Ngày 19/12, TAND TP Hà Nội mở phiên tòa xét xử vụ án thiệt hại 4.758 tỷ đồng tại Ngân hàng TMCP Dầu khí Toàn Cầu (GPBank).
Theo cáo trạng, GPBank tiền thân là Ngân hàng CP Nông thôn Ninh Bình, vốn điều lệ tại thời điểm năm 2014 là 3.018 tỷ đồng.
Trong đó, Tạ Bá Long (SN 1955) – nguyên Chủ tịch HĐQT GPBank và nhóm liên quan sở hữu gần 35% vốn, ứng với hơn 1.056 tỷ đồng.
Ngoài ra, Tạ Bá Long cùng vợ, con gái và con rể đứng ra lập Cty CP Đầu tư Xây dựng và Phát triển Thành Trung, vốn điều lệ hơn 202 tỷ đồng.
Cty Thành Trung là cổ đông góp hơn 58% cổ phần tại Cty Thủ Đô – đơn vị sở hữu tòa nhà Capital Tower (số 109, Trần Hưng Đạo, Hà Nội).
Tiếp đến, bị cáo Đoàn Văn An (SN 1958) – nguyên Phó Chủ tịch GPBank và nhóm liên quan sở hữu hơn 55% vốn, ứng với gần 1.670 tỷ đồng. Bị cáo An và em vợ mình còn sở hữu 75% cổ phần tại Cty Sao Bắc.
Ông An còn sở hữu Cty CP Sân gôn Ngôi sao Chí Linh; là Chủ tịch Cty TNHH Đại Lải.
Từ 2009 – 2010, để có tiền tăng vốn điều lệ GPBank và chi cá nhân, Tạ Bá Long và Đoàn Văn An đã dùng các Cty Thành Trung, Đại Lải và Chí Linh phát hành 3.380 trái phiếu, bán cho Cty Tài chính CP Điện lực (EVNFinance) được 3.380 tỷ đồng.
Trong số tiền trên, các bị cáo Long và An dùng 2.611 tỷ đồng mua cổ phần tăng vốn điều lệ GPBank lên 3.018 tỷ đồng; chi 512 tỷ đồng trả lãi trái phiếu và phí tư vấn phát hành trái phiếu; dùng 255 tỷ đồng cho hoạt động của các Cty Thành Trung, Đại Lải và Chí Linh.
Sau đó, do không có tiền trả cho EVNFinance nên Tạ Bá Long và Đoàn Văn An đã thống nhất rút tiền của GPBank để trả nợ trái phiếu.
Trước tiên, năm 2011, Tạ Bá Long ký với con rể mình là Hoàng Công Hợp thỏa thuận GPBank mua 58% diện tích tại tòa nhà Capital Tower từ Cty Thành Trung với giá 2.200 tỷ đồng.
Việc này trái quy định bởi Cty Thành Trung chưa được Cty Thủ Đô (chủ sở hữu tòa nhà) chia cho diện tích sử dụng ứng với 58% cổ phần.
Tiếp đó, Tạ Bá Long ký với Nguyễn Ngọc Nam – nguyên GĐ Cty Sao Bắc hợp đồng xây dựng kinh doanh dự án “Trung tâm Thương mại, văn phòng và Nhà ở An Khánh Sao Bắc GPBank”. Theo hợp đồng, GPBank chuyển 1.700 tỷ đồng cho Sao Bắc.
Tổng cộng 2 hợp đồng trên, GPBank đã chuyển 3.900 tỷ đồng cho phía Tạ Bá Long và Đoàn Văn An.
Các bị cáo đã dùng 3.793 tỷ đồng để mua lại 3.380 trái phiếu trước hạn và trả lãi số trái phiếu này; Cty Thành Trung sử dụng gần 3 tỷ đồng; Đoàn Văn An chi dùng cá nhân hơn 103 tỷ đồng.
Tính đến ngày khởi tố vụ án (13/7/2015), các Cty Thành Trung và Sao Bắc nợ GPBank gần 3.900 tỷ đồng tiền gốc và 858 tỷ đồng tiền lãi, không có khả năng thanh toán.
Vì vậy, các bị cáo Tạ Bá Long; Đoàn Văn An; Phạm Quyết Thắng (SN 1973) – nguyên TGĐ GPBank; Nghiêm Tiến Sỹ (SN 1973) – nguyên Phó TGĐ GPBank; Nguyễn Anh Dung (SN 1978) – nguyên Kế toán trưởng GPBank và Nguyễn Ngọc Nam (SN 1976) – nguyên GĐ Cty TNHH Thương mại và Công nghiệp Sao Bắc cùng bị truy tố về tội cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng với khung hình phạt tù từ 10 đến 20 năm.
Bên cạnh đó, năm 2016, Hoàng Công Hợp được Viện Pháp y Tâm thần Trung ương xác định mắc bệnh nên bị VKSND Tối cao ra quyết định áp dụng biện pháp chữa bệnh bắt buộc.