Trong những ngày mạng xã hội ngập tràn hình ảnh được tạo ra bởi trí tuệ nhân tạo, một tờ giấy ra viện cũ kỹ, vàng ố theo thời gian bất ngờ trở thành tâm điểm chú ý. Không phải vì nó đẹp, cũng chẳng vì được thiết kế công phu, mà bởi những con số giản dị ghi trên đó: 8 ngày nằm viện - 2.060 đồng viện phí cho một ca sinh năm 1988.
Câu chuyện bắt đầu từ một dòng chia sẻ rất đời: "Nay lục lại đống giấy tờ cũ trong nhà, vô tình thấy giấy ra viện của mẹ sau khi sinh mình. Hóa ra 8 ngày mẹ vượt cạn năm ấy hết 2.060 đồng. Thấy mà thương mẹ vô cùng".
Thế nhưng, giữa sự xúc động lan tỏa, cũng xuất hiện không ít hoài nghi: "Giấy giả?", "AI tạo?", "Dựng chuyện câu view?"...
Để trả lời những nghi ngờ ấy, PV đã trò chuyện với cô Lê Thị Chung- chủ nhân của tờ giấy ra viện đang gây xôn xao và là người mẹ nằm viện năm ấy, đã giữ tờ giấy ra viện suốt 37 năm. Cô Chung cũng là một cán bộ từng công tác tại 1 cơ quan y tế ở TP.HCM
Giấy ra viện cách đây 37 năm cần trả 2.060 đồng được cô Chung chia sẻ lại.
8 ngày nằm viện vì sót nhau, ký ức đau đớn nhưng đầy tự hào
Nhìn lại tờ giấy ra viện cũ, cô Chung không giấu được xúc động. "Bao nhiêu vất vả, khó khăn của quãng thời gian đó như ùa về. Nhưng nhìn lại hiện tại, thấy con mình khôn lớn, trưởng thành, học giỏi, ngoan ngoãn… cô thấy mọi đau đớn ngày xưa đều xứng đáng".
Năm 1988, con gái cô chào đời khỏe mạnh, nặng 2,9kg, chỉ số Apgar đạt 8/9 điểm. Giải thích thêm một số ký hiệu mang ý nghĩa sản khoa trên tờ giấy: Con II là sinh con lần 2, được chích vaccine ngừa lao (BCG) và uống vaccin Sabin ngừa bại liệt vào ngày 5/11, tức là 3 ngày sau sinh. Apgar 8/9 là em bé khóc tốt ngay sau sinh. Thế nhưng, niềm vui làm mẹ chưa trọn thì biến cố ập đến: Cô Chung bị sót nhau, dẫn đến đau bụng kéo dài, sốt và phải nằm viện theo dõi suốt hơn 1 tuần.
"Con thì khỏe, còn mình thì đau bụng hoài. Cứ nghĩ sinh xong là được về, ai ngờ phải nằm lại viện tới 8 ngày", cô nhớ lại.
Sinh con thời hậu bao cấp: Mảnh ký ức giản dị, tiết kiệm và đầy yêu thương
Là người lao động, lại sinh nở ở Nhà bảo sanh Quận 3, gần nhà, nên với cô Chung, chuyện vượt cạn ngày ấy diễn ra rất giản dị. "Hồi đó đâu có lo lắng như bây giờ. Mình là dân lao động, cứ tới bệnh viện là sinh thôi".
Sáng sớm hôm ấy, chồng cô chở cô đi sinh bằng xe đạp. Đưa vợ vào phòng sinh xong, ông ra cổng gọi ly cà phê ngồi đợi. Nhưng ly cà phê còn chưa uống xong thì con gái đã cất tiếng khóc chào đời.
Giản dị đến mức như thế.
Bức ảnh gia đình nhỏ của cô Chung, thời con cái còn nhỏ xíu gợi nhắc thời hậu bao cấp còn khó khăn.
2.060 đồng: Con số nhỏ hôm nay nhưng là khoản tiền lớn của một thời khó nhọc
Nếu nhìn bằng con mắt hiện tại, 2.060 đồng chỉ là một con số rất nhỏ. Nhưng với những ai từng sống qua thời hậu bao cấp, con số ấy mang ý nghĩa hoàn toàn khác.
Cô Chung nhớ rất rõ: "Sau đợt đổi tiền năm 1985, khoảng 200 đồng đã đủ cho một người chi tiêu ăn mặc trong cả tháng. Nên hơn 2.000 đồng viện phí lúc đó là khoản tiền khá lớn với đồng lương công chức nhà nước".
Đó là số tiền của 8 ngày nằm viện, của thuốc men, chăm sóc hậu sản và cả sự tận tụy của đội ngũ y bác sĩ trong một giai đoạn đất nước còn vô vàn thiếu thốn.
Và giữa bao giấy tờ hành chính có thể thất lạc theo thời gian, tờ giấy ra viện ấy vẫn được cô Chung giữ lại cẩn thận.
Cô là người phụ nữ của những "ngăn kéo ký ức". Với cô, tờ giấy ấy không đơn thuần là thủ tục hành chính, mà là "tấm vé thông hành" đưa con đến với thế giới này. Một lời nhắc nhở thầm lặng về khoảnh khắc thiêng liêng nhất đời người mẹ.
Suốt 37 năm, qua bao lần chuyển nhà, biến động cuộc sống, tờ giấy ấy vẫn được giữ phẳng phiu, như cách cô gìn giữ ký ức làm mẹ của mình.
Cô Chung chụp ảnh cùng con gái thời còn tuổi ấu thơ.
Khi ký ức riêng tư bị nghi ngờ là… do AI tạo thành
Sự thật thì việc tờ giấy ra viện được chia sẻ rộng rãi kéo theo những hoài nghi khiến chính chủ nhân cũng không khỏi chạnh lòng.
Cô Chung thẳng thắn: "Cô đã phản bác rồi, đây là sự thật 100%. Cô là người lớn, không rảnh để làm mấy chuyện này, cũng không rành để làm AI. Cô chỉ gửi cho con để làm kỷ niệm, rồi con chia sẻ lại".
Trong một bình luận công khai, cô viết: "Mẫu giấy ra viện này chắc có từ thập niên 70, sau giải phóng người ta tận dụng tiếp nên soi kỹ sẽ thấy vài lỗi hành chính. Mấy chục năm rồi mình cũng không đọc lại. Vài ngày trước soạn giấy tờ, thấy tờ này thì gửi cho con gái làm kỷ niệm". Không drama, không gì cả, cô chỉ là một người mẹ vô tình mở lại "ngăn kéo" ký ức.
Cô Chung và cô con gái nhỏ ngày nào trong hiện tại đã trưởng thành, xinh đẹp và giỏi giang.
Tờ giấy ra viện định giá 2.060 đồng nhưng là cả "di sản cá nhân" với con gái
Con gái cô Chung, Hoàng Lê Kim Ngân (hiện đang làm việc trong lĩnh vực truyền thông với vai trò Giám đốc Marketing) thừa nhận: "Là người làm nghề sáng tạo, mình từng thấy nhiều hình ảnh đẹp. Nhưng tờ giấy vàng ố, nét chữ viết tay và con dấu cũ ấy lại khiến mình lặng người".
Dưới góc nhìn chuyên môn, cô nhận ra đây còn là một tư liệu lịch sử quý: Giấy ra viện năm 1988 nhưng sử dụng phôi giấy từ những năm đầu sau ngày giải phóng, phản ánh rất rõ tinh thần tiết kiệm, tận dụng trong bối cảnh kinh tế còn nhiều khó khăn.
"Nhưng trên tất cả, với mình, tờ giấy này là một 'di sản cá nhân'. Nó chứa hương vị của sự bảo bọc, là minh chứng sống động cho tình yêu mẹ dành cho mình ngay từ những hơi thở đầu tiên. Tờ giấy này không đơn thuần là một mảnh giấy cũ, mà là một sợi dây kết nối vô hình giữa quá khứ và hiện tại. Nó giúp mình cảm nhận được sức nặng của thời gian và giá trị sâu sắc của lòng biết ơn. Sự tinh tế và cẩn thận của mẹ, thể hiện qua việc gìn giữ tờ giấy ra viện này suốt 37 năm, chính là tấm gương lớn nhất để mình soi vào và cố gắng mỗi ngày", Kim Ngân chia sẻ thêm.
(Ảnh: NVCC)