Ung thư gan là căn bệnh phổ biến trên thế giới. Bệnh có tỷ lệ tử vong rất cao do diễn diễn biến âm thầm đa số phát hiện muộn. Điều quan trọng nhất trong điều trị ung thư gan là phải phát hiện sớm.
Theo thống kê của Bệnh viện K, ung thư gan là ung thư đứng đầu tại Việt Nam, trong đó 90% số ca là ung thư biểu mô tế bào gan (HCC).
Thống kê của Globocan 2020 cho thấy, tỷ lệ mắc mới ung thư gan tại Việt Nam là 26.418 người mỗi năm, chiếm 14,5% tổng số ung thư. Ung thư gan có số ca tử vong dẫn đầu với 25.272, chiếm 21% tổng số ca tử vong do ung thư, gấp 3,8 lần tổng số ca tử vong do tai nạn giao thông năm 2020 (6.700 ca).
Ung thư gan 77% gặp ở nam giới, có thể ở bất cứ lứa tuổi nào. Vì vậy ai cũng nên thực hiện tầm soát ung thư gan định kỳ.
Ths.BS Nguyễn Duy Thịnh, phụ trách đơn vị can thiệp, khoa Chẩn đoán hình ảnh (Bệnh viện Thanh Nhàn) cho biết, 2 năm COVID-19 bệnh nhân ung thư gan vỡ gan tăng do bệnh nhân ngại tới viện khám sức khoẻ. Đa phần các trường này đều có tiền sử viêm gan virus B không được theo dõi thường xuyên, nhập viện phát hiện ung thư gan vỡ.
Khám bệnh định kỳ, siêu âm gan là cách phát hiện ung thư sớm. (Ảnh minh hoạ)
Điển hình là trường hợp bệnh nhân ngoài 40 tuổi nhập viện do đau bụng. Người này có tiền sử viêm gan virus, nhưng lại không đi khám thường xuyên. Tới khi đau quá họ tới khám mới biết bị mắc ung thư gan khối u đã vỡ. Bệnh nhân được can thiệp nút mạch cấp cứu ngay sau đó. Kết quả xét nghiệm và chụp cắt lớp vi tính khẳng định bệnh nhân mắc ung thư gan.
Bệnh nhân chia sẻ với bác sĩ ở nhà không có triệu chứng và cũng không đi khám định kỳ. Khi biết mắc ung thư gan thì khối u đã vỡ.
Ung thư gan cao là do Việt Nam nằm trong vùng dịch tễ có tỷ lệ viêm gan B, viêm gan C không được kiểm soát, gây ra biến chứng xơ gan, ung thư gan. Bên cạnh đó, ở Việt Nam, nam giới thường lạm dụng rượu dẫn tới xơ gan do rượu.
Bác sĩ Thịnh cho biết, ung thư gan ở giai đoạn sớm gần như không có triệu chứng. Đa phần bệnh nhân phát hiện qua tình cờ siêu âm hoặc xét nghiệm chất chỉ điểm khối u trong máu thấy tăng cao bất thường.
Ung thư gan có triệu chứng rõ ràng là đau tức hạ sườn phải, mệt mỏi, chán ăn, đau tăng ở vùng hạ sườn phải, có tình trạng gan to, vàng da, vàng mắt, bụng chướng do có dịch ổ bụng.
Bệnh này có nguy cơ mắc cao ở người xơ gan do nhiễm viêm gan virus B, viêm gan virus C, hoặc bệnh nhân xơ gan do rượu, gan nhiễm mỡ, nhiễm độc aflatoxin. Với những người thuộc nhóm nguy cơ cao mắc ung thư gan cần phải tầm soát định kỳ bằng siêu âm ổ bụng và xét nghiệm chất chỉ điểm khối u trong máu.
Cách phòng ngừa ung thư gan tốt nhất là đi kiểm tra sức khỏe định kỳ. Người bệnh không ăn những thực phẩm mốc, hạn chế rượu bia, thuốc lá. Bên cạnh đó, người bệnh cần tăng cường lối lành mạnh dinh dưỡng đầy đủ, duy trì hoạt động thể chất 30 phút/ngày. Nếu có tiền sử viêm gan virus bạn cần đi khám định kỳ.