Theo tờ Newsweek, sau nhiều tháng gây áp lực ngoại giao, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cuối cùng đã có được thứ mà ông đã chờ đợi từ lâu: các đồng minh NATO bao gồm Đan Mạch, Hà Lan và Bỉ đã quyết định viện trợ máy bay chiến đấu F-16 Fighting Falcon cho Không quân Ukraine.
Kể từ đầu tháng 4, Mỹ và các đồng minh đã huấn luyện phi công Ukraine sử dụng loại máy bay phản lực do Mỹ sản xuất này, dự kiến sẽ được giao tới nơi trong vòng vài tuần.
Tổng thống Zelensky cho biết, ông cần từ 120 đến 130 máy bay chiến đấu để đạt được mức "ngang bằng" với Moscow.
Ukraine hy vọng những chiếc F-16 này sẽ giúp quân đội của họ sánh ngang với năng lực trên không của phi đội máy bay phản lực Su-57 của Nga, vốn đã được triển khai kể từ những ngày đầu của cuộc xung đột.
Ảnh chụp từ trên không của máy bay chiến đấu F-16 của Mỹ (trái) và máy bay Su-57 của Nga (phải). Ảnh: Wikimedia Commons
Theo Newsweek, trong khi F-16 mang lại độ tin cậy và tính linh hoạt đã được kiểm chứng cho không quân Ukraine, thì khả năng tàng hình tiên tiến của Su-57 lại đặt ra một thách thức ghê gớm cho lực lượng này, mặc dù sản lượng Su-57 còn thấp và chương trình phát triển gặp nhiều trở ngại, nghĩa là không chắc chắn rằng Su-57 có thể hoạt động hiệu quả ở các khu vực có mối đe dọa cao ở Ukraine.
Su-57: Công nghệ tàng hình tiên tiến
Sukhoi Su-57 - máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm của Nga - tự hào có công nghệ tàng hình tiên tiến, động cơ đẩy vectơ 3D và một loạt vũ khí đa dạng.
Theo các tài liệu quân sự của Nga, Su-57 có khả năng bay với tốc độ "hơn gấp đôi tốc độ âm thanh", trần bay khoảng 18.000 m và tầm bắn 3.000 km.
Vũ khí của Su-57 bao gồm tên lửa không đối không dẫn đường bằng radar hoặc dẫn đường bằng hồng ngoại (tên lửa tầm nhiệt), tên lửa không đối đất không điều khiển, bom thông thường, bom chùm và súng bắn đạn nổ 30 mm.
Máy bay chiến đấu tàng hình hai động cơ Su-57 - được "gã khổng lồ" quốc phòng Sukhoi của Nga phát triển vào đầu những năm 2000 - có nguồn gốc từ thời Chiến tranh Lạnh. Trong thời kỳ đó, Liên Xô xác định sự cần thiết của máy bay chiến đấu thế hệ tiếp theo để kế thừa phi đội Su-27 và MiG-29 của họ trong các hoạt động chiến thuật tiền tuyến.
Máy bay chiến đấu phản lực đa năng thế hệ thứ năm Sukhoi Su-57 tham gia bay trình diễn ở Nga. Ảnh: Getty
Tuy nhiên, Su-57 phải đối mặt với sự chậm trễ trong sản xuất và các vấn đề về hiệu suất, đặc biệt là về động cơ và tính năng tàng hình. Một số chuyên gia hàng không quân sự cho rằng, vòi phun động cơ hình tròn có thể nhìn thấy của mẫu máy bay chiến đấu này làm tăng khả năng bị radar phát hiện, làm suy yếu khả năng tàng hình của nó.
Bất chấp những nhược điểm đó, Su-57 hay còn gọi là "Felon" vẫn có một số lợi thế so với F-16 Fighting Falcon. Tạp chí chuyên ngành quốc phòng National Interest (Mỹ) đưa tin rằng, Felon thế hệ thứ năm có thể đồng bộ hóa với radar mặt đất, mang lại lợi thế khi giao chiến so với mẫu Felon thế hệ thứ tư.
F-16: Tính linh hoạt và cơ động
Theo Newsweek, F-16 Fighting Falcon có bề dày thành tích trong chiến đấu. Được biết đến với tính linh hoạt và khả năng cơ động cao, nó đã trở thành vũ khí chủ lực của nhiều lực lượng không quân kể từ cuối những năm 1970.
Ban đầu được thiết kế như một máy bay chiến đấu hạng nhẹ có thể chiếm ưu thế trên không, loại máy bay phản lực này đã được phát triển thành một máy bay chiến đấu đa chức năng hoạt động được trong mọi điều kiện thời tiết.
Tính linh hoạt của F-16, kết hợp với những nâng cấp trong nhiều năm, bao gồm hệ thống radar, hệ thống điện tử hàng không và vũ khí tiên tiến, đã biến F-16 thành loại máy bay chiến đấu mạnh mẽ đáp ứng nhu cầu chiến đấu trên không hiện đại.
F-16 có thể bay với tốc độ trên Mach 2 (2386.512 km/h) và trần bay 15.000 m, thấp hơn một chút so với Su-57. F-16 có bán kính chiến đấu khoảng 550 km với nhiên liệu bên trong và tầm hoạt động vượt quá 3.200 km với bình xăng gắn thêm.
Mẫu máy bay phản lực của Mỹ này cũng được trang bị hệ thống radar nâng cấp như AN/APG-66, có thể theo dõi mục tiêu cả trên không và trên mặt đất trong phạm vi khoảng 100 km. F-16 có thể mang theo nhiều loại vũ khí lớn hơn và đa dạng hơn so với MiG-29 hoặc Su-57 của Nga, bao gồm tên lửa, bom và vũ khí chống radar.
Một máy bay chiến đấu F-16 do Mỹ sản xuất bay ngang qua và bắn pháo sáng trong buổi diễn tập kỷ niệm 78 năm thành lập Quân đội Indonesia ở Jakarta vào ngày 3/10/2023. Ảnh: AFP
Theo Newsweek, các máy bay chiến đấu F-16 này sẽ thay thế phi đội MiG-29, Su-24 và Su-25 của Ukraine - những máy bay phản lực ra đời ở thời kỳ đỉnh cao của Chiến tranh Lạnh và năng lực của chúng hiện đã được người Nga biết rõ.
Tuy nhiên, một báo cáo vào năm ngoái của Cơ quan thẩm định trách nhiệm của Chính phủ (GAO) trực thuộc Hạ viện Mỹ đã xếp F-16 vào danh sách những máy bay khó bảo trì nhất của lực lượng không quân nước này.
Mark Cancian - đại tá thủy quân lục chiến Mỹ đã nghỉ hưu và là cố vấn cấp cao của Chương trình An ninh Quốc tế thuộc Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược & Quốc tế (CSIS) có trụ sở tại Washington - cho biết, thực tế đó có thể là thách thức đối với người Ukraine cũng như việc điều khiển máy bay trên thực tế.
Cancian nói với Newsweek rằng: "Để F-16 hoạt động hiệu quả, Ukraine cần thiết lập và duy trì cơ sở hạ tầng hậu cần và hỗ trợ rộng rãi. Việc này bao gồm đào tạo phi công kéo dài khoảng 9 tháng, và thiết lập các hệ thống bảo trì, tiếp nhiên liệu và cung cấp đạn dược."
"Nó sẽ không phải là yếu tố thay đổi cuộc chơi ngay lập tức", Cancian nói thêm.