“Bom nước” Xạ Hương
Ông Nguyễn Văn Chính- Cụm trưởng Cụm đầu mối hồ Xạ Hương- cho biết: “Vào năm 1994, đập Xạ Hương đã xảy ra hiện tượng vỡ cánh tràn, gây nhiều lo ngại về công trình. Khoảng 2 năm trở lại đây thân đập xuống cấp nghiêm trọng, có nguy cơ vỡ đập”.
Nhìn từ xa, trên thân đập rất nhiều điểm lồi lõm, những lá cờ đánh dấu những điểm thấm nước được cắm khắp nơi trên thân đập.
Ông Chính cho biết thêm: “Khi mới thi công xong thân đập rất bằng phẳng, thời gian gần đây xuất hiện những ụ đất lồi lên, có chỗ lõm xuống sâu 40cm. Như vậy có thể thấy rằng bên trong thân đập có hiện tượng thấm nước, nguy cơ vỡ đập là rất cao”.
Những điểm thấm nước loang lổ khắp thân đập từ cao trình 54 đến 83. Để khắc phục, đơn vị quản lý đập đã phải đào rãnh nước chèn đá dẫn nước không để nước tràn ra toàn thân đập.
Ngoài hồ Xạ Hương có nguy cơ bị vỡ ở huyện Tam Đảo thì tại huyện Bình Xuyên có hồ Thanh Lanh (xã Trung Mỹ) bị thấm mức độ trung bình, hồ Hốc Nến (Thị trấn Gia Khánh) bị thấm mức độ nặng.
Kết quả kiểm tra hồ đập của UBND tỉnh Vĩnh Phúc cho thấy, trong 209 hồ đập thì có 27 hồ đập không an toàn, 83 hồ đập bị hư hỏng, 33 hồ đập hư hỏng cống và 6 hồ đập hư hỏng tràn.
Ông Văn Đăng Khánh- Giám đốc Công ty TNHH MTV thủy lợi Tam Đảo, đơn vị quản lý hồ Xạ Hương- cho biết: “Hồ Xạ Hương đang xuống cấp nghiêm trọng, chúng tôi đã có dự án nâng cấp cải tạo nhưng chưa có kinh phí và đang chờ vốn từ trung ương, không biết đến lúc nào mới có".
Cần 15 tỉ đồng sửa chữa khẩn cấp
Thông tin về sự xuống cấp của thân đập hồ Xạ Hương được rất nhiều người dân xã Minh Quang và Hợp Châu (Tam Đảo) quan tâm tìm hiểu. Sau sự cố vỡ đập Phân Lân, càng làm cho người dân thêm phần lo lắng.
Sinh sống cùng gia đình ở dưới thân đập Xạ Hương, ông Trần Văn Quyền lo lắng: “Sống ở đây khi nghe tin mưa bão là ăn không ngon, ngủ không yên vì sự đập vỡ, đặc biệt là những đêm mưa bão tôi không dám ngủ, vừa rồi vỡ đập Phân Lân chứa nước ít, chứ hồ này mà vỡ thì không biết chuyện gì sẽ xảy ra”.
Còn chị Nguyễn Thị Loan- thôn Sông Long, xã Hợp Châu (Tam Đảo)- nói: “Tôi chưa được chứng kiến tận mắt sự xuống cấp của thân đập, nhưng nghe người khác nói hồ thấm nước nhiều lắm. Không may đập vỡ thì một nửa làng tôi và cả xã Minh Quang sẽ bị cuốn trôi hết”.
Ông Nguyễn Văn Hùng- Phó chủ tịch UBND huyện Tam Đảo- cho biết, trong các cuộc tiếp xúc công dân hoặc họp hội đồng, nhiều cử tri đã phản ánh hiện tượng thấm nước ở thân đập Xạ Hương, người dân đều rất lo lắng nếu như không may đập bị vỡ.
Còn ông Nguyễn Văn Độ- Phó Giám đốc Sở NN&PTNT Vĩnh Phúc- thì vô cùng lo lắng khi nói về thân đập Xạ Hương: “Kế hoạch cải tạo, nâng cấp hồ Xạ Hương đã có, nhưng vẫn còn chưa thể thực hiện vì thiếu vốn. Muốn cải tạo bước đầu- dùng biện pháp khoan phụt chống thấm cho thân hồ Xạ Hương thì phải cần số tiền lên tới 15 tỉ đồng".
Theo ông Độ, tỉnh Vĩnh Phúc đã báo cáo về Bộ NN&PTNT về việc xin cấp vốn. Bộ cũng đã thông qua và trình Thủ tướng Chính phủ, nhưng đến nay vẫn chưa nhận được nguồn vốn.
"Nếu đúng như dự kiến, trước mùa mưa bão 2013, Vĩnh Phúc sẽ nhận được 5 tỉ và 10 tỉ còn lại trong năm 2014 để cải tạo hồ Xạ Hương” – ông Độ nói.
Trước sự cấp bách đó, mới đây nhất- vào ngày 2.8.2013- UBND tỉnh Vĩnh Phúc đã có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ đề nghị bố trí vốn cho sửa chữa, nâng cấp hồ Xạ Hương với kinh phí lên tới 70 tỉ đồng.
