"Tứ đại thế lực" trên thị trường xe hơi thông minh: Họ là ai?

Ngành công nghiệp xe hơi thông minh giống như một thế giới võ thuật, những người đến và đi tạo thành các môn phái khác nhau.

Trong cuộc cạnh tranh hiện nay trên thị trường xe hơi thông minh, người chơi có thể tạm chia thành bốn nhóm: Nhóm lực lượng mới, nhóm công ty xe hơi truyền thống, nhóm Internet và nhóm điện thoại thông minh.

Nhóm lực lượng mới được đại diện bởi Tesla, Xiaopeng, Weilai, Ideal, .. Họ dẫn đầu những thay đổi trong ngành, giỏi đổi mới thiết yếu và hiện đang là phe triển vọng nhất trên thị trường.

Các công ty xe hơi truyền thống có đại diện là Toyota, Volkswagen, GM, ... Họ có nền tảng sản xuất vững chắc, uy tín thương hiệu và khả năng cạnh tranh lâu đời.

Phe Internet được đại diện bởi Baidu, Didi, Alibaba,... họ mang lại một lượng lớn lưu lượng truy cập và thuật toán phong phú.

Lực lượng điện thoại thông minh được đại diện bởi Apple, Xiaomi, Sony,... họ có ít kỹ thuật nhưng nhiều tài nguyên hơn, và rất giỏi trong việc ứng dụng công nghệ.

Theo Zhihu, bốn phái chính đều có ưu và nhược điểm riêng. Hiện tại có 5 quy trình cần thiết để xây dựng một chiếc ô tô: bắt đầu với tài chính, sản xuất, xâm nhập thị trường, mở rộng thương hiệu và thành công trong AIoT (Artificial Intelligence of Things: Trí tuệ nhân tạo của vạn vật), trong đó sản xuất là huyết mạch.

Bốn phe phái lớn có cùng mục tiêu là chế tạo một chiếc xe tốt, nhưng điểm mạnh và điểm yếu của các phe khác nhau, điều này cũng phân biệt thành những lộ trình chế tạo xe độc ​​đáo.

1. Nhóm Internet

Với hàng chục tỉ USD đầu tư và nhiều năm nghiên cứu phát triển, công nghệ không người lái đã trở thành bức ngăn lớn giữa phe Internet và các phe khác.Nhìn vào các công ty Internet nổi tiếng trên thế giới như Google, Baidu, Alibaba, Didi, dường như họ đều có điểm chung là đã thâm nhập chính xác vào ngành công nghiệp xe hơi thông minh qua nhiều năm tích lũy các thuật toán phần mềm.

Theo dữ liệu lái xe tự động năm 2020 do Cơ quan Quản lý Giao thông Vận tải California DMV công bố, công nghệ lái xe tự động của Google, Baidu và Didi được xếp hạng trong số 10 công nghệ lái xe hàng đầu trên thế giới.

Mặc dù Internet đang nắm giữ công nghệ lái xe tự hành đại diện cho xu hướng tương lai, nhưng nó vẫn cần phải vượt qua nhiều bài kiểm tra trong quá trình lưu thông trên đường. Các vấn đề như bảo mật kỹ thuật, hợp tác với nhà sản xuất, luật pháp, và sự chấp thuận của công chúng là những rào cản lớn.

Vào năm 2015, Giám đốc điều hành Uber, Travis Kalanick, cho biết trên Twitter rằng Uber sẽ thay thế ô tô có tài xế bằng ô tô không người lái. Tuy nhiên, những cái chết do xe tự lái khiến người dân Mỹ gia tăng mối lo ngại về xe tự lái.

Hiệp hội ô tô Mỹ đã tiến hành điều tra dư luận sau vụ tai nạn xe tự lái của Uber, kết quả cho thấy gần 3/4 người Mỹ nói rằng họ ngại đi xe tự lái vì sợ hãi. Hơn một nửa số người được hỏi cho rằng việc điều khiển xe ô tô tự lái trên đường công cộng sẽ đe dọa đến sự an toàn của họ.

Tuy nhiên, sau nhiều khoản đầu tư thất bại, Uber đã không thể tiếp tục và phải bán doanh nghiệp lái xe tự hành của mình vào tháng 12/2020. Giấc mơ xây dựng ô tô và lái xe tự hành của Uber dừng lại ở đây.

Tuy nhiên, điều đó không ngăn các công ty Internet phát triển công nghệ lái xe tự động để chạy đua phát triển xe thông minh. Tập đoàn công cụ tìm kiếm của Trung Quốc - Baidu thành lập bộ phận lái xe tự động Apollo vào năm 2017, chủ yếu cung cấp công nghệ chạy bằng trí tuệ nhân tạo và vận hành dịch vụ taxi tự lái Go Robotaxi. Tập đoàn thương mại điện tử Alibaba cũng đã thành lập một liên doanh ô tô điện với nhà sản xuất ô tô lớn nhất Trung Quốc SAIC.

2. Nhóm điện thoại thông minh

Xô tô thông minh tự lái của Apple có thể được “trình làng” vào năm 2024.

Sử dụng hệ sinh thái làm mũi nhọn, các công ty điện thoại thông minh như Apple, Xiaomi, Sony có thể xuyên thủng lá chắn của kẻ thù trong cuộc chiến theo đuổi ô tô thông minh.

Các công ty xe hơi truyền thống đã có hàng trăm triệu người dùng trên khắp thế giới trong suốt nhiều thế kỷ phát triển. Vào năm 2020, Toyota đã giành vị trí quán quân doanh số bán xe hơi toàn cầu với 9,528 triệu xe, điều đó chứng minh lượng người dùng khổng lồ của hãng.

Các lực lượng sản xuất ô tô mới cũng liên tục làm mới kết quả bán hàng, cho thấy không nên đánh giá thấp tiềm năng của họ.

Ngay cả khi chỉ dựa vào công nghệ, lực lượng Internet gần đây đã lần lượt tung ra các thương hiệu xe hơi thông minh, đặt bước đầu tiên hướng tới việc chế tạo xe hơi.

Việc các phe tận dụng trải nghiệm lái xe mới để chiếm lấy tâm trí người dùng và dẫn đầu thị trường rõ ràng là bất lợi cho các nhà sản xuất smartphone mới gia nhập thị trường.

Tuy nhiên nếu gia nhập thị trường từ hệ sinh thái xe hơi thông minh, các công ty như Apple, Xiaomi cũng có tiềm năng phát triển không hề nhỏ.

Trong số đó, với hai con át chủ bài là hệ điều hành và phần cứng thông minh AIoT (Artificial Intelligence of Things: Trí tuệ nhân tạo của vạn vật), các hãng điện thoại thông minh có thể sẽ cắt giảm một khoảng cách rất lớn trên thị trường xe hơi thông minh.

Hệ điều hành chắc chắn là thứ người dùng thường xuyên chạm vào nhất, và nó cũng là yếu tố ảnh hưởng lớn đến trải nghiệm lái xe.

Sau khi đánh bóng hệ điều hành trong nhiều năm, các hãng điện thoại thông minh đã trở nên quen thuộc với sở thích của người dùng điện thoại di động, và có thể thu hút người dùng đến sản phẩm mới của công ty.

Giống như vầng hào quang của Apple là hệ điều hành iOS, trải nghiệm điện thoại thông minh độc đáo của hãng đã chinh phục được nhiều tín đồ trên toàn thế giới.

Hệ điều hành của điện thoại thông minh được điều chỉnh phù hợp với xe thông minh cùng dòng và cả hai có thể được kết nối liền mạch để đạt được hoạt động trên nhiều sản phẩm.

Hiện tại, Apple và Xiaomi, những công ty đã công bố kế hoạch chế tạo ô tô, tiết lộ rằng hệ sinh thái xe hơi thông minh sẽ được tích hợp với hệ sinh thái hiện có.

Trên thực tế, lực lượng điện thoại thông minh đã tập trung vào sự phát triển của hệ sinh thái xe hơi thông minh.

Năm 2013, Apple phát hành kế hoạch "iOS in the Car" và chính thức đưa vào hệ điều hành dành cho xe hơi, từ đó Apple đổi tên của hệ điều hành này thành Car Play.

Sau vài năm tối ưu hóa và lắp đặt hoàn chỉnh trên xe, Car Play đã được cài đặt trên hơn 600 mẫu xe của các hãng xe như Mercedes-Benz, Ferrari, BMW, Ford, GM, Honda,... Hệ điều hành trên xe của Apple đã dần hoàn thiện.

Mặc dù hiện tại chưa có kế hoạch chế tạo xe hơi, Huawei cũng đã tung ra hệ thống xe HiCar, cũng như ba hệ điều hành mới cho xe hơi dựa trên Hongmeng.

Xiaomi cũng đang hợp tác với các công ty xe hơi trong các lĩnh vực như giọng nói thông minh và trợ lý thông minh AI.

Everbright Securities tin rằng việc Xiaomi tham gia vào lĩnh vực ô tô thông minh có thể bổ sung hoàn hảo cho hệ sinh thái Xiaomi AIoT. Đồng thời, không gian tăng trưởng thị trường là rất lớn và mảng xe hơi thông minh sẽ trở thành đường cong tăng trưởng thứ hai thúc đẩy Xiaomi trong tương lai, phóng đại thương hiệu + kênh + giá trị sinh thái AIoT.

Theo báo cáo tài chính quý 3/2020 của Xiaomi, có hơn 289 triệu thiết bị được kết nối với nền tảng Xiaomi AIoT. Tổng lô hàng thiết bị kết nối IoT của Huawei cũng vượt 150 triệu vào cuối năm 2019.

Theo iResearch, thành công của những gã khổng lồ trong kỷ nguyên Internet có thể được tái hiện thông qua các sản phẩm AloT + hệ điều hành riêng.

Nhóm điện thoại thông minh đã đầu tư ở nhiều mức độ khác nhau vào hệ điều hành và lĩnh vực AIoT và đã đạt được những kết quả tốt. Kết nối cả hai với ô tô thông minh, nhóm điện thoại thông minh có thể giành thị phần đáng kể trên thị trường ô tô thông minh.

3. Nhóm công ty xe truyền thống

Các nhà sản xuất xe truyền thống có nền tảng lâu đời vững chắc.

Các nhà sản xuất ô tô mới đã mở ra cánh cửa cho ngành công nghiệp ô tô thông minh thông qua một loạt các đổi mới, thu hút thị trường vốn. Giá trị thị trường của Tesla có thời điểm vượt tổng giá trị thị trường của 9 công ty ô tô truyền thống cộng lại.

Tuy nhiên, so với các hãng xe truyền thống có lịch sử hàng chục năm, thậm chí hàng trăm năm, thế lực mới có thể chỉ tạm thời dẫn đầu.

Khả năng sản xuất phương tiện, hiệu ứng thương hiệu và nhóm người dùng khổng lồ đều là những lợi thế riêng của thế lực "cây đa cây đề".

Năng lực sản xuất mạnh mẽ của các công ty xe hơi truyền thống không dễ bị các công ty đi sau vượt mặt, đây có thể là lợi thế cốt lõi của các công ty xe hơi truyền thống.

Trong giai đoạn đầu của quá trình phát triển, các lực lượng sản xuất ô tô mới như Tesla, Weilai và Xiaopeng đều đưa ra các hình thức hợp tác sản xuất xe khác nhau với các công ty ô tô truyền thống, và một số công ty vẫn dựa vào năng lực sản xuất của họ để sản xuất các mẫu xe mới.

So với chiếc ô tô thông minh đầu tiên được phát hành bởi các lực lượng sản xuất ô tô mới, các công ty ô tô truyền thống không bị tụt lại quá xa.

Chiếc xe thông minh đầu tiên của các thế lực mới như Weilai, Xiaopeng, Ideal và Weimar được công bố sau năm 2017. Trong năm sau, các công ty xe hơi truyền thống như Jaguar, Mercedes-Benz, Audi, Volkswagen và General Motors đã làm theo và tung ra những chiếc xe thông minh đầu tiên của họ. Geely, GAC và BYD cũng đã ra mắt các mô hình thông minh thứ hai của họ vào năm 2019.

Ngoài ra, Volkswagen, Hyundai và các công ty ô tô khác đã liên tiếp phát hành nền tảng sản xuất ô tô thông minh để giảm chi phí sản xuất đồng thời nâng cao hiệu quả phát triển của các mẫu xe mới.

So với số lượng mẫu xe mới ra mắt trung bình mỗi năm của các hãng xe hơi mới, các hãng xe hơi truyền thống có thể ra mắt nhiều mẫu xe trong cùng một hội nghị và chuyển đến tay người dùng nhanh chóng.

Giám đốc điều hành Tập đoàn BMW Ziptzer từng nói: "Khi các nhà sản xuất ô tô truyền thống tung ra một loạt các mẫu xe hoàn toàn thông minh mới, vị trí thống trị của Tesla về doanh số bán xe thông minh trong những năm gần đây có thể sớm kết thúc"

Hiệu ứng thương hiệu có thể được nhìn thấy từ sở thích cung cấp của các nhà cung cấp linh kiện. Nvidia, Mobileye, Luminar,... có xu hướng lắp đặt các sản phẩm mới nhất của họ trong các mẫu xe mới của các hãng xe hơi truyền thống.

Các công ty xe hơi truyền thống đã tham gia sâu vào thị trường toàn cầu trong nhiều năm, và cơ sở người dùng vững chắc của họ không dễ dàng bị lung lay.

Hiện tại, tỷ lệ sử dụng ô tô thông minh toàn cầu chưa đến 5%. Citigroup lạc quan rằng tỷ lệ sử dụng ô tô thông minh toàn cầu sẽ là 15% vào năm 2025. Điều này có nghĩa là ngay cả khi thị trường xe hơi thông minh phát triển nhanh chóng, các hãng xe hơi truyền thống vẫn sẽ chiếm thị phần khổng lồ.

Các công ty sản xuất ô tô truyền thống đang củng cố vị thế của mình trong kỷ nguyên mới bằng cách học hỏi những thành công của những thế lực mới trong việc sản xuất ô tô.

Khi các công ty xe hơi truyền thống triển khai những chiếc xe thông minh để bắt kịp, sử dụng khả năng sản xuất vững chắc, hiệu ứng thương hiệu, cơ sở người dùng hùng mạnh và các lợi thế khác để biến phòng thủ thành tấn công, các lực lượng mới có thể bị thách thức ở mọi cấp độ.

4. Nhóm lực lượng mới

Sự đổi mới của các lực lượng mới trong sản xuất ô tô đã được nhấn mạnh trên nhiều khía cạnh như tích hợp công nghệ và các dịch vụ hỗ trợ. Nói đến đổi mới công nghệ, phải nhắc đến Tesla.Sự xuất hiện của xe hơi thông minh thực chất là một cuộc lật đổ và đổi mới phương tiện chạy bằng nhiên liệu. Đứng đầu về sự đổi mới trong ngành công nghiệp này là lực lượng sản xuất xe hơi mới tập trung vào Tesla và các công ty xe mới nổi ở Trung Quốc - Weilai, Xiaopeng và Ideal.

Từ công nghệ ô tô đến lái xe tự động, Tesla đã phá vỡ bức tường phòng thủ của phương tiện chạy bằng nhiên liệu trong ngành công nghiệp ô tô bằng một hình thức ô tô thông minh mới. Tesla đi đầu trong việc đưa công nghệ trí tuệ nhân tạo vào ô tô, cung cấp mẫu ứng dụng hỗ trợ lái xe ô tô trên đường.

Ngoài ra, dịch vụ nâng cấp từ xa do Tesla cung cấp đã tái tạo lại mối quan hệ giữa thương hiệu xe hơi và người dùng.

Tesla mở rộng mối quan hệ mua và bán ngắn hạn giữa người dùng và thương hiệu xe hơi thành giao tiếp hai chiều và lâu dài bao gồm toàn bộ vòng đời của chiếc xe từ khi mua đến khi sở hữu xe. Các thương hiệu ô tô không còn theo đuổi một mục tiêu bán hàng duy nhất là doanh số bán hàng mà còn cả dịch vụ sau bán, điều này làm cho mối quan hệ giữa người dùng và thương hiệu ô tô trở nên gắn bó hơn.

Ô tô thông minh có phạm vi hoạt động ngắn và thời gian sạc dài là yếu tố chính cản trở người dùng mua. Trước "nỗi lo tiêu hao điện năng" của người dùng, các thương hiệu xe thông minh do Weilai đại diện cung cấp dịch vụ hoán đổi pin trong khi đóng cọc sạc. Chỉ mất 3 phút thay pin là bạn có thể lái xe hết công suất.

Ngoài ra, Weilai còn xây dựng thương hiệu thông qua hoạt động của người dùng và thu hút các công ty bao gồm cả Xiaomi học hỏi. Weilai có chiến lược vận hành người dùng độc đáo: chế độ gợn sóng.

Mô hình bán hàng của các công ty xe hơi truyền thống giống như một cái phễu, và các giao dịch cuối cùng được tạo ra thông qua các lớp sàng lọc. Theo quan điểm của Weilai, các nhóm người dùng của nó giống như những gợn sóng và thông qua ảnh hưởng của những chủ sở hữu ô tô cốt lõi nhất, họ tiếp tục lan rộng đến những người dùng khác, từ đó thúc đẩy hành vi mua hàng của người dùng bên ngoài.

Thông qua sự đổi mới táo bạo, mỗi lực lượng sản xuất xe hơi mới đều có một nhóm người hâm mộ trung thành, đồng thời họ cũng là sức mạnh hỗ trợ đưa thương hiệu vươn xa hơn.