Theo thông báo của Bộ Quốc phòng Nga, vụ cháy hôm 1/7 xảy ra khi tàu ngầm nghiên cứu của Hải quân nước này đang hoạt động sâu dưới đáy biển Barents. 14 thủy thủ được xác nhận đã thiệt mạng vì ngạt khói.
Ngọn lửa trên tàu được dập tắt ngay sau đó. Tàu đã cập cảng Severomorsk – cảng nhà của Hạm đội phương Bắc để phục vụ công tác điều tra.
Trong thông báo mới nhất, Điện Kremlin tuyên bố những thông tin liên quan đến vụ cháy tàu ngầm đều được xếp vào loại tuyệt mật.
Thực tế, tất cả các thông báo từ trước đến nay của Bộ Quốc phòng Nga đều không nhắc đến tên tàu lặn, cũng không nêu chi tiết việc tàu bị cháy trong bao lâu, mà chỉ cho biết tàu gặp nạn khi đang thực hiện thao tác đo độ sâu hoặc lập bản đồ dưới nước.
Tuy nhiên, theo tờ Novaya Gazeta và hãng tin độc lập RBC, tàu ngầm Nga vừa gặp nạn là tàu AS-12 chạy bằng năng lượng hạt nhân.
AS-12, hay còn gọi là tàu “Losharik”, được thiết kế vào những năm 1980 và đi vào hoạt động từ năm 2003.
Các thông tin về tính năng cũng như nhiệm vụ của tàu AS-12 luôn được giữ kín. Dù vậy, theo ABC News, tàu Losharik không được trang bị vũ khí và có thể hoạt động ở độ sâu hơn 10.000 feet với thủy thủ đoàn gồm 25 người.
Tờ BBC dẫn lời một số quan chức Mỹ cho biết tàu AS-12 vốn được thiết kế để cắt cáp mạng quốc tế dưới đáy biển.
Trước đó, các quan chức Mỹ và châu Âu từng nhiều lần cảnh báo rằng các tàu Nga đang hoạt động tích cực gần tuyến cáp quang cực lớn, được sử dụng để truyền tải các cuộc gọi, email, văn bản và các giao dịch tài chính hàng ngày trị giá hàng nghìn tỉ USD.
“Người Nga nói về những con tàu kiểu này rằng chúng được sử dụng để nghiên cứu đại dương, nghĩa là tàu thực hiện các nhiệm vụ dưới đáy biển”, Bryan Clark – cựu sĩ quan Hải quân Mỹ kiêm chuyên gia về tàu ngầm nói với Business Insider.
“Nếu tàu nghiên cứu đáy biển cùng một tàu ngầm quân sự, thì có thể tàu cũng sẽ được sử dụng để can thiệp, phá vỡ hệ thống cáp quang, cũng như các cơ sở hạ tầng khác dưới biển, ví dụ đường ống.”
Ngoài ra, những tàu ngầm loại này cũng có thể được sử dụng để cài đặt, gỡ bỏ hoặc phá vỡ các mảng sonar dưới đáy biển “nhằm củng cố hệ thống phòng thủ của Nga, hoặc phá hủy hệ thống phòng thủ của một quốc gia khác”.