Kết quả của nghiên cứu đăng trên tạp chí của Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ mới đây.
Các nhà khoa học đã xem xét 1.113 người, phần lớn đến từ Nhật Bản, mắc hội chứng mạch vành cấp tính với biểu hiện đau tim. Đau tim xảy ra khi lượng máu cung cấp cho cơ tim đột nhiên giảm hoặc bị tắc nghẽn.
Sử dụng hình ảnh của các chất béo tích tụ trong các động mạch vành của người tham gia, các nhà nghiên cứu phân làm 3 nhóm: Nhóm bị vỡ mảng bám, nhóm bị xói mòn mảng bám và nhóm bị vôi hóa mảng bám.
Người bệnh tim mạch cần cảnh giác với thời tiết lạnh.
Theo các nhà khoa học, mỗi “kịch bản” mảng bám này có thể chặn lưu lượng máu và dẫn đến đau tim hoặc các sự kiện tim mạch khác nhau. Nhưng vỡ mảng bám xảy ra khi mảng bám bị vôi hóa và vỡ ra ngay lập tức hơn, còn xói mòn mảng bám có thể xảy ra theo thời gian.
TS. Ik-Kyung Jang, tác giả chính của nghiên cứu cho biết, chúng tôi đã xem xét 3 cơ chế cơ bản đó để xem liệu chúng có khác nhau giữa các mùa hay không và đúng như dự đoán, chúng tôi đã tìm thấy một sự khác biệt đáng kể.
Ngay cả sau khi điều chỉnh tuổi tác, giới tính và các yếu tố nguy cơ mạch vành khác, Jang và các đồng nghiệp đã phát hiện ra rằng vỡ mảng bám là cao nhất vào mùa đông và thấp nhất vào mùa hè. Ở những người bị vỡ mảng bám, tỷ lệ mắc bệnh tăng huyết áp cũng cao hơn vào mùa đông. Tuy nhiên, những người bị xói mòn mảng bám hoặc mảng bám vôi hóa không có xu hướng bị tăng huyết áp.
Theo các nhà khoa học, sở dĩ có sự gia tăng vỡ các mảng bám trong mùa đông là do nhiệt độ lạnh có thể dẫn đến co thắt hoặc thu hẹp các mạch máu và tăng huyết áp có thể là tác nhân gây ra vỡ mảng bám. Hơn nữa, vào mùa đông, nhiễm trùng, đặc biệt là cúm (thường hay xảy ra), có thể dẫn đến viêm toàn thân. Do vỡ mảng bám cũng liên quan đến viêm, điều đó cũng có thể góp phần vào tỷ lệ mắc hội chứng mạch vành cấp tính cao hơn trong mùa đông.
Xói mòn mảng bám cao hơn vào mùa hè. Theo TS. Jang, trong thời tiết nắng nóng, con người dễ bị mất nước. Điều này có thể gây căng thẳng cho lớp nội mô (các tế bào này lót mặt trong của mạch máu), gây ra sự xói mòn.
Tuy nhiên, trong một nghiên cứu trước đó, TS. Robert Kloner, Viện Nghiên cứu tim mạch tại Viện Nghiên cứu y tế Huntington ở Pasadena, California và các đồng nghiệp đã phân tích các trường hợp tử vong do bệnh tim mạch vành ở Los Angeles trong giai đoạn 1985-1996 cũng cho biết, tỷ lệ tử vong tim mạch cao nhất vào tháng 12 và tháng 1 và thấp nhất vào mùa hè và đầu mùa thu.
Điều này đúng không chỉ ở những vùng khí hậu lạnh như phía Đông Bắc của Hoa Kỳ, mà cả ở những vùng khí hậu ôn hòa hơn. Khi mọi người đã quen với khí hậu ôn hòa và sau đó khi trời lạnh hơn một chút, điều này có thể đủ để làm tăng các sự kiện về tim mạch, TS. Kloner cho biết.
Trong khi cần nhiều nghiên cứu hơn, Kloner nói rằng các yếu tố về lối sống cũng có thể giải thích sự gia tăng vỡ mảng bám trong mùa đông. Ví dụ, mọi người có xu hướng ăn nhiều chất béo, thức ăn mặn và uống quá nhiều rượu trong những ngày lễ mùa đông, làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề về tim. Ngoài ra, khói từ lò sưởi góp phần gây ô nhiễm không khí trong nhà lớn hơn cũng có thể góp phần gây ra các sự kiện tim mạch.
TS. Jang đề nghị các bác sĩ nên khuyến cáo bệnh nhân có nguy cơ cao - người cao tuổi và những người có các yếu tố nguy cơ như tiểu đường, béo phì, tăng huyết áp và cholesterol cao - về nguy cơ thời tiết lạnh và cách họ có thể tự bảo vệ mình. Để phòng ngừa và giảm hội chứng mạch vành cấp tính, cần thực hiện các bước để giữ ấm trong mùa đông và bổ sung đủ nước hợp lý vào mùa hè...