SOHA NEWS
Chỉ thông báo trước 1 giờ
Sáng 1/5, Ủy viên Quốc vụ viện kiêm Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị và Ngoại trưởng Dominica Miguel Vargas đã đặt bút ký kết hiệp ước thiết lập quan hệ ngoại giao song phương tại Bắc Kinh.
Chính quyền bà Thái Anh Văn tỏ ra vô cùng tức giận trước động thái của chính phủ Dominica. Quốc gia thuộc vùng Caribbean này vốn là đồng minh lâu năm của Đài Loan.
Dominica là quốc gia thứ ba quyết định "chia tay" với Đài Loan để thiết lập quan hệ với Bắc Kinh kể từ khi bà Thái lên nắm quyền. Hai quốc gia đã chấm dứt quan hệ với Đài Bắc năm 2017 là Sao Tome và Principe, Panama. Hiện phạm vi đồng minh ngoại giao của đảo này thu hẹp còn 19 nước.
Đáng chú ý, theo quan chức Đài Loan, Dominica đã hành động giống như Panama trước đây, chỉ thông báo chấm dứt quan hệ với Đài Bắc 1 giờ trước lễ ký kết với Bắc Kinh.
Hiện chỉ còn 19 quốc gia trên thế giới thiết lập quan hệ ngoại giao với Đài Loan. Ảnh: Reuters
Đặc biệt, cùng ngày, ông Flavio Darío Espinal - cố vấn của Tổng thống Dominica chủ trì buổi họp báo cho biết, chính quyền nước này bày tỏ sự biết ơn trước sự ủng hộ và giúp đỡ của Đài Loan nhưngchính quyền nước này quyết định thiết lập quan hệ ngoại giao với Bắc Kinh vì lợi ích lâu dài của quốc gia.
Việc chỉ để Cố vấn Tổng thống chủ trì họp báo thay vì Tổng thống Danilo Medina hay Ngoại trưởng Miguel Vargas khiến giới truyền thông Đài Loan nhận định, đây là sự xem nhẹ đảo này.
Trong khi đó, trả lời phỏng vấn Thời báo Hoàn cầu ngày 1/5, Đại diện văn phòng phát triển thương mại Dominica tại Trung Quốc Rosa Ng Báez tiết lộ, Tổng thống Danilo Medina đã đưa ra một "quyết định rõ ràng" về việc thiết lập quan hệ ngoại giao với Trung Quốc kể từ khi lên nắm quyền vào năm 2012, các công việc liên quan được bắt đầu triển khai từ năm 2016 đến nay.
Xử lý viện trợ quân sự
Trước quyết định của Dominica, người đứng đầu cơ quan ngoại giao Đài Loan tuyên bố: Quyết định cắt đứt quan hệ ngoại giao với Dominaca ngay lập tức có hiệu lực, chấm dứt toàn diện các chương trình hợp tác, viện trợ song phương, đồng thời sơ tán cơ quan đại diện ngoại giao và đội ngũ nhân viên kỹ thuật tại nước thuộc vùng Caribbean này.
Về khoản viện trợ quân sự trị giá lên tới 35 triệu USD, bao gồm hai máy bay trực thăng UH-1H, 100 xe mô tô chuyên dụng và linh kiện cùng 90 xe bọc thép đa dụng xe Humvee - hợp đồng chuyển giao vừa hoàn thành vào tháng 3 năm nay, người đứng đầu cơ quan ngoại giao Đài Loan Joseph Wu cho biết, ông sẽ tìm hiểu và xử lý thông qua các kênh liên lạc đồng thời sẽ "hoàn toàn chịu trách nhiệm".
Trước thắc mắc, vừa viện trợ chưa được bao lâu, Dominica đã tuyên bố cắt đứt quan hệ với Đài Loan thì liệu chính quyền bà Thái có đòi lại khoản viện trợ này, ông Wu cho biết, do đã viện trợ nên Đài Bắc sẽ tích cực theo dõi và tìm ra phương án giải quyết hợp lý.
Tuy nhiên, theo United Daily News (Đài Loan), trong chuyến thăm quần đảo Solomon vào tháng 11/2017, bà Thái Anh Văn tiết lộ, việc viện trợ lô vũ khí quân sự này là hoạt động bình thường, không mang mục đích lôi kéo ngoại giao bởi số xe Humvee đã bị loại khỏi biên chế của quân đội Đài Loan.
Dominica thiết lập quan hệ ngoại giao với Trung Quốc