Cụ thể, văn bản do Thứ trưởng phụ trách Bộ GTVT Nguyễn Hồng Trường ký quyết định thành lập Tổ Công tác của Bộ GTVT để kiểm tra các vấn đề về đề xuất mua, nhập khẩu toa xe đã qua sử dụng của Trung Quốc thời gian qua tại Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam; xác định rõ trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân có liên quan thuộc Tổng Công ty.
Tổ Công tác do ông Vũ Anh Minh, Vụ trưởng Vụ Quản lý doanh nghiệp làm Tổ trưởng; 5 thành viên còn lại gồm các phó vụ trưởng Vụ Kế hoạch đầu tư, Khoa học công nghệ, Thanh tra Bộ GTVT; Chuyên viên Vụ Tổ chức cán bộ và Vụ Quản lý doanh nghiệp.
Tổ công tác sẽ báo cáo Bộ GTVT kết quả kiểm tra trước ngày 25/2/2016, và đề xuất giải quyết, xử lý các vấn đề liên quan.
Trước đó, sau khi báo chí đưa tin, ngay chiều tối ngày 3/2, ông Đinh La Thăng (khi đó là Bộ trưởng Bộ GTVT) đã ký văn bản yêu cầu kiểm điểm cán bộ thuộc Tổng công ty Đường sắt Việt Nam trong việc giao cho các đơn vị thương thảo, ký hợp đồng mua toa xe đã qua sử dụng của Trung Quốc.
Đáng chú ý, tại văn bản trên, Bộ GTVT chỉ đạo Tổng công ty Đường sắt Việt Nam cho ông Nguyễn Viết Hiệp thôi làm Người đại diện phần vốn nhà nước tại Công ty CP Vận tải Đường sắt Hà Nội; chỉ đạo người đại diện phần vốn nhà nước tại Công ty CP Vận tải Đường sắt Hà Nội, cách chức Tổng giám đốc đối với ông Nguyễn Viết Hiệp.
Trong khi đó, giải thích về sự việc trên, Tổng công ty Đường sắt Việt Nam cho biết, năm 2013, Cục Đường sắt Côn Minh - Trung Quốc chủ trương hạn chế vận chuyển hàng hóa bằng tuyến đường sắt khổ 1m để chuyển sang khổ 1,435m và mời các công ty đường sắt nước ta khảo sát, nghiên cứu việc mua lại các đầu máy, toa xe này phục vụ nhu cầu vận chuyển trong nước.
Trong khi đó, đây là thời điểm ngành đường sắt trong nước đang thiếu toa xe hàng do nhu cầu vận tải hàng hóa liên tục tăng cao, vì vậy, Tổng công ty ĐSVN đã giới thiệu 2 đơn vị trong Tổng công ty là Công ty Vận tải Đường sắt Hà Nội và Công ty CP Vận tải & Thương mại đường sắt sang Trung Quốc khảo sát, tìm hiểu về tình trạng chất lượng kỹ thuật, giá trị còn lại và giá cả của các toa xe này để báo cáo Tổng công ty ĐSVN xem xét cho chủ trương.
Sau khi sự việc được báo chí đưa tin và thực hiện chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ GTVT, chiều ngày 4/2/2016, Tổng công ty ĐSVN đã tổ chức họp HĐTV để làm rõ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân có liên quan trong việc chấp hành sự chỉ đạo của Tổng công ty đối với việc đầu tư toa xe trong đó có việc nghiên cứu khảo sát đầu tư mua toa xe hàng đã qua sử dụng của Trung Quốc và đi đến kết luận:
"Tổng công ty ĐSVN không có bất cứ văn bản nào cho phép đầu tư cũng như chấp thuận chủ trương đầu tư dự án nhập khẩu toa xe hàng của Trung Quốc đã qua sử dụng.
Văn bản số 1442/ĐS-VTĐM ngày 3/6/2015 đơn thuần là văn bản hành chính nhằm trao đổi thông tin giữa Tổng công ty ĐSVN với Cục ĐS Côn Minh Trung Quốc (văn bản đề rõ là gửi Cục ĐS Côn Minh) và không phải là văn bản chấp thuận chủ trương đầu tư theo quy định pháp luật về đầu tư”, Tổng công ty Đường sắt VN khẳng định.
Theo đơn vị này, việc đề xuất chủ trương nhập khẩu 160 toa xe hàng của Công ty VTĐS Hà Nội mới chỉ đang trong giai đoạn khảo sát, nghiên cứu chưa được HĐQT Công ty VTĐS Hà Nội và HĐTV Tổng công ty ĐSVN xem xét quyết định, vì vậy, việc đầu tư nhập khẩu toa xe hàng của Trung Quốc đã qua sử dụng hiện mới dừng ở bước khảo sát, nghiên cứu.
Trong khi đó, trao đổi với PV Infonet trưa 3/2, ông Đoàn Duy Hoạch, Phó Tổng giám đốc Tổng công ty Đường sắt Việt Nam cho biết, đó là phương án đầu tư kinh doanh phương tiện của Công ty Cổ phần Vận tải Đường sắt Hà Nội.
Công ty họ làm dự án. Vì thế, đây mới là chủ trương lập dự án để tính toán xem làm như thế nào và nhập như thế nào, từ đó tính toán hiệu quả mang lại chứ chưa triển khai.
