Liên quan đến vụ việc 13 mộ liệt sĩ không có hài cốt, ông Dương Bằng Giang, Phó Giám đốc Sở LĐ-TB&XH tỉnh Bắc Kạn cho biết, Sở đang tiến hành thu thập các thông tin.
Lãnh đạo Sở Lao động, Thương Binh và Xã hội tỉnh Bắc Kạn cũng cho rằng, do thời gian quy tập mộ diễn ra từ năm 1989, trước khi tách tỉnh Bắc Kạn (năm 1997, tỉnh Bắc Kạn được tách từ tỉnh Bắc Thái) nên trong quá trình chuyển giao, hồ sơ quy tập của các ngôi mộ này hiện đã bị thất lạc.
"Hiện nay đơn vị chưa thể xác định được nguyên nhân tại sao trong các ngôi mộ lại không có cốt.
Sở đã có kế hoạch đi tìm các nhân chứng trong các đợt quy tập trước đây là TNXP cùng thời, đồng thời tìm những người từng tham gia quy tập mộ để xác minh thông tin của họ nhằm lập lại hồ sơ…", ông Giang thông tin.
Thông tin chi tiết về các ngôi mộ liệt sĩ, theo lãnh đạo Sở, ngày 9/8/1968, đập hồ Tân Minh (xã Thanh Vận, huyện Chợ Mới) bị vỡ, 13 chiến sĩ TNXP thuộc Đại đội 933, Đội 92 TNXP chống Mỹ cứu nước Bắc Thái đã hy sinh do bị nước cuốn trôi khi đang làm nhiệm vụ đắp đập theo huy động của cấp có thẩm quyền.
Theo thông tin thu thập được, 13 chiến sĩ được chôn cất ban đầu tại đồi Nà Cóc, thôn Quan Làng, xã Thanh Vận (Chợ Mới, Bắc Kạn).
Sau đó được lực lượng chức năng quy tập lần 1 vào nghĩa trang liệt sĩ Phủ Thông (cũ) trước năm 1980 (hiện nay không tìm thấy hồ sơ quy tập).
Năm 1990, sau khi nghĩa trang liệt sĩ Phủ Thông cũ được UBND tỉnh Bắc Thái nâng cấp, mở rộng, khánh thành và hoạt động (nghĩa trang mới), 13 mộ liệt sĩ được quy tập, di chuyển lần 2 từ nghĩa trang liệt sĩ cũ sang nghĩa trang liệt sĩ mới.
Tuy nhiên, nhưng trong quá trình an táng đã làm mất thông tin và hiện nay không tìm thấy hồ sơ quy tập.
Lãnh đạo tỉnh Bắc Kạn gặp một số nhân chứng liên quan.
Trên sơ đồ Nghĩa trang liệt sĩ Phủ Thông mới do Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh Bắc Thái lập ngày 10/9/1990 có ghi số mộ liệt sĩ chống Mỹ từ số 97 đến 110.
Đồng thời, qua nắm bắt thông tin, Sở được biết, số mộ liệt sĩ trên là mộ liệt sĩ Thanh niên xung phong hy sinh tại hồ Tân Minh, xã Thanh Vận, huyện Chợ Mới, tỉnh Bắc Kạn.
Theo sơ đồ mộ Nghĩa trang liệt sĩ tại khu C có 14 mộ liệt sĩ chưa biết tên và để xác định danh tính hài cốt cho 13 liệt sĩ thanh niên xung phong, Sở đã xin ý kiến của Cục Người có công khai quật toàn bộ 14 mộ nêu trên.
Sau khi có văn bản đồng ý của Cục Người có công, Sở đã tiến hành phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức khai quật mộ theo đúng quy định. Quá trình khai quật xác định cụ thể:
Ngôi mộ số 97,98,100,101,102,103,104,105,106,107,108,109,110: Không có cốt (có túi nilon trong có đất), không có tiểu.
Ngôi mộ số 99: Còn nguyên cốt, nguyên hàm, xương mủn đen, có tiểu.
Mẫu hài cốt liệt sĩ lấy tại ngôi mộ số 99 (gồm 13 răng) và mẫu sinh phẩm của thân nhân liệt sĩ, Sở đã bàn giao cho giám định viên chuyển về Cục Người có công để thực hiện việc giám định theo quy định.
Mẫu sinh phẩm hài cốt liệt sĩ phục vụ cho xét nghiệm ADN sẽ được hoàn trả lại sau khi thực hiện xong quy trình xét nghiệm.
Lãnh đạo Sở cho biết, để làm rõ việc 13 ngôi mộ liệt sĩ không có hài cốt, Sở đã tham mưu cho UBND tỉnh thành lập Tổ công tác để tìm kiếm thêm thông tin về các đợt quy tập di chuyển hài cốt liệt sĩ từ nhân chứng còn sống trong lực lượng quy tập trước đây.
Đồng thời, tìm kiếm các hồ sơ lưu trữ tại tỉnh, huyện Bạch Thông và làm việc với Sở LĐ,TB&XH Thái Nguyên để tra cứu hồ sơ lưu trữ liên quan đến quá trình quy tập các mộ liệt sĩ thanh niên xung phong.
Trước đó, trong cuộc họp vào chiều 5/12, ông Phạm Duy Hưng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Kạn yêu cầu, các cơ quan chức năng cần tìm thêm nhân chứng, lần lượt từ những người thực hiện chôn cất lần đầu tiên rồi đến các cuộc quy tập hài cốt sau đó, những người trực tiếp thực hiện việc chuyển mộ. Tiếp đó, cần làm rõ hồ sơ về các đợt quy tập hài cốt các liệt sĩ hiện đang ở đâu?.
Lãnh đạo UBND tỉnh Bắc Kạn yêu cầu Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tìm kiếm lại hồ sơ trong kho của mình, đồng thời chỉ đạo phòng chuyên môn cùng tìm lại.
Ông nêu rõ, trong trường hợp tiến hành khai quật lại cần có lực lượng chuyên môn để tiến hành công việc này. Khi khai quật, sẽ kiểm tra vị trí của 13 ngôi mộ ở vị trí đầu tiên, xem hài cốt các liệt sĩ còn nằm ở đó không?
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Kạn cũng khẳng định, việc làm rõ thông tin liên quan đến hài cốt của 13 ngôi mộ liệt sĩ thanh niên xung phong là trách nhiệm của thế hệ đi sau.
"Sẽ rất khó khăn, nhưng chúng ta phải quyết tâm làm cho rõ, làm hết trách nhiệm của thế hệ sau đối với người có công với đất nước", ông Hưng nhấn mạnh.