“Không biết tiếng Kinh nhiều đâu nên không hiểu hết đâu”, đó là một trong những câu trả lời của chị Cà Thị Thanh (bản Phăng, xã Mường Phăng, Điện Biên) trong lúc trao đổi với phóng viên.
Chị Thanh là con dâu út của cụ Lù Thị Đôi, “nhân chứng sống” duy nhất của Mường Phăng được tham gia hoạt động cách mạng cùng Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Cũng giống như mẹ, chị Thanh luôn nâng niu bức ảnh Đại tướng đã chụp cùng cụ Đôi vào năm 2004. Có ai hỏi về lịch sử bức ảnh, chị cũng kể lại được vanh vách. Bởi lẽ, chị đã được mẹ chồng kể cho nghe nhiều lần về bức ảnh ấy với niềm tự hào, vinh dự.
Chị Cà Thị Thanh cũng rất nâng niu bức ảnh mẹ chồng vinh dự được chụp cùng Đại tướng Võ Nguyên Giáp vào năm 2004.
Rồi chị Thanh tiếp câu chuyện: “Không hiểu vĩ đại là gì đâu. Chỉ biết Đại tướng như người cha, người anh của chúng tôi thôi. Đại tướng mất đi như hòn đá nặng đè vào trái tim người dân Mường Phăng”, và chị quay sang chị Lò Thị Hỏa cũng đang dõi theo mọi cử chỉ của mọi người.
Chị Hỏa nói thêm: Buồn chứ, buồn nhiều, khóc nhiều khi biết tin Đại tướng mất được phát trên ti vi. Nhưng biết làm sao được, Đại tướng cũng đã mất rồi, phải sống tốt thôi vì Đại tướng rất tốt với bà con ở đây.
Những câu nói rất đỗi thô sơ, mộc mạc ấy của bà con dân tộc Thái sống ở Mường Phăng khiến lòng người nghẹn ứ. Trong số họ, có người mới chỉ được gặp Đại tướng một lần khi Người ghé thăm Mường Phăng nhân kỉ niệm 50 năm ngày chiến thắng Điện Biên Phủ; có người chưa bao giờ gặp mặt Đại tướng… Thế nhưng, cái tên Võ Nguyên Giáp từ lâu đã trở thành “bất tử” trong lòng họ.
Địu con leo quãng đường dài gần 1km để lên khu Trung tâm của Sở chỉ huy chiến dịch Điện Biên Phủ bán đồng tiền bạc lấy tiền cho con đi học, chị Lò Thị Pấng (bản Phăng) cũng không giấu nổi niềm xúc động khi được hỏi về cảm xúc của mình lúc nghe tin tướng Giáp qua đời: "Biết rồi, biết tin bác Giáp mất từ hôm ti vi báo rồi. Bác Giáp mất đi tất nhiên là phải buồn chứ. Tôi cũng khóc nhiều lắm. Thương bác Giáp lắm. Bác Giáp đã giúp dân Mường Phăng lợp cái mái nhà mà".
Nhưng có lẽ không chỉ là mái nhà, mà Đại tướng Võ Nguyên Giáp với tài quân sự lỗi lạc đã giúp bà con Mường Phăng có cả cuộc sống ấm no, hạnh phúc. Với họ, mọi câu chuyện về Đại tướng luôn được gói gọn ở khu di tích Sở chỉ huy chiến dịch Điện Biên Phủ, từ lâu đã là niềm tự hào của họ.
Ông Lò Văn Thanh, Phó Bí Thư xã Mường Phăng nghẹn ngào: Nghe tin Đại tướng qua đời, bà con Mường Phăng rất thương tiếc và nhớ Đại tướng vì Đại tướng đã giúp Mường Phăng rất nhiều cả về kinh tế, chính trị, xã hội.
