Đó chính là Mạc Mậu Hợp, vị vua thứ 5 của triều đại nhà Mạc.
Mạc Mậu Hợp (1560-1592) lên ngôi khi cha là vua Mạc Tuyên Tông chẳng may mất sớm. Cùng Lê Nhân Tông, ông là vua lên ngôi trẻ nhất trong lịch sử.
Theo Đại Việt sử ký toàn thư, Mạc Mậu Hợp từng bị sét đánh ở trong cung, bại liệt nửa mình, sau chữa thuốc khỏi, bèn đổi niên hiệu. Vài năm sau, tai ương qua thì bệnh tật lại tới khi mắc căn bệnh ở mắt.
Sách Đại Việt thông sử ghi: “Năm ấy, Mậu Hợp bị chứng “thong manh”, mắt mờ không trông rõ, y sai mời các thầy thuốc giỏi trong thiên hạ tới chữa, trong vài năm, con mắt lại được bình phục như thường”.
Mạc Mậu Hợp là vị vua duy nhất bị sét đánh, suýt thành ''vua mù'' trong sử Việt. (Ảnh minh hoạ)
Mạc Mậu Hợp bị đánh giá là siêng chơi bời, bỏ bê chính sự dẫn tới cơ nghiệp nhà Mạc ngày một lụi bại.
Cuối năm Nhâm Thìn (1592), quân Mạc bị quân Lê - Trịnh đuổi đánh, Mạc Mậu Hợp phải chạy khỏi kinh thành. Trịnh Tùng (con trai Trịnh Kiểm - người đầu tiên lập ra dòng chúa Trịnh) chia quân đánh các ngả, phá tan quân của hoàng thân nhà Mạc là Mạc Kính Chỉ, thu được vô số khí giới và sai quân đi truy lùng bắt Mạc Mậu Hợp.
Nghe có người báo Mạc Mậu Hợp cạo đầu làm sư, ẩn ở chùa, Trịnh Tùng bèn sai quân đi tìm bắt.
Lúc tới chùa, Mạc Mậu Hợp đang nghiễm nhiên ngồi xếp bằng tròn, gạn hỏi thì Mậu Hợp đáp rằng: ''Bần tăng tu hành từ hồi còn trẻ tuổi ở am mây này; chén muối, đĩa rau hàng ngày trai dưỡng; thắp hương thờ Phật, công đức chuyên làm".
Quân Nam triều thấy nhà sư nói hoạt bát khiêm tốn, biết là Mậu Hợp, bèn bắt giữ. Ông tự liệu không thể thoát được, bèn thú thực và nói rằng: ''Mấy ngày trước đây, tôi chạy trốn ẩn núp trong rừng rậm, đã quá đói khát, dám xin cho một bình rượu uống cho đã''.
Quân sĩ bèn cho bình rượu. Sau khi Mậu Hợp uống thỏa thích, ngậm ngùi than rằng: ''Nghiệp chướng quá sâu! Nay cầu làm một người dân thường, cũng không thể được. Tội lỗi chỉ vì tổ tiên đã làm sự giết vua cướp ngôi, đến nỗi con cháu ngày nay phải mắc tội nặng như vầy. Mong tướng sĩ dẫn tôi đến trước hoàng đế, để bày tỏ thực tình. Đó là lòng tôi rất mong muốn".
Trịnh Tùng thấy Mạc Mậu Hợp về hàng, không nỡ gia cực hình, bèn sai đem treo sống ông 3 ngày rồi chém đầu tại bãi cát Bồ Đề.
