Vì sao sắn lại gây ngộ độc ?
Sắn là loại thực phẩm có giá trị dinh dưỡng. Thành phần chủ yếu là tinh bột và các chất dinh dưỡng khác như protein, chất béo, chất xơ...
Tuy nhiên trong củ sắn cũng có chứa chất độc. Độc tố trong sắn là axit cyanhydric (HCN), một chất có thể gây độc chết người.
Trong sắn chứa độc tố axit cyanhydric có thể gây ngộ độc nguy hiểm.
Biểu hiện ngộ độc sắn
Mức độ nhẹ
Người bị ngộ độc thấy váng đầu, nóng bừng mặt, ù tai, chóng mặt, ngứa ngáy, tê chân tay, buồn nôn và đau bụng…
Mức độ nặng
Người bị ngộ độc có biểu hiện: Vật vã, khó thở, run và co giật. Sau đó đi vào hôn mê, rối loạn nhịp thở, hạ huyết áp, truỵ mạch, có thể tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời.
Sắn thơm ngon nhưng có thể gây ngộ độc nếu không biết chế biến và ăn đúng cách.
Cách xử trí ngộ độc sắn
Khi bị ngộ độc sắn, việc đầu tiên cần làm là gây nôn cho nạn nhân. Gây nôn bằng cách cho nạn nhân uống nhiều nước, lấy tay sạch chạm nhẹ vào họng.
Trong khi nạn nhân nôn, người bên cạnh cần đỡ lấy đầu nạn nhân, để nghiêng về một bên và dùng khăn lau sạch các chất dịch. Sau đó cần đưa ngay nạn nhân đến cơ sở y tế, mang theo thức ăn gây độc hoặc đồ đựng còn dính thức ăn đó để xác định chất độc.
Trong trường hợp nặng, nạn nhân có biểu hiện rối loạn ý thức, hôn mê, cần đặt nạn nhân ở tư thế nằm nghiêng an toàn và nhanh chóng chuyển ngay đến cơ sở y tế gần nhất để cấp cứu kịp thời.
Ăn sắn đúng cách để phòng ngừa ngộ độc
Lượng chất độc trong sắn phụ thuộc vào nơi trồng, giống sắn (sắn đắng, sắn cao sản chứa HCN cao hơn sắn ngọt). Độc tố axit cyanhydric của củ sắn nằm ở 3 bộ phận: hai đầu củ sắn, xơ sắn và nhiều nhất là ở vỏ sắn.
Trên thực tế, những trường hợp bị ngộ độc thường do ăn sắn sống, sắn nướng hoặc luộc chưa chín, hoặc ăn sắn cả vỏ, ăn sắn khi đói và ăn nhiều. Đặc biệt khi chế biến không ngâm, luộc kỹ sắn. Do đó để loại bỏ độc tố khỏi sắn, cần lưu ý các bước chế biến như sau:
Cần lột sạch lớp vỏ hồng của sắn và ngâm kỹ trước khi luộc, hấp để phòng ngộc độc sắn.
Khi mua sắn về cần rửa sạch đất cát, lột sạch lớp vỏ hồng của sắn. Ngâm trong nước sạch ít nhất vài giờ, ngâm càng lâu càng tốt và thường xuyên thay nước. Có thể ngâm sắn bằng nước vo gạo cũng là một cách loại bỏ độc tố. Khi nấu, hấp, luộc sắn phải mở nắp nồi để chất độc bay ra ngoài.
Khi ăn sắn nên chấm với đường hay mật để trung hòa chất độc. Nếu thấy sắn có vị đắng nên bỏ đi vì sắn càng đắng thì càng nhiều axít cyanhydric.
Cần lưu ý: Không nên ăn nhiều sắn vào lúc đói. Không nên ăn sắn nhiều vào buổi tối, vì nếu bị ngộ độc, nạn nhân đang ngủ khó phát hiện. Không nên cho trẻ nhỏ ăn sắn vì trẻ dễ bị ngộ độc và khi bị ngộ độc thường nặng hơn.
Trên đây là những kiến thức hữu ích về ngộ độc sắn, các bước chế biến và ăn sắn đúng cách để phòng ngừa ngộ độc. Chúng ta cần lưu ý để biết cách sử dụng sắn ngon và an toàn.