Cơ hội khó cho VT-4
Hôm 4/4, tờ The Bangkok Post dẫn lời Phó thủ tướng kiêm Bộ trưởng Quốc phòng Thái Lan Prawit Wongsuwon cho biết, Nội các Thái Lan đã thông qua việc mua thêm 10 chiếc xe tăng VT-4 của Trung Quốc với giá 2 tỉ baht (khoảng 58 triệu USD).
Lý do Thái Lan thực hiện mua tăng VT-4 nhằm thay thế dòng tăng thế hệ cũ do Mỹ sản xuất và đây là đợt mua xe tăng thứ hai từ Trung Quốc, nằm trong kế hoạch tậu 49 chiếc.
Dù lý do tiếp tục mua tăng Trung Quốc đã khá rõ ràng nhưng theo tuyên bố hồi đầu năm 2016 của Thái Lan, phương án mua tăng VT-4 chỉ để lấp vào chỗ trống của những chiếc T-84 Oplot do Ukraine chậm bàn giao hàng. Tuy nhiên, hồi cuối tháng 1/2017, Ukraine tuyên bố cơ hội vẫn còn cho họ khi thời hạn giao hàng vẫn chưa hết.
Hãng thông tấn Sputnik ngày 17/1 dẫn thông báo của bộ phận báo chí công ty quốc phòng Ukrspetsekporta (Ukraine) cho biết: "Bắt đầu từ cuối tháng 1, nhà máy Malyshev bắt đầu đợt mới bàn giao các xe tăng hiện đại Oplot theo hợp đồng với Vương quốc Thái Lan.
Xe tăng T-84 Oplot của Thái Lan
Việc tiếp nhận lô xe tăng mới sẽ bắt đầu từ ngày 23/1. Ngoài ra, bên đặt hàng sẽ xem các xe tăng còn lại đang ở giai đoạn sản xuất với mức độ sẵn sàng khác nhau".
Theo các điều khoản của hợp đồng, Ukraine cần cung cấp cho Thái Lan 49 chiếc xe tăng Oplot. "Việc lùi thời hạn giao hàng đến mùa thu 2017 là do thực tế chiến sự ở miền Đông Ukraine", đại diện công ty Ukrspetsekport cho biết.
Theo hợp đồng được ký năm 2011 giữa Thái Lan và Ukraine, phía khách hàng Bangkok phải nhận được đầy đủ 49 xe tăng vào tháng 10/2017, tuy nhiên việc thực hiện hợp đồng bị chậm trễ đến mức "không thể chấp nhận được" khi đến hết năm 2016, Ukraine chỉ cung cấp cho Thái Lan 20 chiếc xe tăng Oplot.
Căn cứ vào thực trạng nhà máy sản xuất tại Ukraine, Thái Lan cho rằng mốc thời gian tháng 10/2017, Kiev không thể đáp ứng đầy đủ các điều khoản trong hợp đồng.
Theo tướng Prawit Wong Suwon, thế chỗ cho T-84 Oplot sẽ là những chiếc VT-4 do Trung Quốc sản xuất. Tuy nhiên, việc Ukraiene bất ngờ tuyên bố sẽ thực hiện giao hàng đúng như cam kết khiến nỗ lực hất cẳng tăng T-84 khỏi Thái Lan của VT-4 khó có thể thực hiện được.
Trung Quốc khiến Mỹ giảm ảnh hưởng
Cùng với thương vụ tăng VT-4, trang web trực tuyến Nation (Dân tộc) của Thái Lan ngày 23/3 cho biết, Thủ tướng Thái Lan Prayuth Chan-ocha khẳng định với các phóng viên rằng, hải quân nước này sẽ sớm mua ba tàu ngầm diesel do Trung Quốc chế tạo.
Điều đặc biệt là Thái Lan chỉ phải trả tiền mua 2 chiếc, còn 1 chiếc được Trung Quốc cho không, hơn nữa, số tiền mua 2 chiếc tàu ngầm cũng được trả dần trong vòng khoảng 10 năm. Như vậy, Bangkok đã được hưởng một hợp đồng "siêu khuyến mãi" của Bắc Kinh.
Cùng với những ưu đãi đặc biệt Trung Quốc dành cho Thái Lan khi mua vũ khí nước này, theo nhận định của nhiều chuyên gia, Bắc Kinh đang từng bước làm giảm sự ảnh hưởng của Mỹ tại quốc gia Đông Nam Á này.
Ngay từ cuối năm 2016, người phát ngôn của Bộ Quốc phòng Thái Lan Kongcheep Tantravanich đã tuyên bố rằng, Bộ trưởng Quốc phòng nước này đã trao đổi với người đồng cấp Trung Quốc về mối quan tâm đến việc thiết lập các cơ sở sửa chữa và bảo dưỡng trang bị Trung Quốc hiện có trong kho vũ khí của Thái Lan.
Nước này cũng muốn tiếp cận trình độ công nghệ của Trung Quốc trong việc sản xuất vũ khí loại nhỏ và các thiết bị liên quan đến an ninh khác như máy bay không người lái.
Vào tháng 1/2017, một quan chức cấp cao của Bộ Quốc phòng Thái Lan là tướng Chatudom Thittasiri cũng tiết lộ rằng, Bangkok sẽ dành ra 2 tỷ baht trong vòng ba năm để mua thêm 10 xe tăng và xe hỗ trợ chiến đấu của Trung Quốc, để trang bị cho lục quân nước này.
Được biết, mối quan hệ giữa Thái Lan với Mỹ trở nên "nguội lạnh" sau cuộc đảo chính quân sự hồi tháng 5/2014. Washington cho biết, mối quan hệ này không thể trở lại quỹ đạo thông thường cho đến khi nền dân chủ ở Thái Lan được khôi phục.
Do đó, sau cuộc đảo chính này, chính quyền quân sự Thái Lan đã tìm kiếm sự phát triển quan hệ với Bắc Kinh. và "tranh thủ" thời cơ quý báu đó, Trung quốc cũng nhanh chóng hành động, có nhiều tuyên bố và bước đi thực tiễn làm sâu sắc thêm mối quan hệ với Thái Lan.
Những hợp đồng mua vũ khí và hợp tác kỹ thuật quân sự là một tín hiệu mới nhất cho thấy mối quan hệ đang ấm lên giữa Bắc Kinh và đồng minh lâu đời nhất của Mỹ tại châu Á.