Tên lửa tầm bắn gấp đôi HIMARS
Tại nhà xưởng gần Kiev, một nhóm kỹ sư đang làm việc trên một thiết bị kim loại dạng hình ống.
Đây là một phần của tên lửa tự chế Trembita. Sau khi vặn dây cáp đánh lửa, động cơ bốc cháy. Có một tiếng ồn khủng khiếp. Trung tâm của đường ống phát sáng màu đỏ. Một phút sau, tiếng ồn dừng lại.
Nguyên mẫu Trembita sử dụng công nghệ tương tự như bom bay V1 của Đức, về cơ bản là một ống thép có động cơ, gắn một cặp cánh lượn và được bắn từ máy phóng.
Nhóm nghiên cứu dự án đã sẵn sàng thử nghiệm tên lửa Trembita. Ảnh: Guardian
Trembita có trọng lượng khoảng 100kg, trong đó đầu đạn mang theo nặng 20kg. Đầu đạn có thể được trang bị điện tích nhiệt áp hoặc đầu đạn phân mảnh HE. Tên lửa có tầm bắn 140km, gần gấp đôi so với tầm bắn của tên lửa HIMARS mà Ukraine đang sử dụng (70-80km).
Điều quan trọng với quân đội Ukraine là Trembita có giá rẻ. Chi phí chế tạo chỉ khoảng 3.000 USD và 7.000 USD nữa để trang bị thêm hệ thống dẫn đường hiện đại.
Giá của tên lửa này chỉ bằng một phần nhỏ so với Kinzhal hay Kalibr của Nga, ước tính có giá từ 1-2 triệu USD mỗi quả. Nga đã sử dụng hàng chục tên lửa loại này trong các cuộc tập kích thường xuyên vào các thành phố của Ukraine, trong đó có cả Kiev.
Akym Kleymenov, kỹ sư trưởng của dự án Trembita cho biết, quả tên lửa công nghệ thấp mà nhóm của ông chế tạo có thể được vận chuyển trong cốp xe ô tô.
Trembita có thể phóng bằng máy phóng khí nén hoặc bằng bộ tăng áp nhiên liệu rắn. Trembita sử dụng động cơ xung phản lực và mang theo 30 lít nhiên liệu.
Như vậy là đủ để đưa tên lửa vào lãnh thổ của đối phương trong hành trình khoảng 30 phút, mặc dù vẫn chưa đủ xa để đánh trúng cây cầu nối bán đảo Crimea với đại lục Nga.
Theo Kleymenov, mục đích của tên lửa Trembita là áp đảo hệ thống phòng thủ của Nga.
"Nó đơn giản, rẻ tiền và hiệu quả trong việc làm cạn kiệt các hệ thống phòng không của đối phương", kỹ sư Kleymenov nói.
Ảnh mô phỏng tên lửa Trembita. Ảnh: Militarnyi
Các thử nghiệm tiếp theo sẽ sớm được thực hiện tại một cơ sở huấn luyện quân sự. Theo kế hoạch, Trembita sẽ được phóng trong một khẩu đội, với 20-30 quả được bắn đồng thời.
Không phải tất cả các tên lửa đều sẽ mang theo chất nổ. Mục tiêu sẽ bao gồm các bãi chứa đạn dược, trung tâm chỉ huy và kiểm soát.
Người điều hành dự án Trembita, Viktor Romaniuk, là cựu nghị sỹ Ukraine. Romaniuk bắt đầu làm tình nguyện viên quân sự vào năm 2014, khi Nga sáp nhập Crimea. Hiện Romaniuk đang kêu gọi quyên góp, huy động vốn cộng đồng để sản xuất tới 1.000 tên lửa hành trình tầm bắn hạn chế mỗi tháng. Số tiền ước tính lên tới 350.000-600.000 USD.
Ukraine không thể mãi phụ thuộc vào vũ khí phương Tây
Romaniuk cho biết nhóm nghiên cứu và phát triển của ông gồm 8 người, làm việc toàn thời gian. Họ đã chế tạo thêm cả máy bay không người lái và một loại súng cối mới với hệ thống nhắm mục tiêu có độ chính xác cao. Súng cối mới có thể bắn nhanh hơn súng cối thông thường, sau đó được thu lại để di chuyển.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã nhiều lần yêu cầu các đối tác phương Tây cung cấp tên lửa tầm xa. Mùa hè năm 2022, chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden đã cung cấp các hệ thống tên lửa pháo binh cơ động cao HIMARS có độ chính xác cao. Tên lửa HIMARS có tầm bắn 70-80km và được Kiev sử dụng nhiều trong các cuộc phản công thành công vào mùa thu năm 2022 ở các vùng Kherson và Kharkiv. Nga sau đó đã di chuyển các kho hậu cần của mình ra xa hơn tầm bắn của Ukraine.
Hồi tháng 5, Vương quốc Anh đã gửi tên lửa hành trình Storm Shadow cho Ukraine. Theo nhà sản xuất, Storm Shadow có tầm bắn "trên 250km".
Quân đội Ukraine đã sử dụng tên lửa này để tấn công các trung tâm hậu cần của Nga trong các khu vực do Moscow kiểm soát mà tầm bắn của các vũ khí trước đó không thể vươn tới, bao gồm thành phố phía Đông Lugansk, gần biên giới Nga và cảng Berdiansk.
Tuần trước, Wall Street Journal đưa tin rằng Washington sắp đồng ý bàn giao tên lửa ATACMS cho Ukraine trong gói hỗ trợ an ninh mới. ATACMS có tầm bắn lên tới 300km và có thể bắn từ các bệ phóng HIMARS mà Ukraine đang có sẵn. Tuy nhiên, Nhà Trắng cho đến nay vẫn từ chối cung cấp ATACMS cho Kiev.
Trong khi chờ đợi, các nhà phát triển của Trembita đã thiết lập dây chuyền sản xuất nhỏ của riêng họ. Ở một góc của nhà xưởng là những quả tên lửa Grad bị lỗi của Ukraine, xếp chồng lên nhau bên cạnh những quả tên lửa Grad của Nga thu được trên chiến trường.
Ông Yuriy Sak, cố vấn của Bộ Quốc phòng Ukraine, cho biết Trembita là một trong số các dự án cấp cơ sở do các nhóm tình nguyện thực hiện, song song với các doanh nghiệp của chính phủ.
"Ukraine không thể mãi dựa vào viện trợ quân sự của các đối tác phương Tây. Đây là một ví dụ về tư duy chiến lược của Ukraine và thực hiện các ý tưởng nhằm xây dựng cơ sở công nghiệp quốc phòng của chúng tôi", ông Yuriy Sak nói.
Ông Sak thừa nhận, xung đột có thể tiếp diễn trong một thời gian. Ukraine khuyến khích và hoan nghênh các sáng kiến cá nhân cũng như sự sáng tạo kỹ thuật từ cấp thấp đến cấp cao.