Câu hỏi:
Trong lúc dự đám cưới bạn, do xích mính, con trai tôi có đánh nhau với một thanh niên khác và có dùng vỏ trai bia ném trúng đầu người kia làm họ bị chảy máu đầu. Sau đó, cậu thanh niên đó đã đi báo công an, và giám định thương tích là 9%.
Hiện nay, cơ quan công an đã khởi tố con trai tôi về tội cố ý gây thương tích. Tôi nghe nói tội cố ý gây thương tích phải trên 11% thì mới bị xử lý về hình sự vậy tại sao thương tích của cậu thanh niên kia mới 9% mà đã khởi tố con trai tôi, xin luật sư cho biết việc khởi tố như vậy có đúng quy định của pháp luật không?
Có người bạn khuyên tôi nên đến xin lỗi, bồi thường thỏa đáng và hòa giải với người bị thương, thì có thể được xem xét không bị xử lý về hình sự, xin luật sư cho biết có đúng như vậy không?
Ths. Luật sư Chu Mạnh Cường – Trưởng Văn phòng luật sư Danh Chính trả lời.
Bộ luật Hình sự có quy định:
Điều 104. Tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của người khác
1. Người nào cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ thương tật từ 11% đến 30% hoặc dưới 11% nhưng thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ sáu tháng đến ba năm:
a) Dùng hung khí nguy hiểm hoặc dùng thủ đoạn gây nguy hại cho nhiều người;
b) Gây cố tật nhẹ cho nạn nhân;
c) Phạm tội nhiều lần đối với cùng một người hoặc đối với nhiều người;
d) Đối với trẻ em, phụ nữ đang có thai, người già yếu, ốm đau hoặc người khác không có khả năng tự vệ;
đ) Đối với ông, bà, cha, mẹ, người nuôi dưỡng, thầy giáo, cô giáo của mình;
e) Có tổ chức;
g) Trong thời gian đang bị tạm giữ, tạm giam hoặc đang bị áp dụng biện pháp đưa vào cơ sở giáo dục;
h) Thuê gây thương tích hoặc gây thương tích thuê;
i) Có tính chất côn đồ hoặc tái phạm nguy hiểm;
k) Để cản trở người thi hành công vụ hoặc vì lý do công vụ của nạn nhân.
Theo quy định của pháp luật, về cơ bản, thì hành vi cố ý gây thương tích sẽ bị khởi tố hình sự theo khoản 1 điều 104 BLHS nếu mức độ thương tích từ 11% đến 30%. Tuy nhiên, khi thực hiện hành vi gây thương tích mà có một trong các các điều kiện được quy định từ điểm a đến điểm k khoản 1 điều 104 BLHS thì dù mức độ thương tích dưới 11% vẫn có thể bị khởi tố hình sự.
Trong trường hợp của con trai ông đã dùng vỏ trai bia để gây thương tích cho nạn nhân. Theo quy định của pháp luật thì vỏ trai bia có thể được coi là “hung khí nguy hiểm”, cụ thể: Mục 2 phần I Nghị quyết số 02/2003/NQ-HĐTP ngày 17/04/2003 của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao quy định:
2.2. "Phương tiện nguy hiểm" là công cụ, dụng cụ được chế tạo ra nhằm phục vụ cho cuộc sống của con người (trong sản xuất, trong sinh hoạt) hoặc vật mà người phạm tội chế tạo ra nhằm làm phương tiện thực hiện tội phạm hoặc vật có sẵn trong tự nhiên mà người phạm tội có được và nếu sử dụng công cụ, dụng cụ hoặc vật đó tấn công người khác thì sẽ gây nguy hiểm đến tính mạng hoặc sức khoẻ của người bị tấn công.
a. Về công cụ, dụng cụ
Ví dụ: búa đinh, dao phay, các loại dao sắc, nhọn...
b. Về vật mà người phạm tội chế tạo ra
Ví dụ: thanh sắt mài nhọn, côn gỗ...
c. Về vật có sẵn trong tự nhiên
Ví dụ: gạch, đá, đoạn gậy cứng, chắc, thanh sắt...
Mục 3 Nghị quyết số 01/2006/NQ-HĐTP ngày 12/05/2006 của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao quy định:
3. Về một số tình tiết quy định tại khoản 1 Điều 104 của BLHS
3.1. Tình tiết "dùng hung khí nguy hiểm" quy định tại điểm a khoản 1 Điều 104 của BLHS
"Dùng hung khí nguy hiểm" quy định tại điểm a khoản 1 Điều 104 của BLHS là trường hợp dùng vũ khí hoặc phương tiện nguy hiểm theo hướng dẫn tại các tiểu mục 2.1 và 2.2 mục 2 Phần I Nghị quyết số 02/2003/NQ-HĐTP ngày 17/4/2003 của Hội đồng Thẩm phán Toà án nhân dân tối cao để cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của người khác.
Căn cứ theo các quy định của pháp luật, trong trường hợp con trai ông đã dùng vỏ trai bia để gây thương tích cho nạn nhân, thì dù thương tích dưới 11%, nhưng nếu người bị hại có đơn yêu cầu thì Cơ quan công an có đủ căn cứ để khởi tố và xử lý hình sự đối với con trai ông.
Với mức độ thương tích là 9% và có dùng hung khí, có thể nhận định rằng hiện nay, con trai ông đang bị khởi tố điều tra theo khoản 1 điều 104. Đây là trường hợp khởi tố theo yêu cầu của người bị hại. Đối với trường hợp này, theo quy định của pháp luật, nếu người bị hại có đơn xin rút yêu cầu khởi tố trước khi xét xử sơ thẩm thì vụ án sẽ được đình chỉ. Vậy về nguyên tắc, nếu giữa ông và người bị hại có thể thỏa thuận về mức bồi thường, hòa giải với nhau để người bị hại rút đơn thì vụ án sẽ được đình chỉ. Con trai ông sẽ không bị xử lý về hình sự.
Luật sư Chu Mạnh Cường -Trưởng văn phòng LS Danh Chính từng tham gia nhiều vụ án lớn, tạo nên uy tín như vụ Tiên Lãng, vụ Phương Ninh hột...