Ngày 28/2, ông Lê Văn Minh - Chủ tịch UBND thị trấn Xuân An (Nghi Xuân, Hà Tĩnh) cho biết, trên địa bàn thị trấn vừa có 1 trường hợp trở về nhà sau khi được công nhận là liệt sỹ. Hiện phía thị trấn đã xác minh, làm báo cáo gửi lãnh đạo huyện để có hướng xử lý.
2 ngày qua, gia đình ông Ngô An Dương (SN 1958, trú thị trấn Xuân An) luôn tràn ngập niềm vui bởi rất nhiều người dân, người thân đến thăm hỏi, chúc mừng ông đã tìm được về nhà sau 40 năm mất tích.
Ông Dương kể lại quá trình chiến đấu, bị bắt và thất lạc phải sống lưu lạc ở xứ người hơn 40 năm qua.
Ông Dương nhớ lại, năm 1978, khi vừa tròn 20 tuổi thì ông lên đường nhập ngũ vào Đại đội 17, Trung đoàn 1, Sư đoàn 330 thuộc Quân khu 9. Ông Dương sau đó cùng đơn vị sang chiến đấu tại chiến trường Campuchia.
Theo lời ông Dương, trong quá trình chiến đấu tại đây, ông bị bắt làm tù binh cùng 2 người tên Tân và Việt. Quá trình bị dẫn giải, nhóm lính này nghe tiếng súng nổ tiến gần nên hoảng loạn bỏ chạy. Ông Dương cùng 2 người khác cũng không biết đó là tiếng súng của bộ đội mình hay là giặc nên cũng mạnh ai nấy chạy.
Tìm về vị trí đơn vị đóng quân nhưng không còn thấy ai nên ông Dương phải sống lưu lại tại Campuchia. Quá trình lưu lạc, ông được một người phụ nữ làm nghề nông cưu mang, giúp đỡ. Ông Dương sau đó lấy vợ và hiện đã sinh được 3 người con.
Vết thương lớn trên đầu khiến ông Dương mất trí nhớ hàng chục năm qua.
"Thời gian đó do có vết thương trên đầu nên trí nhớ tôi kém, tôi không thể nhớ quá khứ và không nhớ được nhà. Sau đó tôi phải bốc thuốc để uống. Hơn 2 năm trở lại đây, trí nhớ tôi phục hồi và tôi nhớ được mọi thứ nên tìm kiếm thông tin để về nhà", ông Dương nhớ lại.
Cuối năm 2018, ông Dương gặp được người đàn ông tên Dần (trú tại huyện Quỳnh Lưu, Nghệ An) sang Campuchia bán máy làm gạch. Biết ông Dần là người Việt Nam sang, ông Dương tiếp cận rồi làm phiên dịch giúp và sau đó hỏi thăm để nhờ báo tin về gia đình.
Giấy báo tử và công nhận liệt sỹ cho ông Dương.
"Khi anh ấy mất tích, gia đình cũng có dò hỏi thông tin nhưng không được. Mãi năm 1993 thì Quân khu 9 gửi giấy báo tử về cho gia đình và công nhận là liệt sỹ. Lúc đó gia đình mới biết thông tin về anh.
Cuối năm 2018, ông Dần báo tin về cho thị trấn, thị trấn báo về cho gia đình tôi. Lúc đầu gia đình cũng nghi ngờ.
Nhưng sau gọi điện sang hỏi thăm và anh ấy đọc tên chính xác từng người, nhớ từng chi tiết nên chúng tôi biết chính xác là anh Dương còn sống rồi. Gia đình ai cũng vui mừng và mong anh trở về để được gặp", anh Ngô Xuân Cảnh (em trai ông Dương) chia sẻ.
Mới đây thông tin về ông Dương được gửi về thị trấn và từ đó ông đã tìm lại được gia đình mình.
Đêm 26/2, sau nhiều tháng làm thủ tục, ông Dương đã tìm về gia đình mình. Gặp lại người con, người anh mất liên lạc suốt 40 năm qua, cả gia đình ôm chầm lấy nhau khóc nức nở.
"Nó cùng vợ về đến cổng, tôi và mọi người nhận ra ngay, khuôn mặt già đi nhưng không thay đổi. Cả nhà ôm chầm lấy nó khóc. Nó về là vui sướng rồi, chẳng mong gì hơn", ông Ngô An Ninh (bố đẻ ông Dương) vui sướng nói.
Sau khi vào thắp hương lên bàn thờ tổ tiên, ông Dương ngồi tâm sự lại quá trình mình chiến đấu, mất liên lạc và sống lưu lạc ở xứ người. Nghe kể về những ngày gian khổ ấy, cả nhà ai cũng sụt sùi nước mắt thương ông.
Ông Dương thắp hương lên bàn thờ tổ tiên.
Trao đổi với PV, ông Đinh Văn Nam - Trưởng phòng Lao động thương binh và xã hội huyện Nghi Xuân cho biết: "Trường hợp này là rõ ràng rồi. Phía Phòng sẽ làm báo cáo lên Sở và trước mắt sẽ tạm dừng chế độ liệt sỹ cho ông Dương. Do ông Dương chỉ về đây thăm gia đình và tiếp tục sống tại Campuchia nên cũng chưa có nguyện vọng gì khác".