Vợ chồng GS Nguyễn Lân Dũng và con gái sau lễ tốt nghiệp ở Mỹ. Ảnh do gia đình cung cấp
Cô con gái bỏ mức lương 3.000USD
GS.Nguyễn Lân Dũng bảo, năm ngoái ông sang Mỹ dự lễ bảo vệ luận án tiến sĩ của cô con gái rượu Nguyễn Kim Nữ Thảo (Đại học Iota), chuyến đi này đã giúp ông hiểu thêm nhiều điều về nền giáo dục của Mỹ.
“Chế độ thi cử ở Mỹ quá hay: Thứ nhất là không hình thức, không có cả bó hoa ở bàn giám khảo. Không khí thi nghiêm túc, Ban giám khảo mời từ nơi khác đến, nhưng rất coi trọng nội dung, đặt câu hỏi rất khó.
Lúc Ban giám khảo hội ý, mọi người ra dùng cà phê, hoa quả… do chính thầy hướng dẫn mời! 15 phút sau Ban Giám khảo ra kết luận luận văn của cháu đạt loại xuất sắc, mọi người hồ hởi chúc mừng. Tối đó có tiệc mặn, mời rất đông người, nhưng cũng do ông giáo mời, làm tôi rất ngạc nhiên. Họ bảo là cô ấy sang đây học là giúp chính họ và mời tiệc là việc của họ”.
Nhiều người còn biết chuyện cô con gái của GS Nguyễn Lân Dũng khi làm việc ở nước ngoài với mức lương 3.000 USD/tháng vẫn về Việt Nam làm việc với một mức lương 3 triệu đồng/tháng! Riêng chuyện này cũng khiến nhiều người ngạc nhiên, khó hiểu! Tuy nhiên, đó có lẽ cũng là một điều đến từ “nếp nhà” của dòng họ Nguyễn Lân.
76 tuổi, GS Nguyễn Lân Dũng không có ngày nào rỗi, bữa ăn là lúc duy nhất ông dành thời gian cho gia đình. Ông đang làm cố vấn cho chương trình Ai là triệu phú, viết báo, viết sách và phấn đấu hoàn thành cuốn Từ điển Anh – Việt Vi sinh vật học và công nghệ sinh học khoảng 30.000 từ. Ông bảo: “Ba tôi viết cuốn Từ điển từ và ngữ Việt Nam 2.200 trang năm 90 tuổi, đến 95 tuổi thì hoàn thành. Tôi trẻ hơn, còn sức nên 3 năm tới sẽ cố gắng hoàn thành cuốn sách”.
Có người nói, các con, cháu cụ Nguyễn Lân thông minh, thành đạt là nhờ di truyền, nhưng là nhà sinh vật học, GS Lân Dũng cho đó là sự phấn đấu không ngừng của các thành viên và nền giáo dục gia đình mà có. Tấm gương trong sạch, lương thiện, nếp sống giản dị, tiết kiệm, không màng công danh phú quý, luôn khoan dung đối với mọi người của cố Nhà giáo Nhân dân Nguyễn Lân và vợ - bà Nguyễn Thị Tề đã tạo được nếp gia phong cho gần 60 thành viên luôn noi theo. Hình mẫu đại gia đình lớn ảnh hưởng sâu sắc tới cách nuôi dạy hai con của GS Nguyễn Lân Dũng và vợ là PGS . TS Nguyễn Kim Nữ Hiếu (nguyên PGĐ BV Quân y 108). Noi theo ba mẹ, ông không ép con cái học hành, chọn ngành, mà chỉ khuyên nhủ các con thấy được điều hay lẽ phải, cố gắng tạo điều kiện cho các con học tốt. Ông Dũng quan niệm rằng, giữa việc khuyến khích cái tốt và trấn áp cái sai thì cách thứ nhất luôn là cách đúng đắn nhất.
Truyền thống gia đình bên ngoại cũng ảnh hưởng lớn tới hai người con của GS Lân Dũng. Bố vợ ông là cố GS. TS Nguyễn Văn Huyên, gần 30 năm là Bộ trưởng Bộ Quốc gia Giáo dục của Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, luôn là một tấm gương sáng cho con cháu.
Vậy nhưng, GS Nguyễn Lân Dũng chùng giọng bảo rằng, đó là cách dạy con và chương trình học ngày trước, chứ cách chăm sóc con và chương trình học như hiện nay những đứa trẻ khó có thể "tự nguyện học và lựa chọn con đường cho mình”.
Hạnh phúc gia đình là bí quyết thành công!
Bà Nguyễn Kim Nữ Hiếu, phu nhân của GS Lân Dũng rất thành công trong việc "giữ lửa" gia đình bằng tấm lòng nhân hậu, giỏi giang. Bà thừa hưởng tư duy của bố và học được nhiều từ ba mẹ chồng, luôn hỗ trợ nhau phấn đấu vươn lên và hết lòng động viên, ủng hộ chồng theo cách của mình. Hai vợ chồng luôn ý thức “chắp cánh” cho nhau “bay” lên trên con đường học vấn, sự nghiệp cũng như trong cuộc sống. Ông bà thống nhất là phải luôn phấn đấu học tập thật tốt mới có thể cống hiến được nhiều và phải có một gia đình hạnh phúc để làm chỗ dựa tinh thần, cũng là môi trường tốt cho con cái trưởng thành.
Lần “chắp cánh vĩ đại” khi ông đồng ý cho vợ giấu cơ quan để vào chiến trường lúc mới có thai. Bà hành quân, uống nước suối, hái rau rừng ăn… ở cả nơi Mỹ rải chất độc da cam. Sau này nhớ lại những ngày tháng gian khổ ấy, bà thấy may vì hai con được trời thương, lành lặn, khỏe mạnh và thông minh. Lần chắp cánh lớn nữa là ông vui vẻ để bà sang Ba Lan học khi hai con đang trong độ tuổi đi học. Ở nhà ông vừa nghiên cứu khoa học, vừa gánh vác vai trò cả cha lẫn mẹ chăm lo bảo ban con cái học hành.
Một mùa xuân nữa lại đến! Năm nay Tết nhà GS vui hơn vì có đông đủ con cháu quây quần. Thế nhưng, lệ nhà luôn phải giữ. Sáng mồng 1 Tết cả nhà về bên ngoại ăn Tết vì bên nội ăn Tết vào mồng 2. Một cái lệ nữa được giữ từ lâu nay là ngày đầu năm mới, trước bàn thờ ông bà, con cháu báo cáo vắn tắt tình hình năm qua, hứa sẽ sống tốt theo tấm gương của ông bà. Lúc đó, con cháu nhắc nhau giữ vững truyền thống tốt đẹp của gia đình, ghi nhớ lời Nhà giáo Nhân dân Nguyễn Lân dạy: “Gia đình mình không giàu có về tiền, nên các con phải học. Ba mẹ chỉ cho các con tri thức, các con cố học mà thành tài”.