SOHA NEWS
Kết quả cuộc bầu cử vòng 1 - Danh hài Zelensky tỏ ra áp đảo
Cuộc bỏ phiếu Tổng thống Ukraine diễn ra trong bối cảnh nước này vẫn phải chịu sự suy thoái kinh tế, thất nghiệp gia tăng và mức sống suy giảm nghiêm trọng.
Dựa trên các cuộc khảo sát do các kênh truyền hình "1+1", "112 Ukraine" và "Pryarmiy" của Ukraine, danh hài Zelensky đang dẫn đầu khi có số phiếu ủng hộ vượt trội (khoảng 30%). Phần lớn những lá phiếu ủng hộ ông Zelensky đến từ các khu vực phía đông của Ukraine; có đến 42,4% cử tri ở các vùng phía đông ủng hộ ứng cử viên Tổng thống.
Dù vậy, ông lại không có được nhiều sự ủng hộ từ miền tây Ukraine khi chỉ giành được 21,9% số phiếu ủng hộ. Phát biểu sau khi hết quả cuộc khảo sát được công bố, ông Zelensky cho biết đây là "một bước đi quan trọng để hướng tới một chiến thắng vĩ đại".
Zelensky và Poroshenko dắt tay nhau vào vòng 2 cuộc bầu cử Tổng thống Ukraine (Nguồn: Sputnik)
Trong khi đó, Tổng thống đương nhiệm Poroshenko đang đứng thứ 2 với khoảng 18% số phiếu bầu, còn cựu Thủ tướng Yulia Tympshenko (ứng cử viên duy nhất có một đảng chính trị) đứng thứ 3 với 14% số phiếu bầu, cựu Ngoại trưởng Ukraine Yuri Boyko (ứng cử viên thân Nga) thì chỉ có được 9% số phiếu.
Như vậy, tổng hợp các nguồn thông tin do các hãng thông tấn uy tín ở Ukraine thực hiện, danh hài Volodymyr Zelensky đang dẫn đầu về số người ủng hộ và sẽ bắt tay đương kim Tổng thống Poroshenko bước vào vòng bầu cử thứ 2 (dự kiến sẽ diễn ra vào ngày 21-4).
Tuy nhiên, nhìn vào kết quả bầu cử vòng 1 này, giới chuyên gia quốc tế nhận định một số điểm chính sau:
Poroshenko - Một tổng thống mãn nhiệm suy yếu
Từ kết quả sự ủng hộ của người dân, có thể thấy, đương kim Tổng thống Poroshenko không thực sự được lòng dân; trước đó, ông từng đưa ra một bản tổng kết nhiệm kỳ của mình cũng rất "hời hợt", nhất là đối với những người luôn ghi nhớ những cam kết của ông vào năm 2014, nổi bật là cam kết "chấm dứt chiến tranh" trong vòng 6 tháng và đòi lại bán đảo Crưm (sáp nhập vào Nga năm 2014 thông qua một cuộc trưng cầu dân ý) về cho Ukraine.
Đương kim Tổng thống Ukraine Poroshenko
Ngoài ra, còn một số vụ án tham nhũng và những hoài nghi về việc Poroshenko sử dụng bộ máy Nhà nước để "xua đuổi" những kẻ gièm pha, làm "hoen ố" danh tiếng của tổng thống. Mới đây, việc ông sa thải nhà báo Zurab Alasania thuộc Công ty truyền hình quốc gia Ukraine "Suspline Telebachennya" đã khuấy động "thế giới nghe nhìn" và các nhà đấu tranh bảo vệ quyền tự do ngôn luận, vốn "nhìn thấy" bàn tay của Tổng thống trong sự kiện này.
Không những vậy, Poroshenko được cho rằng quá phụ thuộc vào sự ủng hộ, hậu thuẫn từ phương Tây với lời cam kết của Mỹ "sẽ giúp Ukraine chống lại những sự can thiệp có thể diễn ra đến từ Nga" và tiếp tục nhiệm kỳ Tổng thống thứ 2.
"Người phục vụ nhân dân" Zelensky giành được lòng tin
Nhân vật mới nổi lên chiến trường chính trị ở Ukraine đã nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ của người dân, đặc biệt từ khu vực đang xảy ra chiến tranh, Zelensky đang tỏ ra vượt trội so với 2 ứng viên phía sau. Zelensky trước đó nổi danh trong ngành công nghiệp truyền thông giải trí, nhất là qua loạt chương trình "Serviteur du peuple" (Người phục vụ nhân dân), vốn không có chút kinh nghiệm chính trị nào.
Nhưng chính bởi vì không ở trong giới quyền lực từ nhiều năm, Zelensky trở thành "hiện thân" của một hy vọng mới, và có lợi thế lớn từ sự thiện cảm của nhân vật mà anh ta thủ vai trên màn ảnh - "một giáo sư" chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống sau khi công bố một đoạn phim loan truyền, trong đó anh ta được dựng lên như một "hiệp sỹ" trong cuộc chiến chống tham nhũng.
Kiev thắt chặt an ninh đề phòng nguy cơ tấn công
Các khu vực bỏ phiếu đều được đảm bảo an toàn tuyệt đối. Trước thềm cuộc bầu cử, Bộ Nội vụ Ukraine cho biết: "Hiện chính phủ đã triển khai hơn 135.000 nhân viên an ninh thực thi pháp luật trên khắp cả nước để đảm bảo an toàn cho cuộc bầu cử Tổng thống".
"Ngoài ra, khoảng 8.000 thành viên Vệ binh Quốc gia Ukraine đã được triển khai để bảo vệ an ninh công cộng và an ninh đã được thắt chặt tại các trụ sở nhà nước, Đại sứ quán và Lãnh sự quán nước ngoài" - Bộ Nội vụ Ukraine cho biết thêm.
Chỉ có một sự cố nhỏ duy nhất: Theo trang web của Cảnh sát Quốc gia Ukraine, tại điểm bầu cử ở tỉnh Chernihiv, một người đàn ông đã ném bom xăng về phía phòng bỏ phiếu. "Một cử tri say rượu đã đến khu bầu cử trong nhà văn hóa thị trấn Bona. Sau lời đe dọa - tôi sẽ đốt hết các thứ, tên này lấy ra chai chất lỏng dễ cháy và ném nó về phía phòng bỏ phiếu. Đám cháy đã được dập tắt ngay lập tức" - trang web cảnh sát thông tin.
Một quốc hội bị chia rẽ - bài toán mà tổng thống tương lai phải tìm lời giải
Thời gian tới, Mỹ và phương Tây tiếp tục ủng hộ, hậu thuẫn để Tổng thống đương nhiệm Proshenko "giành chiến thắng" tại vòng 2 cuộc bầu cử do đang nắm rất chắc quân bài Poroshenko - nhân vật có thái độ chống Nga quyết liệt nhất từ trước đến nay trong triển khai chính sách mở rộng sang phía Đông của NATO, kiềm chế ảnh hưởng của Nga, cơ bản hài lòng với những chính sách gần đây của Ukraine trong nỗ lực cắt đứt quan hệ với Nga và hội nhập châu Âu.
Hai ứng cử viên lọt vào vòng tiếp theo đều có đường lối tranh cử tập trung vào các mục tiêu giải quyết vấn đề biên giới, lãnh thổ Crưm và miền Đông cũng như gia nhập EU/NATO. Vì vậy, bất kể ứng viên nào trở thành Tổng thống Ukraine thì chính sách đối ngoại của nước này trong thời gian tới sẽ theo hướng hội nhập phương Tây và “đoạn tuyệt” quan hệ với Nga.
Tuy nhiên, khi cuộc bầu cử "ngã ngũ", tân Tổng thống Ukraine sẽ có rất nhiều việc phải làm sau khi "nhậm chức". Quốc hội nắm quyền lựa chọn thủ tướng và quyết định cả cơ cấu bộ máy chính phủ. Do đó, giành được đa số ở Quốc hội là vấn đề hàng đầu đối với tân Tổng thống, nếu không muốn rơi vào tình thế khó xử, chẳng hạn như đứng trước việc phải chia sẻ quyền lực với một thủ tướng và một chính phủ "hiếu chiến". Điều này có thể khiến cho việc thực thi quyền lực trở nên khó khăn, đồng thời, còn thúc đẩy những ảnh hưởng của các thế lực bên ngoài, nhất là từ Nga, thông qua những nghị sĩ chịu ảnh hưởng của họ.
Hiện nay, Tổng thống đương nhiệm Poroshenko không có được đa số này. Để đưa ra bỏ phiếu biểu quyết những quyết định của mình, tổng thống phải dựa vào những phe nhóm chính trị khác, đặc biệt là đảng "Mặt trận nhân dân" do cựu Thủ tướng Ukraine Yatsenyuk lãnh đạo. Không có chỗ dựa này, nhiệm kỳ của tổng thống có thể còn phức tạp hơn so với thực tế hiện nay.
Ngay cả khi ông Yatsenyuk đã từ bỏ việc tham ứng cử vào cuộc bầu cử tổng thống lần này, thì ông Poroshenko (nếu đắc cử) chưa hẳn sẽ có được sự ủng hộ của nhân vật này sau cuộc bỏ phiếu ngày 31/3; hay cả sự ủng hộ của những nghị sĩ không thuộc đảng phái nào và những người, mặc dù gia nhập vào một nhóm, nhưng không tỏ rõ sẽ bỏ phiếu cho bên nào.
Ngoài ra, chiến tranh vẫn còn đang tiếp diễn ở Ukraine, trên nhiều mặt trận khác nhau: xung đột vũ trang ở miền Đông và các cuộc tấn công trên không gian mạng và mạng lưới thông tin.