Trong vài tháng qua, có hai sự kiện gây chú ý đã diễn ra. Đầu tiên, vào tháng 1 vừa rồi, Nga đã tiến hành vụ phóng tên lửa Zircon đầu tiên từ một chiếc tàu nổi. Tàu Đô đốc Gorshkov – con tàu đầu tiên trong các tàu khu trục thuộc Đề án mới 22350, đã phóng tên lửa Zircon từ Biển Barents nhằm vào một mục tiêu trên mặt đất, hãng tin Itar Tass đưa tin.
"Theo chương trình thử nghiệm cấp quốc gia đối với tên lửa Tsirkon, tàu Đô đốc Gorshkov đã phóng thử nghiệm tên lửa này từ Biển Barents nhằm vào một mục tiêu trên mặt đất ở một trong những khu thử ở Vùng Bắc Urals trong đầu tháng Một”, một nguồn tin trong ngành công nghiệp quốc phòng Nga cho hay. Tên lửa Zircon còn được gọi là Tsirkon đã bay hơn 500km.
Theo hãng tin Itar Tass, bước tiếp theo sẽ là phóng tên lửa Zircon từ tàu ngầm hạt nhân.
Tuy nhiên, một tháng trước khi diễn ra vụ thử tên lửa Zircon, tức là vào tháng 12 năm ngoái, người đứng đầu tập đoàn đóng tàu hàng đầu của Nga đã tuyên bố rằng, tất cả tàu chiến mới của Nga sẽ được trang bị năng lực phóng các tên lửa siêu thanh (những tên lửa bay nhanh hơn 5 lần tốc độ âm thanh - Mach 5).
Khi được hỏi về việc liệu tất cả tàu chiến của Nga có được tái trang bị các tên lửa chống hạm siêu thanh Zircon và tên lửa hành trình Kalibr, ông Alexei Rakhmanov – Chủ tịch Tập đoàn Đóng tàu Thống nhất của Nga, đã trả lời rằng:
“Tất cả các dự án đóng tàu mới mà chúng tôi đang thực hiện đều theo hướng chúng có thể được trang bị tất cả các loại tên lửa, trong đó có những tên lửa mà bạn vừa đề cập đến”.
Ông Rakhmanov nói thêm rằng, việc tái trang bị tên lửa mới cho lực lượng tàu đang có hiện nay của Nga “không quá tốn kém."
Tên lửa Zircon hay còn gọi là Tsirkon dù vẫn còn đang được phát triển nhưng nó được miêu tả là loại tên lửa không thể đánh chặn bởi bất kỳ hệ thống phòng thủ nào, báo chí của Nga từng đưa tin như vậy. Tên lửa Zircon có thể đạt tốc độ lên tới Mach 9. Từ “siêu thanh” thông thường được hiểu là từ dùng để chỉ tốc độ vượt 5 lần âm thanh.
Tên lửa này có tầm bắn trên 1.000km và có thể đe dọa 5 vị trí ở nước Mỹ, trong đó có cả Lầu Năm Góc. Russia-1 khẳng định, tên lửa Zircon có thể tấn công các mục tiêu ở nước Mỹ trong vòng chưa đầy 5 phút.
Với tốc độ từ March 8 đến March 9 (tương đương từ 9.798km đến hơn 11.000km/giờ), tên lửa Zircon nhanh hơn rất nhiều so với các tên lửa chống hạm dưới âm của Mỹ như U.S. Harpoon (khoảng gần 1.000km/giờ) hay các vũ khí siêu âm như P-800 Onyx của Nga (tốc độ Mach 2.5 hoặc tương đương 3.000 km/giờ).
Những thông số trên đủ khiến Anh lo ngại rằng các hệ thống chống hạm của họ trên tàu sân bay mới Queen Elizabeth không thể chặn được vũ khí siêu thanh của Nga.
Nga và Liên Xô chưa bao giờ thực sự cố gắng cạnh tranh với Mỹ trong việc đóng những con tàu khổng lồ như tàu sân bay. Tuy nhiên, Hải quân Nga ngày nay có khoảng 30 tàu khu trục lớn, nhỏ; 50 tàu hộ tống và 30 tàu tên lửa nhỏ được trang bị các tên lửa chống hạm dưới âm và siêu âm cũng như các tên lửa phòng không.
Trang bị cho những con tàu này các tên lửa siêu thanh như Zircon về mặt lý thuyết có thể giúp một tàu tên lửa lớp Tarantul có trọng tải 500 tấn đánh chìm một chiếc tàu tuần dương lớn hoặc thậm chí là một tàu sân bay khổng lồ của Hải quân Mỹ.
Đây là điều mà Tổng thống Nga Vladimir Putin muốn thế giới nghĩ đến khi ông miêu tả phiên bản được phóng đi từ mặt đất của tên lửa Zircon là “vũ khí không thể đánh chặn.” Tuy nhiên, người đứng đầu Lực lượng Hải quân Nga Nikolai Yevmenov hồi đầu năm nay thừa nhận, tên lửa Zircon “có bệnh từ nhỏ” và cần phải mất nhiều năm để chữa.
Một vấn đề lớn hơn nữa là tên lửa dù nhanh nhất hay tầm xa nhất cũng trở nên vô dụng nếu nó không thể tìm thấy mục tiêu. Một chiếc tàu tên lửa 500 tấn có thể sẽ bị thổi bay trước khi có thể phóng tên lửa đi nếu nó không có hệ thống cảm biến tầm xa giúp phát hiện mục tiêu trước khi mục tiêu phát hiện ra nó.