Sự chuyển mình của quân đội Trung Quốc
Theo chuyên gia Mỹ Michael Peck, có thể thấy rõ rằng Trung Quốc đang dịch chuyển từ một đội quân "nông dân" khổng lồ, công nghệ thấp sang lực lượng tinh gọn và công nghệ cao. Tuy nhiên, có rất nhiều thứ nằm trên giấy đang khiến phương Tây, cũng như các nước láng giềng của Trung Quốc bối rối.
Trung Quốc sẽ tiếp tục thay thế các máy bay và tàu chiến cũ sang mẫu mới tiên tiến hơn. Bên cạnh đó, quân đội Trung Quốc (PLA) sẽ khắc phục những thiếu sót trong hoạt động ở nước ngoài, hỗ trợ và xây dựng lực lượng viễn dương, phát triển các cơ sở hậu cần bên ngoài Trung Quốc, đồng thời tăng cường khả năng thực hiện nhiều nhiệm vụ quân sự đa dạng.
Từ đội quân "nông dân", Trung Quốc đang chuyển mình thành lực lượng tinh gọn và công nghệ cao. Nguồn ảnh: Los Angeles Times
Sách trắng Quốc phòng mới của Trung Quốc được giới phân tích phương Tây "háo hức" chờ đợi để tìm ra manh mối trong chiến lược an ninh quốc gia của Bắc Kinh.
Sách trắng năm 2019 (trước đó là bản 2015) đã đưa ra những nguyên tắc chung trong chính sách quốc phòng của Trung Quốc. Nó cho thấy bộ mặt mới của quân đội Trung Quốc: Tác chiến mạng, hệ thống chỉ huy-kiểm soát linh hoạt hơn, các hoạt động hải quân tầm xa.
Nếu thay đổi những cái tên và con số được đề cập bên trong, người ta hẳn có thể nghĩ đây là bản kế hoạch của quân đội Mỹ hoặc do một tổ chức tư vấn của Mỹ đưa ra.
Vấn nạn tham nhũng và vi phạm kỷ luật tới mức báo động
Tuy nhiên, theo chuyên gia Michael Peck, trước khi chúng ta lo sợ cuộc tấn công của "con Rồng" này, hãy xem xét tới những vấn đề mà Sách trắng cho rằng quân đội Trung Quốc cần phải giải quyết.
Đáng nói nhất chính là nạn tham nhũng. "Lực lượng vũ trang Trung Quốc đang thắt chặt kỷ cương chính trị, điều tra và xử lý nghiêm khắc các hành vi vi phạm nghiêm trọng kỷ luật Đảng và luật pháp quốc gia", Sách trắng Trung Quốc nêu rõ, "Lực lượng vũ trang Trung Quốc xử phạt các hành vi tham những theo đúng kỷ cương của Đảng và các điều luật liên quan, khắc phục mọi sơ suất trong các dự án xây dựng và mua sắm trang thiết bị, vật tư quan trọng…"
Quân đội Mỹ cũng có đầy những thiếu sót, từ vấn đề đội chi phí các trang thiết bị quân sự, cho tới những loại vũ khí không hoạt động tốt như quảng cáo… Tuy nhiên, theo ông Peck, Lầu Năm Góc chưa từng phải trích dẫn vấn nạn tham nhũng như một trở ngại lớn cho hiệu quả quân sự.
Tương tự, trong quân đội Mỹ cũng xảy ra các vấn đề về kỷ luật, như những vụ lạm dụng rượu hay quấy rối tình dục làm chao đảo sự nghiệp của một số sĩ quan cao cấp. Song, ông Peck cho rằng những vụ việc đó chưa thấm vào đâu so với các vấn đề kỷ luật mà quân đội Trung Quốc đang lo ngại.
Trung Quốc đang rất đau đầu với vấn nạn tham nhũng trong quân đội. Ảnh minh họa (Nguồn: China US Focus)
Sách trắng Trung Quốc có đoạn viết:
"Lực lượng vũ trang Trung Quốc đang xây dựng một hệ thống pháp lý quân sự mang đặc thù của Trung Quốc và thúc đẩy sự thay đổi cơ bản trong cách vận hành quân đội… Họ đang thúc đẩy nhận thức pháp lý thông qua các chiến dịch tuyên truyền và giáo dục cộng đồng, thiết lập và cải tiến cơ chế hỗ trợ tư vấn pháp lý, thúc đẩy quản lý dựa trên pháp luật trong quân đội.
Lực lượng vũ trang Trung Quốc đang cố gắng quản lý quân đội chặt chẽ hơn trên mọi phương diện.
Họ đã thực hiện đầy đủ các quy tắc và quy định của quân đội, khôi phục và cải tiến cơ chế truyền thống trong khâu liên lạc và chỉ huy, tiến hành kiểm tra an toàn để xác định và giải quyết các vấn đề tiềm ẩn, tăng cường quản lý phương tiện quân sự bằng nhiều phương pháp cụ thể, thiết lập cơ chế thông báo thường xuyên về kiểm soát quân đội đồn trú".
Chuyên gia Mỹ cho rằng không có gì thực sự đáng ngạc nhiên trong Sách trắng của Trung Quốc. Có thể thấy rõ sự dịch chuyển trong cơ cấu lực lượng của họ.
Bên cạnh đó, quân đội Trung Quốc vẫn nhắm tới Đài Loan, trong đó lưu ý "Trung Quốc không đảm bảo sẽ từ bỏ khả năng sử dụng vũ lực [để thu hồi Đài Loan] và sẽ duy trì lựa chọn tiến hành tất cả các biện pháp cần thiết… Quân đội Trung Quốc kiên quyết đánh bại bất cứ thế lực nào đang cố gắng chia tách Đài Loan ra khỏi Trung Quốc và bảo vệ sự thống nhất quốc gia bằng mọi giá".
Tuy nhiên, ông Peck một lần nữa nhấn mạnh rằng, đằng sau bức màn uy lực của tên lửa siêu thanh và tiêm kích tàng hình, quân đội Trung Quốc vẫn đang vô cùng lo ngại về nạn tham nhũng và phá vỡ kỷ cương.
"Quân đội Trung Quốc không nên bị coi nhẹ, nhưng cũng không đáng sợ" – Vị chuyên gia kết luận.