INSACOG cho biết Omicron và các dòng phụ của nó, trong đó có biến thể XBB, tiếp tục là biến thể thống trị ở Ấn Độ - Ảnh: AFP
Bộ Y tế nêu rõ qua hệ thống giám sát bệnh truyền nhiễm đã ghi nhận sự xuất hiện của biến thể XBB tại tỉnh Tây Ninh và TP.HCM. Tuy nhiên tình hình dịch COVID-19 tại Việt Nam cơ bản đang được kiểm soát, tỉ lệ mắc và tử vong do COVID-19 giảm mạnh.
Tỉ lệ bao phủ tiêm chủng vắc xin phòng COVID-19 thuộc nhóm các quốc gia có tỉ lệ cao nhất trên thế giới. Tính đến hết ngày 4-1, Việt Nam đã tiêm được trên 265 triệu liều vắc xin COVID-19 cho người dân từ 5 tuổi trở lên.
Bộ Y tế nhận định trong thời gian tới, tình hình dịch COVID-19 sẽ diễn biến phức tạp. Các biến chủng, biến thể phụ của vi rút SARS-CoV-2 liên tục biến đổi; miễn dịch do tiêm vắc xin giảm dần theo thời gian. Cùng với việc mở cửa, nới lỏng các chính sách phòng, chống dịch của một số nước trong khu vực sẽ dẫn đến nguy cơ số trường hợp mắc COVID-19 gia tăng.
Nhận định về biến thể XBB, trưởng đại diện Tổ chức Y tế thế giới tại Việt Nam cho biết các nghiên cứu đang được tiến hành để hiểu rõ hơn về khả năng tránh miễn dịch của biến thể XBB - tức là khả năng vượt qua "lá chắn" bảo vệ do các loại vắc xin phòng COVID-19 hiện có cung cấp.
Tuy nhiên cho đến nay không có bằng chứng về sự thay đổi mức độ nghiêm trọng của bệnh do biến thể XBB gây ra. Các biện pháp chẩn đoán và bảo vệ hiện tại vẫn có hiệu lực, bao gồm cả các vắc xin phòng COVID-19 được WHO phê chuẩn.
"Những loại vắc xin phòng COVID-19 này đã chống chọi tốt với các biến thể mới và vẫn có hiệu quả cao trong việc ngăn ngừa bệnh nặng và tử vong do COVID-19", đại diện WHO tại Việt Nam nhận định.
Bộ Y tế cũng khuyến cáo hiện đang là giai đoạn giao mùa, tiềm ẩn nguy cơ bùng phát các bệnh dịch đường hô hấp. Thời gian tới là dịp Tết Nguyên đán Quý Mão 2023 và mùa lễ hội đầu năm, nhu cầu giao thương, du lịch tăng cao là điều kiện thuận lợi cho các dịch bệnh truyền nhiễm lây lan.
Do đó, thời gian tới có thể gia tăng số mắc, nhất là với nhóm trẻ em có sức đề kháng yếu và người cao tuổi có bệnh lý nền, dễ mắc và diễn biến nặng các bệnh truyền nhiễm.
Bộ Y tế khuyến cáo người dân chủ động, tích cực thực hiện các biện pháp dự phòng cá nhân, như: đeo khẩu trang nơi công cộng, thường xuyên rửa tay sạch. Đặc biệt chú trọng tiêm chủng vắc xin phòng COVID-19 đủ liều, đúng lịch theo khuyến cáo của ngành y tế, đặc biệt với những người có nguy cơ cao mắc bệnh.
Đã ghi nhận biến thể XBB ở 70 quốc gia
Bộ Y tế thông tin thêm vi rút SARS-CoV-2 gây dịch COVID-19 đã liên tục biến đổi, tạo ra các biến chủng, biến thể mới.
Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), đến nay đã ghi nhận trên 500 biến thể khác nhau, hiện biến thể Omicron là biến thể chủ đạo của các trường hợp mắc trên toàn thế giới với nhiều biến thể phụ như: BQ.1 (chiếm 23,3%), BA.5 (chiếm 20,6%), BA.2.75 (chiếm 6,8%), XBB (chiếm 3.3%), BA.4.6 (chiếm 2,8%) và một số biến thể phụ khác.
Theo WHO, biến thể XBB được ghi nhận trên thế giới từ tháng 10-2022 và đến nay đã lây lan ở hơn 70 quốc gia. Gần đây, biến thể phụ XBB.1.5 đang gây đợt bùng phát dịch mới ở Mỹ, ghi nhận tỉ lệ mắc biến thể này tăng từ 4% lên 41%, trong đó gần nửa số ca mắc này là do biến thể phụ XBB.1.5 gây ra. WHO dự báo chủng XBB và XBB.1.5 sẽ dần chiếm ưu thế so với các chủng phụ của Omicron khác trong thời gian tới.
Theo các chuyên gia y tế trên thế giới, biến thể XBB có khả năng tránh miễn dịch và lây lan nhanh hơn so với các biến thể khác của Omicron. Tuy nhiên vắc xin phòng COVID-19 hiện tại vẫn có thể phòng khả năng diễn biến tình trạng bệnh nặng, tử vong.