Suy nhược thần kinh không phải là một bệnh tâm thần. Suy nhược thần kinh (suy sụp về tinh thần) là một tình trạng mà trong đó người bệnh cảm thấy mệt mỏi, căng thẳng và lo lắng mà không có nguyên nhân cụ thể.
1. Các triệu chứng suy nhược thần kinh
Người mắc suy nhược thần kinh thường có các triệu chứng như cảm giác bất an, khó ngủ, đau đầu, mất tập trung, tim đập nhanh và có thể dễ cáu gắt hoặc buồn bã. Tình trạng này thường xuất phát từ việc làm việc quá sức, áp lực tinh thần kéo dài, hoặc không có thời gian nghỉ ngơi và thư giãn đầy đủ.
Dưới đây là 9 dấu hiệu suy nhược thần kinh mà bạn cần chú ý. Lưu ý rằng, triệu chứng suy nhược thần kinh có thể khác nhau giữa người này với người kia hoặc các nền văn hóa khác nhau do cơ thể và tâm trí mỗi người phản ứng với căng thẳng theo những cách khác nhau.
- Lo lắng và trầm cảm
Lo lắng và căng thẳng có thể là nguyên nhân gây ra suy nhược thần kinh hoặc làm cho tình trạng này trở nên tồi tệ hơn. Khi một người liên tục phải đối mặt với áp lực, lo âu và căng thẳng trong thời gian dài, não bộ và cơ thể có thể phản ứng bằng cách giảm khả năng chịu đựng, dẫn đến các triệu chứng của suy nhược thần kinh như mệt mỏi, rối loạn giấc ngủ, đau đầu, hoặc giảm khả năng tập trung.
- Sương mù não
Sương mù não, hay còn được gọi là "brain fog", là một triệu chứng thường gặp trong suy nhược thần kinh. Sương mù não liên quan đến tình trạng suy giảm nhận thức, khiến người bệnh cảm thấy khó tập trung, gặp vấn đề với trí nhớ và thiếu quyết đoán và cảm thấy mất phương hướng.
Sương mù não có thể là kết quả từ sự mệt mỏi cả về thể chất lẫn tinh thần do suy nhược thần kinh gây ra, đồng thời cũng có thể làm tăng mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng khác liên quan đến tình trạng này.
- Thay đổi thói quen ngủ
Thói quen ngủ thay đổi, như việc ngủ không đủ giờ hoặc giấc ngủ không sâu, mất ngủ có thể là một trong những dấu hiệu của suy nhược thần kinh. Khi một người không ngủ đủ giấc hoặc có chất lượng giấc ngủ kém, cơ thể và não bộ không thể nghỉ ngơi và phục hồi đầy đủ sẽ dẫn đến sự mệt mỏi cả về thể chất và tinh thần. Điều này có thể làm cho các triệu chứng của suy nhược thần kinh trở nên tệ hơn, bao gồm: cảm giác mệt mỏi liên tục, đau đầu, giảm khả năng tập trung và sương mù não.
Đồng thời, sự mất cân bằng về giấc ngủ cũng có thể làm gia tăng stress và lo âu, từ đó tạo thành một vòng luẩn quẩn không tốt cho sức khỏe thần kinh.
- Mệt mỏi
Mệt mỏi là một triệu chứng chính của suy nhược thần kinh, khi cơ thể và não bộ của người bệnh cảm thấy kiệt sức và không có đủ năng lượng để thực hiện các công việc hàng ngày. Sự mệt mỏi này có thể bắt nguồn từ việc không ngủ đủ giấc, căng thẳng kéo dài, hoặc lo âu.
Tình trạng mệt mỏi có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và giảm khả năng làm việc cũng như tập trung và đôi khi còn gây khó khăn trong việc duy trì các mối quan hệ xã hội. Mệt mỏi không chỉ ảnh hưởng đến thể chất mà còn có thể gây ra ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tinh thần.
- Cảm thấy bất lực
Trong những tình huống căng thẳng thì việc cảm thấy lo lắng là điều bình thường và cảm giác lo lắng sẽ qua đi khi tình trạng căng thẳng qua đi. Nhưng khi một người cảm thấy bất lực và vô vọng thường xuyên trong nhiều tình huống thì đây có thể báo hiệu một cuộc khủng hoảng về sức khỏe tâm thần.
Cảm giác bất lực có thể là một phần của các triệu chứng tâm lý xuất hiện trong suy nhược thần kinh. Khi người bệnh đối mặt với sự mệt mỏi mãn tính và các triệu chứng khác, họ có thể cảm thấy thiếu khả năng kiểm soát và ảnh hưởng đến tình trạng sức khỏe của mình, dẫn đến cảm giác bất lực.
Điều này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần của họ mà còn có thể làm gia tăng căng thẳng và lo âu, từ đó tạo thành một chuỗi phản ứng tiêu cực làm cho tình trạng suy nhược thần kinh trở nên tồi tệ hơn.
- Cảm thấy khó chịu
Khó chịu là dấu hiệu phổ biến của căng thẳng kéo dài, chẳng hạn như khi suy nhược thần kinh. Cơ thể bạn liên tục sản xuất cortisol nếu bạn luôn hoạt động ở chế độ chiến đấu hoặc bỏ chạy. Nồng độ cortisol cao có thể làm tăng cảm giác tức giận và khó chịu. Bạn có thể hành động một cách cáu kỉnh mà không nhận thức được điều đó hoặc có ý định đả kích người khác.
Sự khó chịu này không chỉ ảnh hưởng đến tâm trạng mà còn có thể gây ra sự không thoải mái trong cơ thể, làm tăng cảm giác mệt mỏi và suy giảm chức năng nhận thức. Điều này càng làm trầm trọng thêm tình trạng suy nhược thần kinh, tạo ra một vòng lặp tiêu cực ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày và khả năng làm việc.
- Chán ăn
Cảm giác khó chịu như đau đầu hoặc đau bụng có thể khiến bạn mất cảm giác ngon miệng. Nghiên cứu đã phát hiện ra rằng một số người gặp khó chịu về đường tiêu hóa, chẳng hạn như táo bón hoặc tiêu chảy; ngược lại, một số người có thể ăn quá nhiều thực phẩm không lành mạnh khi bị suy nhược thần kinh.
Đã có những bằng chứng cho thấy sự tăng cao của hormone căng thẳng cortisol có thể gây ra cảm giác thèm ăn các thực phẩm giàu chất béo, nhiều đường. Bạn có thể cảm thấy ít có động lực hơn bình thường để chuẩn bị những món ăn lành mạnh nếu bạn đang bị suy nhược thần kinh, hay nói cách khác là giảm khả năng tự chăm sóc bản thân.
- Khó thở
Một trong những dấu hiệu phổ biến nhất của cơn hoảng loạn là khó thở. Các cơn hoảng loạn hoặc cảm giác sợ hãi tột độ đột ngột thường xảy ra nếu bạn gặp nhiều căng thẳng, chẳng hạn như khi bị suy nhược thần kinh.
Theo Health, các bài tập thở có tác dụng làm chậm hơi thở của bạn có thể giúp giảm đau nhanh chóng.
- Khóc không kiểm soát và suy sụp tinh thần
Bạn có thể cảm thấy muốn khóc hoặc thậm chí có những cơn khóc không kiểm soát được khi bị suy nhược thần kinh; đặc biệt điều này thường phổ biến hơn ở những người có tình trạng căng thẳng mệt mỏi mãn tính và thiếu ngủ.
2. Làm gì để đối phó với suy nhược thần kinh?
Một số phương pháp điều trị suy nhược thần kinh phổ biến bao gồm:
- Thay đổi lối sống
Mệt mỏi về tinh thần là đặc điểm chung của suy nhược thần kinh. Đối với một số người, nghỉ ngơi và giảm căng thẳng có thể là một biện pháp giúp khắc phục suy nhược thần kinh tại nhà hiệu quả, bao gồm:
+ Giảm khối lượng công việc hàng ngày
+ Đi dạo, tập thể dục như một thói quen
+ Có chế độ ăn uống khỏe mạnh, đủ dinh dưỡng, tránh các thực phẩm nhiều chất béo xấu và đồ ngọt
+ Tập thiền định, yoga
+ Dành thời gian tiếp xúc với thiên nhiên nhiều hơn
+ Ngủ ít nhất 7 tiếng mỗi đêm.
- Thuốc
Tùy từng tình trạng mà thuốc có thể được chỉ định để điều trị suy nhược thần kinh, đó có thể là thuốc chống trầm cảm hoặc thuốc chống lo âu. Nếu tình trạng căng thẳng gây mất ngủ thì thuốc giúp hỗ trợ giấc ngủ cũng có thể hữu ích.
Tuy nhiên không được tự ý sử dụng thuốc điều trị trầm cảm mà không có chỉ định của bác sĩ.
- Trị liệu tâm lý
Liệu pháp trị liệu tâm lý có thể giúp bạn vượt qua tình trạng suy nhược thần kinh và giảm tái phát.
Đôi khi, việc cảm thấy không thể đối phó với những căng thẳng trong cuộc sống là điều không hiếm gặp. Nhưng căng thẳng có thể trở thành vấn đề sức khỏe nếu nó bắt đầu ảnh hưởng tiêu cực đến khả năng hoàn thành các sinh hoạt và công việc hàng ngày của bạn.
Mặc dù suy nhược thần kinh không phải là bệnh tâm thần nhưng cơn suy nhược thần kinh có thể là dấu hiệu của một tình trạng sức khỏe tâm thần. Điều quan trọng là bạn cần đến gặp bác sĩ ngay khi bạn nhận thấy dấu hiệu của một cơn suy nhược.