Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) đã giải mật hàng chục tài liệu về các cuộc thử nghiệm trong thời Chiến tranh Lạnh. Qua đó, người ta thấy cơ quan này không chỉ tuyển dụng các điệp viên là con người.
Các tài liệu giải mật, được trích dẫn bởi AFP, tiết lộ rằng CIA đã cố gắng huấn luyện mèo, chó, cá heo và thậm chí cả chim - từ chim bồ câu đến quạ - như những đặc vụ hiện trường thực thụ.
Cụ thể, một "đặc vụ CIA trên trời" là một con quạ có tên là Do Da. Chim đã từng là một trong những con vật trung tâm đối với chương trình huấn luyện động vật làm đặc vụ kéo dài hàng thập kỷ của cơ quan tình báo Mỹ.
Theo đó, CIA đã tìm đến các nhà nghiên cứu chim ưng chuyên nghiệp để xác định loài chim nào thường cư trú một khoảng thời gian trong năm ở khu vực Shikhany, thuộc lưu vực sông Volga, phía đông nam Moscow.
Theo các tài liệu, CIA coi những con chim di cư như vậy là "cảm biến sống". Bằng cách kiểm tra thịt của chúng, người Mỹ sẽ biết được người Nga đang thử nghiệm cái gì.
Đầu những năm 1970, CIA đã chuyển sang các loài chim săn mồi và quạ, hy vọng chúng có thể được huấn luyện cho các nhiệm vụ đòi hỏi tính chính xác hơn như thả thiết bị nghe trên bệ cửa sổ và thực hiện các nhiệm vụ ghi lại hình ảnh.
Quạ Do Da là ứng cử viên triển vọng nhất cho các nhiệm vụ nhằm vào Liên Xô và được biết đến như " ngôi sao của dự án này", AFP trích dẫn các tài liệu giải mật cho biết. Nhưng trong một nhiệm vụ huấn luyện, chú quạ này đã bị tấn công bởi "cặp quạ khác" - và không bao giờ trở lại.
Sau đó, cơ quan này đã thu thập hàng trăm con chim bồ câu, thử nghiệm chúng với các camera gắn ở các khu vực trên khắp nước Mỹ để xem liệu chúng có thể hoàn thành nhiệm vụ trên các tuyến đường hay không.
Mục tiêu cuối cùng là thu thập hình ảnh ở xưởng đóng tàu Leningrad (nay là Saint Petersburg). Một số con chim trong quá trình huấn luyện đã tạo ra những bức ảnh hoàn hảo.
Tuy nhiên, phần lớn trong số chúng đã bay đi và mang theo các thiết bị thử nghiệm đắt tiền.
Không chỉ những con chim được "ghi danh" trong chương trình đào tạo gián điệp bí mật. CIA cũng đã nghiên cứu và thử nghiệm loài mèo như một "phương tiện giám sát âm thanh".
Nỗ lực nhiều nhất tập trung vào việc huấn luyện "cá heo chiến đấu" trở thành những kẻ phá hoại hạm đội tàu ngầm hạt nhân của Liên Xô.
Tuy nhiên, theo các tài liệu của CIA, các chương trình này đều không thành công.