Trong màn đêm, 15 binh sỹ Ukraine len lỏi dọc theo những hàng cây đến rìa một ngôi làng do Nga kiểm soát ở Đông Nam Ukraine và tiến hành cuộc tấn công.
Khi các binh lính Ukraine khai hỏa, quân đội Nga ngay lập tức đáp trả bằng súng máy. Sau đó, Ukraine đã triển khai máy bay không người lái và pháo binh tấn công các cứ điểm của Nga. Qua một ngày giao tranh ác liệt, Ukraine tuyên bố đã giành được chỗ đứng tại khu định cư Robotyne, thuộc vùng Zaporizhzhia.
Ukraine chia nhỏ lực lượng để phản công. Ảnh minh họa: RT
Ukraine thay đổi chiến thuật
Các bước tiến trong cuộc phản công kéo dài hơn 2 tháng của Ukraine hiện giờ được đo lường bằng từng mét vuông lãnh thổ. Những nỗ lực mà Kiev thực hiện kể từ đầu tháng 6 vừa qua nhằm phá hủy tuyến phòng thủ kiên cố của Nga bằng cách sử dụng các đơn vị cơ giới hóa do phương Tây huấn luyện và trang bị, đã bị đình trệ khi họ đối mặt với các bãi mìn cũng như sức mạnh không quân của Moscow.
Vì thế Ukraine buộc phải thay đổi cách tiếp cận và quay trở lại áp dụng chiến thuật mà họ đã sử dụng trong năm đầu tiên của cuộc xung đột là chia nhỏ lực lượng tấn công để thăm dò và đột kích cứ điểm của Nga, hoặc tiến hành những cuộc tấn công tầm xa nhằm vào các tuyến hậu cần như cầu cảng, đường sắt, kho đạn dược, trong một nỗ lực duy trì cuộc phản công. Với những loại pháo tiên tiến của phương Tây như AS-90 hay tên lửa dẫn đường bằng GPS, Ukraine bắt đầu nhắm mục tiêu vào pháo binh Nga một cách có hệ thống.
Các cuộc tấn công của Ukraine vào tuyến hậu cần của Nga tập trung vào 3 lĩnh vực chính. Thứ nhất, Kiev cố gắng cô lập Crimea bằng cách tấn công hai cây cầu chính tại bán đảo này là cầu Chonhar nối Crimea với miền Nam Ukraine và cầu Kerch nối Crimea với lãnh thổ Nga. Ukraine được cho là đã nhiều lần tấn công cầu Chonhar trong tháng 7 bằng tên lửa hành trình Storm Shadow do Anh tài trợ. Đây là cầu đường sắt chính nối trung tâm hậu cần của Nga ở Sevastopol với tiền tuyến ở phía Nam Ukraine.
Ngoài ra, cầu Kerch cũng nhiều lần bị hư hại nghiêm trọng sau các cuộc tập kích bằng máy bay không người lái của Ukraine. Những cuộc tấn công vào 2 cây cầu này đã làm giảm lưu lượng hàng hóa mà Nga vận chuyển qua đây, gây cản trở các nỗ lực tiếp tế cho tiền tuyến của Moscow.
Thứ hai, Ukraine đã tăng cường tấn công các kho tiếp tế chính của Nga ở Sevastopol. Điều này không chỉ nhằm mục đích làm giảm số lượng đạn dược và dự trữ nhiên liệu mà còn buộc Nga phải đưa thêm nhiều nguồn cung cấp đi qua mạng lưới đường sắt đang xuống cấp, khiến các lực lượng Nga gặp nhiều khó khăn hơn.
Nhắm vào lực lượng nòng cốt của Nga
Nhưng có lẽ, điểm đáng chú ý nhất của chiến thuật trên là nhắm mục tiêu vào các hệ thống pháo của Nga. Pháo binh được coi là lực lượng nòng cốt trong chiến dịch quân sự đặc biệt mà Moscow triển khai tại nước láng giềng kể từ tháng 2/2022. Trong học thuyết quân sự của Nga, việc huy động pháo binh là biện pháp chính để tiêu diệt các lực lượng đối phương. Vì thế Kiev muốn làm suy giảm sức mạnh pháo binh để khiến các lực lượng Nga hành động kém hiệu quả hơn.
Phía Ukraine cho biết, kể từ tháng 7/2023, quân đội nước này đã phá hủy 25 khẩu pháo của Nga mỗi ngày, cao gấp đôi so với giai đoạn đầu cuộc chiến.
Ngoài ra Kiev cũng áp dụng trở lại chiến thuật chia nhỏ lực lượng tấn công, từng giúp họ hành động hiệu quả trước đây.
Chiến thuật trên đã được Đơn vị đặc nhiệm Skala - một đơn vị có khoảng 170 binh sỹ triển khai. Đơn vị này do thiếu tá Yuriy Harkaviy, có biệt danh Skala dẫn đầu. Từ trụ sở chính gần Orikhiv, Skala cử các đội trinh sát sử dụng máy bay không người lái để phát hiện vị trí và thiết bị của Nga, sau đó kết nối với lượng lượng pháo binh. Chỉ huy này cũng điều các đội tấn công đi hàng km dọc theo các lùm cây rậm rạp để thăm dò trước khi tấn công.
Theo các chỉ huy của Ukraine, để tiến lên trong một khu vực bằng phẳng, được ngăn cách bằng những hàng cây thưa thớt, họ sẽ cần các đội xung kích bộ binh và các đội trinh sát nhỏ để dọn đường. Trụ sở của Đơn vị đặc nhiệm Skala là một tòa nhà bỏ hoang ở phía Bắc Robotyne. Nhiều binh sỹ trong đơn vị này đã tham gia chiến đấu kể từ những ngày đầu tiên chiến sự nổ ra và hầu hết không có thời gian nghỉ ngơi.
Trước khi tiến hành các cuộc tấn công, những phi đội máy bay không người lái của Skala hoạt động cả ngày lẫn đêm, cung cấp hình ảnh về các vị trí của quân đội Nga và điều chỉnh hỏa lực pháo binh. Trong khi đó, các đội xung kích thường đi bộ men theo những con đường dài để tránh bị phát hiện.
Liệu có quá muộn?
Về lý thuyết, việc thay đổi chiến thuật có thể giúp Ukraine dễ chọc thủng phòng tuyến của Nga hơn. Cả hai cuộc phản công tại Kharkov và Kherson mà Ukraine thực hiện năm 2022 đều xảy ra sau khi Kiev tấn công vào cơ sở hậu cần của Nga. Việc cây cầu Antonovsky gần như bị phá hủy ở thành phố Kherson đã khiến Nga không thể tiếp tế cho quân đội nước này trong khu vực.
Nhưng thời gian không nghiêng về phía Ukraine. Chỉ còn 4 tháng nữa mùa Đông sẽ tới, khiến các hoạt động chiến đấu quy mô lớn trở nên phức tạp hơn nhiều. Tiếp đến, vào thời điểm mùa Xuân năm 2024, Mỹ sẽ bước vào chu kỳ bầu cử Tổng thống. Chính quyền Tổng thống Biden sẽ khó đưa ra lý lẽ để thuyết phục các cử tri đồng ý về việc tiếp tục viện trợ cho Ukraine nếu Kiev không đạt được bất cứ bước tiến đáng kể nào trên chiến trường.