Người nông dân cao tuổi Trung Quốc nhận được hỗ trợ thấp
Chen Yunfeng, ngoài 50 tuổi, trưởng làng Yancang, tỉnh Hà Nam, Trung Quốc thất vọng trước những bất lợi mà nông dân cao tuổi ở nước này phải đối mặt.
"Chúng tôi trồng ngũ cốc, nhưng ngũ cốc rất rẻ. Chúng tôi ngày càng già đi, nhưng phúc lợi xã hội rất ít," ông Chen chia sẻ với Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng (SCMP).
Theo ông Chen, một nông dân trong làng có thể nhận trợ cấp hàng tháng khoảng 112 NDT (16 USD) từ sau 60 tuổi - độ tuổi nghỉ hưu. Đây là khoản tiền thấp hơn nhiều so với mức lương trung bình hàng ngày tại các thành phố của Trung Quốc và thậm chí rất khó để trang trải cuộc sống, kể cả ở nông thôn. Khoản tiền này cũng thấp hơn rất nhiều so với mức hỗ trợ trung bình toàn quốc là 290 USD mỗi tháng cho những người nghỉ hưu.
Việc thiếu trợ cấp nông dân cao tuổi Trung Quốc không phải một vấn đề mới. Sự đảm bảo về lương hưu vẫn là đặc quyền chỉ dành riêng của dân thành thị cho đến hết năm 2009, khi Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào và Thủ tướng Ôn Gia Bảo bắt đầu xây dựng hệ thống hỗ trợ trên toàn quốc cho nông dân cao tuổi.
Hệ thống hỗ trợ nhóm người này đã được hợp nhất thành một chương trình toàn quốc cho cả dân cư thành thị và nông thôn đang làm việc tự do hoặc thất nghiệp. Mức hỗ trợ khác nhau ở các vùng nhưng nhìn chung, hỗ trợ cho nông dân thấp hơn nhiều so với mức hỗ trợ cho cư dân thành phố.
Tại hầu hết các vùng nông thôn của Trung Quốc, người cao tuổi phải tiếp tục dựa vào sức lao động của mình, vào con cái hoặc những khoản tiết kiệm. Việc thiếu hỗ trợ về tài chính và các hỗ trợ khác cho nông dân cao tuổi đã trở thành một vấn đề nghiêm trọng cho hệ thống kinh tế - xã hội trong bối cảnh quá trình đô thị hóa và sự già hóa dân số ngày càng nhanh của Trung Quốc.
Vụ việc kinh hoàng hồi tháng 5 đã nêu bật lên sự nghiêm trọng của vấn đề. Một người đàn ông ở tỉnh Thiểm Tây chôn sống mẹ mình khi thấy bà trở nên mất kiểm soát và là gánh nặng phải chăm sóc. Người phụ nữ 79 tuổi cuối cùng cũng đã được cứu, người con bị bắt, nhưng vụ án làm nổ ra tranh luận trên toàn quốc về việc ai sẽ chăm sóc số lượng người già ngày càng tăng ở các vùng nông thôn Trung Quốc?
Việc di cư ồ ạt của người trẻ tuổi từ nông thôn lên thành phố nhằm tìm kiếm cơ hội tốt hơn đồng nghĩa với việc những người già có ít cơ hội được con cái chăm sóc. Vấn đề càng nghiêm trọng khi chính quyền tiếp tục đẩy mạnh quá trình đô thị hóa.
Theo báo cáo mới nhất của Viện Khoa học và Xã hội Trung Quốc, trên cả nước, cứ 4 nông dân thì có 1 người trên 60 tuổi vào năm 2025. Con số này tổng cộng khoảng 124 triệu người - xấp xỉ dân số Nhật Bản.
Chiến lược phát triển của Trung Quốc bị ảnh hưởng
Tình trạng trên cũng phủ bóng đen lên chiến lược kinh tế mới của Bắc Kinh, nhằm biến đất nước 1.4 tỉ dân thành cường quốc tiêu dùng để duy trì tăng trưởng trong nước, giữa bối cảnh thế giới không ổn định và căng thẳng trong quan hệ với Mỹ ngày càng leo thang.
Ma Wenfeng, nhà phân tích cấp cao của Công ty Tư vấn Kinh doanh Nông nghiệp Phương Đông, Bắc Kinh, cho biết tình trạng thiếu trợ cấp cho người cao tuổi ở các vùng nông thôn Trung Quốc làm hạn chế nghiêm trọng nỗ lực của Bắc Kinh trong việc tạo ra một thị trường tiêu dùng thống nhất. Nguyên nhân chính là do hơn 40% hộ gia đình của nước này buộc phải tiết kiệm để chi trả cho tuổi già.
Nhà phân tích Ma nói: "Khoản tiền 100 NDT hàng tháng chắc chắn không đủ để trang trải cuộc sống, đồng nghĩa với việc người nông dân phải tiếp tục lao động để tồn tại ngay cả khi họ đã già." Điều này ảnh hưởng xấu tới năng suất nông nghiệp ở Trung Quốc.
Ảnh: SCMP
Với việc Trung Quốc mong muốn tuyên bố chiến thắng trong việc xây dựng một "xã hội khá giả toàn diện" vào cuối năm nay - mục tiêu được ban lãnh đạo do ông Tập Cận Bình đưa ra khi lên nắm quyền năm 2012, cải cách hỗ trợ người cao tuổi ở nông thôn đã trở thành một trong những chủ đề được công chúng quan tâm nhất khi chính phủ xây dựng kế hoạch 5 năm lần thứ 14, theo Nhân dân Nhật báo.
"Nhà nước chỉ hỗ trợ 1.000 NDT mỗi năm cho nông dân cao tuổi, số tiền này chỉ đủ để chi trả cho dầu ăn và muối. Trong khi đó, nông dân cũng có nhiều đóng góp cho đất nước," SCMP trích lời một người dân ở Hồ Nam.
Việc cải thiện hỗ trợ cho người cao tuổi ở nông thôn đòi hỏi một nguồn lực tài chính đáng kể, tuy nhiên theo SCMP, tình hình kinh tế tại nhiều vùng của Trung Quốc đang gặp khó khăn nghiêm trọng do đại dịch Covid-19 và suy thoái kinh tế trên diện rộng.
Theo một báo cáo được công bố vào tháng trước bởi nhà nghiên cứu Xu Qing - giáo sư tại Đại học Tài chính và Kinh tế Thượng Hải, khó khăn trong hệ thống lương hưu của Trung Quốc là sự phụ thuộc quá mức vào các khoản trợ cấp tài khóa, khiến cho mức trợ cấp thấp hiện tại thậm chí còn trở nên ''không bền vững''.
Mời độc giả theo dõi chúng tôi trên MXH Lotus: