SOHA NEWS
Việc kích hoạt một cuộc tấn công hạt nhân từ tổng thống Mỹ không chỉ đơn thuần là "ấn một nút bấm" như ông Trump từng tuyên bố. Chìa khóa cho quy trình hạt nhân khẩn cấp này là một đoạn mã bí mật luôn được đem theo cùng tổng thống Mỹ các đời. Nhưng có một chuyện hi hữu đã từng xảy ra dưới thời ông Bill Clinton.
Tướng Hugh Shelton - nguyên Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ từ tháng 10/1997 đến tháng 9/2001 - nhận xét quy trình kích hoạt vũ khí hạt nhân "quá phức tạp và có nhiều bước không cần thiết". Đặc biệt, tất cả các bước "lại đều phụ thuộc vào một yếu tố then chốt và không thể thiếu": đoạn mã hạt nhân từ tổng thống Mỹ.
Mật mã này - về mặt lý thuyết - phải luôn luôn ở gần tổng thống mọi lúc mọi nơi, và được 1 trong 5 trợ tá quân sự mang theo, mỗi người đại diện cho một quân chủng của quân đội Mỹ. Đoạn mã xuất hiện trên một tấm thẻ được gọi là "bánh quy" và được đựng trong một chiếc vali hạt nhân với tên gọi "quả bóng", hay "cặp da khẩn cấp của tổng thống".
Tuy nhiên, ông Shelton tiết lộ, khoảng những năm 2000, một sự cố "không ai biết" đã xảy ra. Theo thông lệ, cứ 30 ngày, một sĩ quan Lầu Năm Góc chịu trách nhiệm theo sát mọi quy trình hạt nhân sẽ được cử tới Nhà Trắng để xác nhận lại đoạn mã và đảm bảo rằng mọi thứ đều trơn tru. (Bộ mật mã được thay thế toàn bộ 4 tháng một lần).
Một sĩ quan đem theo vali hạt nhân hộ tống Tổng thống Donald Trump tại Washinton DC. Ảnh: Reuters
Khi gặp trợ lí của tổng thống Clinton, vị sĩ quan này chỉ nhận một lời khẳng định rằng ông Clinton đang giữ đoạn mã, nhưng hiện tại vì có cuộc gặp quan trọng nên rất bận và không thể đưa chiếc vali hạt nhân ra ngoài được.
Dù không hài lòng với câu trả lời, sĩ quan nói trên vẫn đành phải chấp nhận và rời đi.
Khi tới đợt kiểm tra vào tháng tiếp theo, một sĩ quan khác được cử tới Nhà Trắng. Lần này, người mới tới cũng nhận được lời từ chối tương tự - ngài tổng thống rất bận, nhưng ông ấy đang giữ đoạn mã "rất cẩn thận".
"Vở hài kịch này cứ thể tiếp diễn mà ông Clinton không hề hay biết, cho tới đợt thu hồi mật mã cũ và thay thế mật mã mới," ông Shelton kể lại.
"Tại thời điểm đó chúng tôi biết rằng những trợ lí tổng thống chẳng hề biết mã hạt nhân ở đâu cả, bởi vì những đoạn mã ấy đã mất tích. Tổng thống chưa bao giờ nắm trong tay đoạn mã, nhưng dường như ông ấy nghĩ rằng các trợ lí đã giữ hộ".
Ông Shelton và Bộ trưởng Quốc phòng khi đó là William Cohen đã "phát hoảng" và vội vàng tìm cách giải quyết. Việc thay thế mã hạt nhân đã được hoàn thành theo thủ tục.
Sau đó, theo quy định mới, các sĩ quan của Bộ Quốc phòng phải tận mắt nhìn thấy những mật mã - nếu tổng thống Mỹ "bận" thì phải đợi để gặp bằng được.
Ông Shelton và ông Cohen e ngại khi câu chuyện sẽ trở thành một vụ bê bối xấu hổ khi tới tai truyền thông nên đã yêu cầu giấu kín mọi chuyện. Trong bản tự truyện năm 2010, ông Shelton cho biết đây là lần đầu tiên vụ việc được tiết lộ công khai. Tuy nhiên, cho tới nay, vẫn không ai biết chuyện gì đã xảy ra với mã hạt nhân bị mất tích.
"Đây là vấn đề lớn - rất nghiêm trọng - và chúng tôi đã may mắn né được viên đạn tử thần. Tôi làm tất cả những gì có thể và nghĩ rằng mình đã xây dựng một hệ thống hoàn hảo, nhưng lại có một ai đó, bằng cách nào đó, lại khiến mọi chuyện rối tung lên," ông Shelton kết lại.