F-35 Nhật Bản mất tích
Lực lượng Phòng vệ Trên không Nhật Bản (JASDF) thông báo, một trong những chiếc tiêm kích tàng hình F-35A Lightning II của họ vừa mất tích ngoài biển, cách bờ biển đông của quận Aomori ở Thái Bình Dương 135km.
Hiện vẫn chưa tìm thấy phi công. Chiếc máy bay đã biến mất khỏi màn hình radar khi đang bay huấn luyện vào lúc 19h27 ngày 9/4 (theo giờ địa phương).
Không bao lâu sau vụ việc, Bộ trưởng Quốc phòng Takeshi Iwaya cho biết, Không quân Nhật Bản sẽ đình bay toàn bộ số tiêm kích F-35 còn lại, và chưa rõ lệnh này sẽ kéo dài tới bao giờ.
Theo tạp chí Military Watch, mức độ an toàn của F-35 nhìn chung cao hơn so với các chiến đấu cơ thế hệ trước của Mỹ. Tiêm kích hai động cơ F-15 đã thường xuyên gặp thiệt hại trong năm đầu tiên phục vụ (lần lượt thiệt hại 8-6-4-6 chiếc vào các năm 1978-1979-1980-1981). Các máy bay F-14 thậm chí còn thiệt hại nặng nề hơn.
Tuy nhiên, F-35 đã bị đình bay một vài lần trước đây do các lo ngại về an toàn và các lỗi thiết kế đe dọa tính mạng của phi công.
Tiêm kích F-4EJ và F-35 của Nhật Bản bay theo đội hình.
Nhật Bản là quốc gia đầu tiên tại châu Á-Thái Bình Dương triển khai phi đội F-35A sẵn sàng chiến đấu, và là khách hàng nhập khẩu lớn nhất của Mỹ, với khoảng 150 chiếc F-35 đang được lên kế hoạch mua sắm.
Tokyo không thể mua các tiêm kích tàng hình F-22 Raptor, dù trước đây từng thể hiện mối quan tâm đáng kể đến chúng.
Do đó, nước này quyết định đầu tư vào mẫu tiêm kích nhẹ hơn và rẻ hơn để thay thế các chiến đấu cơ chiếm ưu thế trên không F-15J và F-4EJ – chúng nặng hơn, nhanh hơn và bay cao hơn F-35 nhưng lại không có khả năng tàng hình và cảm biến thế hệ mới.
Kế hoạch của Nhật Bản bao gồm trang bị cả phiên bản chạy trên đường băng thông thường F-35A và phiên bản cất cánh ngắn/hạ cánh thẳng đứng F-35B. Trong đó, F-35B có khả năng được triển khai từ các đường băng ngắn trên những hòn đảo nhỏ xa xôi của Nhật Bản, hoặc tàu khu trục chở trực thăng lớp Izumo của nước này.
Tiêm kích F-15J của Nhật Bản.
Nếu Nga-Trung tìm thấy F-35 trước Mỹ-Nhật...
Khi được hỏi về những nguy cơ tiềm tàng mà Nhật Bản phải đối diện khi thiệt hại chiếc F-35, đặc biệt là khả năng Nga/Trung Quốc sẽ tìm thấy và trục vớt chiếc máy bay ngoài biển, Trung tướng Không quân Mỹ về hưu David Deptula cho rằng:
"Đó sẽ không phải là tin tốt… Trong trường hợp này, đối với Nga và Trung Quốc, không có cái giá nào là quá cao nếu họ tìm có thể tìm thấy chiếc F-35 mất tích của Nhật Bản".
Nhận định của ông Deptula có đôi chút cường điệu, song phải thừa nhận rằng việc có được chiếc F-35 sẽ rất có giá trị đối với các đối thủ tiềm tàng của Washington.
Cả hai quốc gia – Nga và Trung Quốc – đều là đối thủ lớn của Mỹ, họ đang đối diện với viễn cảnh hàng trăm chiếc F-35 được triển khai gần biên giới của mình – trong biên chế 3 quân chủng của quân đội Mỹ và nhiều đồng minh phương Tây của Washington.
Do F-35 được phát triển trong khuôn khổ chương trình vũ khí đắt đỏ nhất lịch sử quân sự, ước tính lên tới 1,5 nghìn tỷ USD, nên việc tiếp cận được, thậm chí chỉ một phần khung máy bay còn nguyên vẹn của F-35, cũng có thể mang lại nhiều thông tin tình báo có giá trị cho các đối thủ của Mỹ để phát triển các phương thức đối phó tinh vi hơn.
Những phương thức này có thể trải dài từ các hệ thống tác chiến điện tử, cho tới các hệ thống radar trên mặt đất, và radar tìm kiếm mục tiêu trên các tổ hợp phòng không.
Phiên bản cất/hạ cánh thẳng đứng F-35B.
Mặc dù học thuyết quân sự và trọng tâm của Mỹ trong quá trình phát triển công nghệ máy bay mới có nhiều khác biệt với Nga và Trung Quốc, nhưng nếu có thể tiếp cận công nghệ của F-35 thì điều đó chí ít cũng có thể giúp Nga-Trung kiểm chứng công nghệ nào hữu dụng để tích hợp lên các máy bay chiến đấu thế hệ mới của họ.
Xét tới mức độ chia sẻ thông tin tình báo giữa hai phía, và với bên thứ ba (chẳng hạn như Triều Tiên) thì việc Nga-Trung thu hồi được khung máy bay F-35 có thể sẽ làm suy yếu đáng kể năng lực chiến đấu của chúng trong biên chế Không quân Mỹ và đồng minh của Washington.
Cả Nga và Trung Quốc hiện đang sở hữu hạm đội tàu ngầm nguy mô lớn và có các hoạt động hải quân dày đặc tại khu vực mà chiếc F-35 của Nhật Bản mất tích.
Rất có khả năng các phương tiện ngầm của họ đang trong quá trình tìm kiếm máy bay Nhật Bản. Đây được xem là cơ hội hiếm có đối với hai đối thủ lớn của Mỹ.