Đại hội đại biểu nhân dân toàn quốc Trung Quốc (Quốc hội) Trung Quốc khai mạc hôm nay tại Bắc Kinh.
Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường cho biết nước này sẽ tăng chi tiêu quốc phòng lên 1,27 nghìn tỷ tệ trong năm 2020, cao hơn 6,6% so với năm ngoái, bất chấp nền kinh tế tăng trưởng âm trong quý 1 năm nay.
Chi tiêu quốc phòng của Trung Quốc tăng liên tục trong 2 thập kỷ qua. Mức hiện nay cao gấp 12 lần so với năm 1999.
Tuy nhiên, tỷ lệ tăng năm nay thấp nhất trong 20 năm, trong bối cảnh GDP quý 1 năm nay giảm 6,8% so với cùng kỳ năm ngoái và đánh dấu lần đầu tiên kể từ năm 1992 nền kinh tế lớn thứ hai thế giới tăng trưởng âm.
Bắc Kinh luôn khẳng định giữ chi tiêu quốc phòng dưới 2% GDP hằng năm. Nhưng số liệu chính thức của Trung Quốc thường bị cho là không minh bạch và thấp hơn thực tế. Viện nghiên cứu hòa bình quốc tế (SIPRI) tại Stockholm ước tính chi tiêu quốc phòng năm 2019 của Trung Quốc là 261 tỷ USD chứ không phải 178 tỷ USD như Bắc Kinh công bố.
Đây là lần đầu tiên trong lịch sử, Quốc hội Trung Quốc năm nay không đặt mục tiêu GDP.
“Chúng ta không đặc mục tiêu GDP cụ thể nào do tình hình đại dịch toàn cầu và những bất định lớn trong kinh tế và thương mại. Trung Quốc đang đối mặt với những yếu tố không dự báo được trong phát triển”, Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường nói trong báo cáo đọc trước Quốc hội.
Về vấn đề Hong Kong, ông Lý nói rằng chính quyền trung ương sẽ triển khai cơ chế “một đất nước, hai hệ thống” và nguyên tắc “người Hong Kong cai trị người Hong Kong”.
Ông Lý cũng nói rằng cần có một hệ thống luật pháp và cơ chế thực thi pháp luật lành mạnh để bảo đảm an ninh quốc gia ở đặc khu hành chính Hong Kong.
Chính phủ Trung Quốc sẽ trình một nghị quyết để cho phép Ủy ban thường vụ Quốc hội soạn thảo và thông qua luật an ninh quốc gia mới dành riêng cho Hong Kong.
Các nguồn tin trước đó nói với báo SCMP rằng luật mới sẽ trục xuất những người bị buộc tội ly khai, lật đổ, can thiệp của nước ngoài và khủng bố ở thành phố.
Các nguồn tin nói rằng Bắc Kinh tin là Hội đồng lập pháp của Hong Kong không thể thông qua luật an ninh quốc gia mới để thực thi Điều 23 của Luật Cơ bản do không khí chính trị hiện nay ở thành phố. Vì thế, Ủy ban thường vụ Quốc hội nhận nhiệm vụ này.
Trong bài xã luật vừa đăng, tờ Nhân dân Nhật báo viết rằng việc xây dựng một khuôn khổ pháp lý có triển thực thi và hoạt động đầy đủ vì an ninh của Hong Kong “là vấn đề an ninh quốc gia chứ không phải vấn đề của riêng của Hong Kong”.
Ông Lý Khắc Cường khẳng định thỏa thuận thương mại giai đoạn 1 với Mỹ được thực thi từ tháng 1. “Chúng ta cần thực thi thỏa thuận giai đoạn 1 với Mỹ”, ông Lý nói. Ông khẳng định Trung Quốc cam kết ủng hộ một hệ thống thương mại đa phương và cải tổ Tổ chức Thương mại thế giới (WTO). Ông cũng nói sẽ thúc đẩy Thỏa thuận thương mại tự do Trung Quốc – Nhật Bản – Hàn Quốc.
Trước đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump dọa sẽ chấm dứt thỏa thuận này nếu Trung Quốc không thực hiện lời hứa mua thêm hàng Mỹ. Nhiều người hoài nghi khả năng Trung Quốc có thể thực hiện đúng thỏa thuận sau khi nền kinh tế chịu nhiều tổn thất do đại dịch COVID-19.
Về đầu tư nước ngoài, Thủ tướng Trung Quốc nói sẽ “giảm đáng kể” danh sách đầu tư nước ngoài khi căng thẳng thương mại với Washington tiếp tục.
Không nói rõ những ngành nào, ông Lý khẳng định chính phủ sẽ đưa ra danh sách các lĩnh vực thương mại qua biên giới mà nhà đầu tư không được tham gia.
Thủ tướng kêu gọi cần kiên quyết bác bỏ các hoạt động ly khai nhằm tìm kiếm độc lập cho Đài Loan, và thúc giục quan hệ giữa hai bờ eo biển nhằm tiến tới mục tiêu tái thống nhất một cách hòa bình.
Phát biểu được đưa ra khi nhà lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn vừa tuyên thệ nhậm chức nhiệm kỳ hai. Chính quyền Đài Bắc quyết chối bỏ mô hình “một đất nước, hai hệ thống”, còn Bắc Kinh khẳng định sẽ không từ bỏ khả năng dùng vũ lực để đưa Đài Loan về với đại lục.