Tuy nhiên, CNN dẫn lời các quan chức Mỹ tiết lộ rằng, mục tiêu chính của tên lửa siêu thanh Kinzhal chính là hệ thống phòng không Patriot. Mặc dù vậy, hệ thống Patriot đã thành công trong việc bắn hạ tên lửa Kinzhal của Nga.
Liệu Patriot có phải “khắc tinh” của tên lửa Kinzhal?
Một quan chức Mỹ nói với CNN rằng các lực lượng Ukraine đã đánh chặn thành công tên lửa Kinzhal nhờ bắn vào đầu đạn từ nhiều góc độ khác nhau bằng cách sử dụng hệ thống Patriot.
Báo cáo cho biết thêm rằng, kết quả này cho thấy các lực lượng Ukraine đã thành thạo nhanh chóng trong việc sử dụng Patriot, hệ thống Mỹ chuyển giao tới chiến trường cho Kiev vào tháng 4.
Hệ thống phòng thủ tên lửa Patriot. Ảnh: US Army
Trong khi đó, giới chức Mỹ tiết lộ, các lực lượng Nga có thể phát hiện các tín hiệu do hệ thống Patriot phát ra, khiến họ có thể nhắm mục tiêu vào hệ thống phòng thủ Patriot bằng tên lửa siêu thanh Kinzhal.
Patriot là hệ thống tên lửa phòng không tầm xa đa năng, tầm bắn xa nhất từ 70-160km, có khả năng tác chiến trong mọi điều kiện thời tiết với trần bay của mục tiêu lên đến 24km. Đây được coi là một hệ thống phòng không đáng gờm với khả năng đánh chặn tên lửa đạn đạo và các mối đe dọa khác.
Tuy nhiên, phát xạ radar cần thiết để phát hiện các mục tiêu ở xa cũng làm lộ bộ pin của Patriot, khiến đối phương có thể phát hiện và xác định vị trí chính xác của nó.
Không giống như một số hệ thống phòng không di động và khó nhắm mục tiêu hơn do phương Tây cung cấp cho Ukraine, khẩu đội Patriot có kích thước lớn khiến nó dễ bị lực lượng Nga xác định dần dần theo thời gian.
Trước đây, Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov đã khẳng định rằng hệ thống Patriot chắc chắn sẽ được coi là mục tiêu hợp pháp của các lực lượng Nga.
Để tăng cường năng lực phòng không, Ukraine đã nhận được 2 hệ thống Patriot, một từ Mỹ và một từ Đức. Theo Eurasiantimes, các hệ thống phòng thủ trước đây của Ukraine dường như không đủ khả năng chống lại các tên lửa hiện đại của Nga như Kinzhal, khiến việc Kiev mua lại các hệ thống tiên tiến này càng trở nên quan trọng hơn.
Sau thông báo của Mỹ liên quan đến việc triển khai các khẩu đội Patriot tới Ukraine, các chuyên gia nhấn mạnh rằng các hệ thống phòng thủ này sẽ nhanh chóng trở thành mục tiêu chính cho vũ khí của Nga.
Các tên lửa như Kinzhal, vũ khí siêu vượt âm có khả năng sát thương cao hơn và gần như không thể bị đánh chặn bằng các lá chắn phòng thủ hiện nay, đã trở thành mối lo ngại đối với Ukraine.
David Shank, cựu chỉ huy Trường Pháo phòng không Lục quân Mỹ, đã chia sẻ những lo ngại về lỗ hổng của các hệ thống Patriot trước các cuộc tấn công của Nga.
Theo ông Shank, một khẩu đội Patriot duy nhất được trang bị đầy đủ các bệ phóng, thường bao gồm 6 đơn vị trở lên, cần triển khai khoảng 50 đến 60 binh sĩ để thiết lập, sau đó là 25 đến 30 binh sĩ để vận hành và bảo trì.
Ông nói thêm rằng hệ thống Patriot yêu cầu diện tích rộng khoảng 1km2 để triển khai, khiến nó dễ bị ảnh hưởng bởi khả năng tình báo, giám sát và trinh sát của Nga.
Chuyên gia Shank cũng nhấn mạnh rằng khi radar của tổ hợp Patriot phát ra tín hiệu, nó sẽ tạo ra một dấu hiệu đáng kể, khiến khả năng tình báo tín hiệu của Nga có thể dễ dàng nhận thấy.
Patriot sẽ giúp Ukraine đánh chặn Kinzhal bằng cách nào?
Một khẩu đội Patriot tiêu chuẩn bao gồm AN/MPQ-53 hoặc có khả năng là một radar mảng pha AN/MPQ-65 tiên tiến hơn. Hệ thống radar này rất có khả năng trở thành mục tiêu chính cho một cuộc tấn công của Nga do tầm quan trọng của nó đối với hoạt động chung của tổ hợp Patriot.
Ngoài ra, ông Shank lưu ý tầm quan trọng của việc quản lý phát xạ radar một cách chiến lược để tránh bị đối phương nhắm mục tiêu. Theo ông, việc phát ra liên tục hoặc có các kiểu hoạt động radar có thể dự đoán được có thể gây bất lợi cho hệ thống Patriot.
Để ngăn chặn điều này, ông Shank đề xuất triển khai các mồi nhử có khả năng sao chép cùng một tín hiệu radar. Những mồi nhử này sẽ giúp gây nhầm lẫn và đánh lạc hướng các đối thủ tiềm năng, tăng cường chiến lược phòng thủ tổng thể bằng cách khiến chúng khó xác định vị trí thực tế của hệ thống Patriot.
Chuyên gia này cũng thừa nhận thách thức khi Ukraine chỉ có 2 hệ thống Patriot . Trước hạn chế này, ông Shank đề xuất một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống Patriot.
Biện pháp thứ nhất là triển khai thời gian bức xạ xen kẽ, nghĩa là bật và tắt radar theo định kỳ để giảm thiểu rủi ro bị nhắm mục tiêu.
Thứ hai, phát xạ đặc biệt trong các tình huống tấn công dự kiến, được hướng dẫn bởi thông tin tình báo kịp thời và chính xác, có thể nâng cao hơn nữa khả năng phòng thủ của hệ thống. Những chiến lược này nhằm mục đích tối ưu hóa các nguồn lực hạn chế sẵn có và tối đa hóa hiệu quả của các khẩu đội Patriot trong việc chống lại các mối đe dọa tiềm tàng.
Ông Shank nhấn mạnh tầm quan trọng của việc sử dụng mồi nhử để gây nhiễu cho quân đội Nga về vị trí chính xác của các hệ thống Patriot.
Ngoài ra, chuyên gia này cho rằng cần sử dụng kết hợp các biện pháp phòng không thụ động như xây dựng boong-ke, sử dụng các kỹ thuật ngụy trang hiệu quả, sử dụng mồi nhử và thực hiện các biện pháp sinh tồn.
Shashank Joshi, thành viên khách mời tại Khoa Nghiên cứu Chiến tranh tại Đại học King's College London và là biên tập viên quốc phòng của tạp chí The Economist, cũng đồng ý rằng việc chống lại việc phát hiện phát xạ vô tuyến bằng mồi nhử có thể là một chiến lược hiệu quả.
Ông Joshi nhấn mạnh tầm quan trọng của việc kết hợp các điểm tương đồng trực quan giữa mồi nhử và hệ thống thực tế cũng có thể cần thiết để ngăn việc nhận dạng dễ dàng thông qua các hệ thống cảm biến khác.
Với sự xuất hiện của hệ thống phòng thủ Patriot ở Ukraine, có khả năng Nga sẽ liên tục tấn công để nhắm mục tiêu và phá hoại hệ thống này trong những tuần tới.
Theo Eurasiantimes, hệ thống Patriot tăng cường đáng kể khả năng phòng không của Ukraine và hiệu quả của nó trước các tên lửa của Nga đặt ra mối đe dọa đối với các hoạt động quân sự của Moscow.