Tại Hội nghị Tổng kết 20 năm phát triển các trường đại học, cao đẳng (ĐH,CĐ) ngoài công lập sáng nay (14/3) tại Bộ Giáo dục và Đào tạo (Bộ GD&ĐT), rất nhiều lãnh đạo các trường ngoài công lập đã bày tỏ ý kiến về sự khó khăn trong việc đào tạo nhân lực và đề xuất phương án nhằm phát triển đến năm 2020.
Vừa qua, sau khi rà soát điều kiện đảm bảo chất lượng đào tạo, Bộ GD&ĐT đã quyết định dừng tuyển sinh 42 ngành của 20 trường đại học ngoài công lập do không đảm bảo điều kiện về giảng viên cơ hữu.
Không phải lần đầu tiên các trường ngoài công lập “kêu cứu” về sự khó khăn trong công tác đào tạo nguồn nhân lực về chế độ vay vốn, đánh thuế, sự thiếu công bằng giữa sinh viên công lập và ngoài công lập….
Về vấn đề này, TS. Nguyễn Đình Ngộ (ĐH Phú Xuân – Thừa Thiên Huế) thẳng thắn bày tỏ thực tế các trường ngoài công lập hiện nay có quá nhiều vấn đề phức tạp và không nên coi các trường là một doanh nghiệp.
“Tôi đề nghị miễn thuế cho các trường ngoài công lập và chuyển dần từ dân lập sang tư thục. Trường ngoài công lập không phải doanh nghiệp, vậy tại sao vẫn đánh thuế nặng? Tôi kiến nghị nên có chế độ vay ưu đãi và hoàn lại thuế cho các trường”, TS Nguyễn Đình Ngộ cho hay.
Ở khía cạnh khác, GS.TS Trần Hữu Nghị (Hiệu trưởng Trường ĐH Dân lập Hải Phòng) cho rằng, sự bất công giữa sinh viên công lập và ngoài công lập.
“Sinh viên công lập hưởng nhiều lợi ích trong khi đó sinh viên của chúng tôi lại gánh mọi chi phí? Trong khi đó trường tôi mỗi năm có 93,6% sinh viên tốt nghiệp ra trường có việc làm, vậy tại sao các em không được hưởng lợi ích như các em công lập?”, ông Nghị nhấn mạnh.
Cũng có mặt trong Hội nghị sáng nay, lắng nghe nhiều ý kiến từ các trường, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam mở đầu buổi nói chuyện: “Tôi thực sự muốn nghe nhiều ý kiến hơn nữa, những ý kiến tâm huyết các trường ngoài công lập. Và tôi bái phục bản tổng kết của Bộ GD&ĐT từ quan điểm, kết quả, hạn chế, định hướng phân công Bộ, các trường làm gì trong những năm tới”.
Sau đó, Phó Thủ tướng nhấn mạnh vai trò của xã hội hóa. Xã hội hóa là chủ trương nhất quán và được minh chứng không chỉ trong giáo dục mà còn trong nền kinh tế.
Ông cho rằng: “Không thể cứ nói suông, lý thuyết mà cần phải làm thế nào cho tốt hơn, chúng ta phải sửa cái không đúng. Xã hội hóa phát triển trong khu vực ngoài công lập mang lại nhiều lợi ích và trường ngoài công lập cũng có nhiều thế mạnh hơn các trường công. Bằng tất cả tấm lòng hết sức cảm ơn và đánh giá cao sự nỗ lực của hệ thống ĐH-CĐ ngoài công lập”.
Cụ thể, Phó Thủ tướng nêu ví dụ, trên 20% các trường ngoài công lập và sự có mặt của các trường ngoài công lập đã làm hệ thống ĐH-CĐ công lập phải đổi mới. Kết quả mà các trường ngoài công lập đạt được đáng trân trọng, đáng tự hào.
Liên quan đến vấn đề thiếu công bằng, phân biệt giữa trường công, trường tư, Phó Thủ tướng ví von “con đẻ” và “con nuôi” của Bộ GD&ĐT.
Phó Thủ tướng nêu: “Có người hỏi tôi, Bộ GD&ĐT có trên 40 trường ĐH –CĐ trực thuộc Bộ, còn lại 400 trường không . Vậy Bộ GD&ĐT có dám khẳng định không có tình trạng phân biệt con đẻ, con nuôi hay không? Những trường thuộc Bộ GD mình có thiên vị hơn không?
Mình coi đều trong cùng một hệ thống “con” bằng nhau, nhưng “con nuôi” vẫn tự ti, thậm chí rất nhiều bố mẹ có con nuôi thường chiều con nuôi hơn con đẻ. Nhưng từ sáng đến giờ tôi lại nghe các “con nuôi” kêu rất dữ…
Có rất nhiều thứ thực sự chưa công bằng. Nhất định phản đối, không được có sự phân biệt, cần bình đẳng nhưng có sự linh động.Tinh thần chung là quán triệt sự công bằng, bình đẳng từ cái bé tí tẹo bằng móng tay với vĩ mô”.
Phó Thủ tướng lấy ví dụ về chỉ tiêu tuyển sinh, mình không được tăng nhưng tại sao không khuyến khích các trường công hợp tác với các trường ngoài công lập mở ngành?
Tuy nhiên, Phó Thủ tướng lật lại vấn đề về phía các trường ngoài công lập cũng cần cố gắng nâng cao chất lượng đào tạo. Chính các trường ngoài công lập phải có trách nhiệm với chính mình trước khi có trách nhiệm với xã hội.
“Tôi chính thức “đặt hàng” GS Trần Hồng Quân (Chủ tịch Hiệp hội các trường Ngoài công lập), nhưng tôi chỉ nghe kiến nghị chứ không phải tâm tư.Tôi hứa là tôi sẽ ngồi nghe các đồng chí và tôi sẵn sàng mời Bộ GD&ĐT, Bộ tài chính để cùng giải quyết và tháo gỡ các vấn đề.
Tôi mạnh dạn đề xuất, để thực hiện sự công bằng thực sự, tôi đề nghị Hiệp hội và Bộ GD&ĐT nên nghiên cứu nên chăng thành lập các Hiệp hội các trường ĐH để mình cùng 1 sân chơi để tạo ra sự công bằng giữa các trường”, Phó Thủ tướng khẳng định.
