Lễ hội đập đầu trâu đến chết: "Dã man nhưng là truyền thống"

Hoàng Đan |

Theo đại diện Sở VH,TT&DL Phú Thọ, dù có ý kiến cho rằng lễ hội dùng vồ đập đầu trâu đến chết là dã man nhưng nghi lễ này được thực hiện theo đúng truyền thống.

Mời xem bài trước: >> Phú Thọ: Hãi hùng lễ hội dùng búa đập vào đầu trâu đến chết

>> Lễ hội dùng vồ đập đầu trâu đến chết: "Tàn ác, khiếp, kinh quá"!

Trong lễ hội Cầu Trâu (xã Hương Nha, Tam Nông, Phú Thọ), được tổ chức vào đêm mùng 9, rạng sáng mùng 10 tháng Giêng, 12 thanh niên đã thực hiện lễ cầu.

Họ dùng vồ đập đất thay phiên nhau nện vào đầu trâu cho đến khi trâu lễ gục xuống, chết mới thôi.

Sau khi trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Đắc Thủy, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao, Du lịch Phú Thọ cho biết, đã liên hệ với lãnh đạo UBND Tam Nông để kiểm tra lại thông tin về lễ hội này.

Ông cũng hướng dẫn, phóng viên liên hệ với bà Lê Thị Thoa, Trưởng phòng Di sản văn hóa của Sở để cung cấp thêm các thông tin xung quanh lễ hội.

Khi được hỏi, bà Thoa xác nhận về nghi lễ trong lễ hội Cầu Trâu được tổ chức vào đêm mùng 9, rạng sáng mùng 10 tháng Giêng với 12 thanh niên dùng vồ đập vào đầu trâu đến chết.

Lễ cầu Trâu bắt đầu, 12 thanh niên thực hiện lễ cầu. Họ dùng vồ đập đất thay phiên nhau nện vào đầu trâu cho đến khi trâu lễ gục xuống đất mới thôi.

Khi lễ cầu Trâu bắt đầu, 12 thanh niên thực hiện lễ cầu. Họ dùng vồ đập đất thay phiên nhau nện vào đầu trâu cho đến khi trâu gục xuống đất.

Các cụ vẫn làm theo đúng truyền thống là đập trâu

Theo bà Thoa, năm 2002 đã có một đề tài nghiên cứu khoa học về nghi lễ dùng vồ đập trâu đến chết trong lễ hội Cầu Trâu ở Hương Nha.

"Đây là nghi lễ được thực hiện theo đúng truyền thống của làng xã này. Con trâu được buộc vào một cọc tre ở miếu hạ. Sau đó, 12 thanh niên tượng trưng cho các con chùa cầm vồ đập vào đầu con trâu cho đến chết", bà Thoa cho biết.

Bà Thoa cũng cho hay, có nhiều ý kiến bày tỏ về việc giống như lễ hội chém lợn ở Bắc Ninh hay một số lễ hội đập khác, nghi lễ dùng vồ đập trâu đến chết ở lễ hội Cầu Trâu được xem là hành động dã man, phản cảm.

Tuy nhiên, đó vẫn là truyền thống.

"Có nhiều ý kiến cho rằng đây là hành động dã man và dần dần phải thay thế hình thức khác.

Nhưng thực tế, lễ hội này xuất phát từ một nghi lễ của làng xã ở Phú Thọ, chúng tôi cũng chưa nghiên cứu sâu về việc thay thế vì năm nay từ lễ hội chém lợn ở Bắc Ninh mới có nhiều ý kiến bày tỏ phản đối.

Còn hiện giờ các cụ vẫn làm theo đúng truyền thống là đập trâu", bà Thoa nói.

 Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã có ý kiến cần phải thay thế

Đồng thời, bà Thoa cũng bày tỏ, trong thời gian qua, trước lễ hội chém lợn ở Bắc Ninh thì Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng đã có ý kiến về việc cần phải thay thế.

"Chắc chắn sắp tới Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch sẽ có ý kiến chỉ đạo nhưng tôi tin rằng, việc thay thế truyền thống cũng phải nghiên cứu, có sự nhất quán từ trên xuống dưới", bà Thoa nói thêm.

Trước đó, trao đổi với chúng tôi, ông Bùi Đình Thi, Chủ tịch UBND huyện Tam Nông (Phú Thọ) cũng cho hay, lễ hội Cầu Trâu này diễn ra tại xã Hương Nha và vì diễn ra "mấy trăm năm nay rồi" nên đề nghị phóng viên về tận nơi để tìm hiểu tường tận.

Còn ông Hà Kế San, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ sau khi tiếp nhận thông tin từ chúng tôi cho biết, đã yêu cầu huyện kiểm tra lại nghi lễ dùng vồ đập trâu đến chết ở lễ hội này.

Ngay sau khi nhận được thông tin này, trao đổi với chúng tôi vào chiều tối 28/2, ông Nguyễn Tam Thanh, cán bộ phúc lợi động vật, Tổ chức Động vật châu Á đã bày tỏ sự kịch liệt phản đối nghi lễ mang tính tàn ác đối với động vật trong lễ hội Cầu Trâu.

"Cũng giống như lễ chém lợn ở Bắc Ninh, lễ hội Cầu Trâu có lối đối xử tàn ác, phi nhân đạo đối với động vật. Những lễ hội này đều có ảnh hưởng tới xã hội về nhiều mặt và không nên được tiếp tục.

Tổ chức Động vật châu Á kịch liệt phản đối và kêu gọi Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cùng các cơ quan có thẩm quyền can thiệp nhằm chấm dứt những lễ hội phản cảm này", ông Thanh nhấn mạnh.

BÙI TRỌNG HIỀN
NHÀ NGHIÊN CỨU
Ngày nay, khi chúng ta phục dựng những giá trị được cho là di sản văn hóa phi vật thể của cha ông, chúng ta đã làm sống lại những hành vi như chém lợn, đập búa vào đầu trâu đến chết, cướp lộc, đánh nhau… Trong nền văn minh phát triển của loài người, rõ ràng những hành vi đó phản cảm nhưng khi phán xét thì cần biết rằng đó là những hành vi nguyên thủy.

Đường dây nóng: 0943 113 999

Soha
Báo lỗi cho Soha

*Vui lòng nhập đủ thông tin email hoặc số điện thoại