Gia tăng bệnh ung thư buồng trứng
Trường hợp của một bé gái 12 tuổi, được mẹ đưa đến bệnh viện khám vì thời gian gần đây bé bị mất kinh nguyệt. Bé có kinh từ năm 10 tuổi đồng thời bụng to lên. Ban đầu, bố mẹ tưởng bé béo bụng nhưng bé lại có dấu hiệu mệt mỏi, ăn uống không còn ngon miệng bèn đưa bé đi khám thì bác sĩ phát hiện khối u buồng trứng 30 cm to như quả bưởi ở dưới rốn. Sinh thiết chẩn đoán ung thư buồng trứng. Bố mẹ và cháu bé đều tá hoả vì đã không nghĩ tới bé còn trẻ đã bị ung thư buồng trứng.
Trường hợp của một bệnh nhi khác, bé thường xuyên bị ra máu âm đạo, đau bụng âm ỉ nhưng cháu không bảo với mẹ chỉ đến khi đau quá không chịu được cháu mới nói với mẹ.
Mẹ đưa bé đến Bệnh viện Từ Dũ khám và kết quả ung thư buồng trứng nên được chuyển sang Bệnh viện Ung bướu TP.HCM khám. Bác sĩ Nguyễn Văn Tiến – trưởng khoa Ngoại 1 của Bệnh viện Ung Bướu TP.HCM cho biết khi khám cho bé này khối u của bé đã to tới 20 cm.
Một trường hợp khác cũng được đưa tới trong tuần qua, bé cũng dưới 15 tuổi và đi khám bị bụng to bất thường. Kết quả siêu âm khối bướu to khoảng 20 cm. Sinh thiết, Scan CT đều chẩn đoán bé bị ung thư buồng trứng. Bác sĩ Tiến cho biết trường hợp này bé bị ung thư buồng trứng thể ác tính nhất đó là bướu xoang nội bì. Bướu này hiện nay vẫn là thách thức với chuyên ngành ung thư vì càng điều trị tế bào ung thư càng khó tiêu diệt.
Ảnh minh hoạ.
Bác sĩ Tiến cho biết bệnh bướu xoang nội bì là thể ung thư buồng trứng ác tính nhất. Dù có điều trị thì tiên lượng tuổi thọ của bé cũng rất thấp.
Qua các ca bị ung thư buồng trứng này, bác sĩ Tiến cho biết ông lấy làm tiếc vì các bệnh nhi còn quá trẻ mà bố mẹ lại chưa quan tâm nhiều. Nếu thấy có dấu hiệu bất thường đưa con vào bệnh viện khám ngay thì chắc chắn sẽ phải hiện bệnh sớm hơn, các bé có cơ hội điều trị tốt hơn.
Những ai có nguy cơ bị ung thư buồng trứng
Theo BS Tiến Ung thư buồng trứng do một gen di truyền bị lỗi/ đột biến có thể thuộc nhóm "ung thư di truyền". Nếu một cá nhân hoặc gia đình có tiền sử ung thư buồng trứng, vú, đại tràng hoặc nội mạc tử cung nghĩa là bạn có thể mang gen đột biến và có nguy cơ bị ung thư buồng trứng.
Tầm soát ung thư buồng trứng như thế nào
Ung thư buồng trứng di truyền chiếm 20% những nguyên nhân ung thư buồng trứng. Trong nhiều trường hợp, người phụ nữ mang gen đột biến BRCA1 hoặc BRCA2 (gen liên quan đến ung thư vú) cũng có thể bị ung thư buồng trứng, tai vòi hay một số loại ung thư khác.
Về tầm soát ung thư buồng trứng, mặc dù đã có rất nhiều nghiên cứu để phát triển một xét nghiệm sàng lọc ung thư buồng trứng, nhưng cho đến nay vẫn chưa có nhiều thành công. Hai xét nghiệm được sử dụng thường xuyên nhất (ngoài khám phụ khoa kỹ lưỡng) để sàng lọc ung thư buồng trứng là siêu âm qua ngã âm đạo (TVUS) và xét nghiệm máu CA-125.
TVUS (siêu âm qua ngã âm đạo) là một xét nghiệm sử dụng sóng âm thanh để quan sát tử cung, ống dẫn trứng và buồng trứng bằng cách đặt một dụng cụ siêu âm giống cây đũa vào âm đạo. Nó có thể giúp tìm một khối (khối u) trong buồng trứng, nhưng thực tế nó không thể biết được khối đó là ung thư hay lành tính. Khi nó được sử dụng để sàng lọc, hầu hết các khối được tìm thấy không phải là ung thư.
Xét nghiệm máu CA-125 đo lượng protein gọi là CA-125 trong máu. Nhiều phụ nữ bị ung thư buồng trứng có nồng độ CA-125 cao. Xét nghiệm này có thể hữu ích như một dấu ấn khối u để giúp hướng dẫn điều trị ở những phụ nữ được biết là bị ung thư buồng trứng, bởi vì mức độ cao của CA-125 trước điều trị thường giảm nếu điều trị có hiệu quả. Nhưng việc kiểm tra nồng độ CA-125 chưa thể hiện vai trò hữu ích như xét nghiệm sàng lọc ung thư buồng trứng.
Ngoài ra, việc sử dụng xét nghiệm này để sàng lọc ung thư buồng trứng là nồng độ CA-125 cao thường gây ra bởi các tình trạng phổ biến khác như lạc nội mạc tử cung và bệnh viêm vùng chậu. Ngoài ra, không phải ai bị ung thư buồng trứng cũng có mức CA-125 cao.
Với người trẻ, bác sĩ Tiến cho biết vấn đề trước mắt là các bậc phụ huynh hãy quan tâm chăm sóc con cái mình, lưu tâm những dấu hiệu nhỏ nhất trong quá trình phát triển của con gái, những dấu hiệu kinh nguyệt bất thường, những triệu chứng than phiền về vùng bụng chậu, những phát triển bất thường vòng bụng... nên đi tới các chuyên khoa sản- nhi mà tìm ra nguyên nhân, phát hiện sớm bệnh. Nếu bị ung thư cũng sẽ được điều trị triệt căn ở giai đoạn sớm sẽ tốt hơn.