".
08h31: Theo Reuters, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã điện đàm với người đồng cấp Pháp Emmanuel Macron về việc Iran đẩy mạnh làm giàu urani. Người phát ngôn của Nhà Trắng cho hay: "Họ đã thảo luận về những nỗ lực đang diễn ra nhằm đảm bảo Iran không sở hữu vũ khí hạt nhân và chấm dứt lối hành xử bất thường của Tehran ở Trung Đông."
08h24:Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cho rằng, việc Iran quyết định tăng mức làm giàu urani là động thái vô cùng nguy hiểm, và một lần nữa kêu gọi châu Âu áp đặt trừng phạt mạnh mẽ với Tehran.
08h15: Mỹ vừa cấp tốc điều tới vùng Vịnh máy bay trinh sát RC-135S Cobra Bal tối tân, chuyên dùng để phát hiện và thu thập dữ liệu tình báo về tên lửa đạn đạo, sẵn sàng cho nhiệm vụ hỗ trợ đánh chặn tên lửa Iran nếu chiến tranh bùng phát.
máy bay trinh sát RC-135S Cobra Bal
08h02: Mỹ đã điều tàu sân bay USS Abraham Lincoln (CVN-72) ra xa khỏi tầm hỏa lực tấn công của các loại tên lửa Iran, tuy nhiên, ở cự ly này, các loại tiêm kích hạm vẫn đảm bảo đủ khả năng đột kích vào Iran.
Vị trí hiện tại của các tàu sân bay Anh, Pháp, Mỹ, Nga, Trung Quốc trên toàn thế giới. USS Abraham Lincoln (CVN-72) đang di chuyển loanh quanh ở vùng Vịnh.
07h40: Như vậy Kế hoạch hành động chung toàn diện (JCPOA) chính thức sụp đổ khi Iran đã xác nhận cấp độ làm giàu urani của nước này vượt mức 4,5% vào ngày 8/7, vượt xa mức cho phép theo thỏa thuận hạt nhân ký năm 2015 với các cường quốc.
Hãng thông tấn ISNA dẫn tuyên bố của ông Behrouz Kamalvandi - người phát ngôn Tổ chức Năng lượng Nguyên tử Iran, cho biết: "Iran đã vượt qua cấp độ làm giàu urani 4,5%... Đây là cấp độ tinh khiết hoàn toàn đáp ứng được các yêu cầu để làm nguyên liệu cho nhà máy điện của đất nước (Iran)".
Trước đó, theo Thỏa thuận Iran cam kết trong vòng 15 năm không làm giàu urani vượt mức 3,67% và duy trì mức urani làm giàu ở mức không vượt quá 300kg cũng như không xây dựng thâm các lò phản ứng nước nặng, không tích lũy nước nặng và không phát triển thiết bị nổ hạt nhân.
Washington cáo buộc Tehran "đang đùa với lửa" trong khi Tướng Hajizadeh Chỉ huy Không quân - Vũ trụ Iran nhấn mạnh rằng Iran không tìm cách phát động chiến tranh nhưng luôn làm mọi công tác chuẩn bị sẵn sàng để bảo vệ tổ quốc.