Binh sĩ Trung - Ấn thực hiện rút quân khỏi vùng tranh chấp Ladakh hồi tháng Hai. (Ảnh: Reuters)
Tổng thống Nga Vladimir Putin đã lên tiếng ca ngợi Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình là “những nhà lãnh đạo có trách nhiệm”, những người có thể tự giải quyết vấn đề tranh chấp biên giới giữa hai nước.
“Vâng, tôi biết một số vấn đề liên quan tới các mối quan hệ Trung - Ấn, nhưng vẫn luôn có hàng loạt vấn đề liên quan tới hai nước láng giềng này. Tôi biết thái độ của Thủ tướng Ấn Độ và Chủ tịch Trung Quốc”, ông Putin phát biểu tại Diễn đàn Kinh tế Quốc tế St. Petersburg (SPIEF) hôm 4/6 sau câu hỏi của hãng tin Press Trust of India (PTI) về tranh chấp biên giới Ladakh giữa Trung - Ấn.
“Họ (ông Modi và ông Tập) là những người rất có trách nhiệm và họ đã cố gắng tôn trọng nhau nhất có thể. Do đó, tôi tin họ luôn đạt được giải pháp cho bất cứ vấn đề gì mà họ cùng phải đối mặt. Nhưng điều quan trọng là không nên có thêm quốc gia nào ngoài khu vực can thiệp vào vấn đề của họ”, ông Putin nhấn mạnh.
Nhận định của ông Putin dường như ám chỉ tới tuyên bố hồi năm ngoái của Tổng thống Mỹ lúc bấy giờ là ông Donald Trump. Theo đó, ông Trump từng 2 lần lên tiếng muốn làm trung gian hòa giải căng thẳng tranh chấp biên giới Trung - Ấn.
“Chúng tôi đã thông báo cho cả Ấn Độ và Trung Quốc về việc Mỹ hiện sẵn sàng và có thể làm trung gian hòa giải hoặc phân xử cho vấn đề tranh chấp biên giới giữa họ”, ông Trump tuyên bố hồi tháng 5/2020.
Tuy nhiên, lời đề xuất của Mỹ đã ngay lập tức bị New Delhi từ chối. “Chúng tôi đã đồng thuận với phía Trung Quốc để giải quyết vấn đề một cách hòa bình”, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Ấn Độ cho hay.
Về phần mình, phản ứng sau tuyên bố của ông Trump, Trung Quốc nói rằng Bắc Kinh không cần “bên thứ ba” can thiệp vào chuyện tranh chấp biên giới.
“Chúng tôi có thể giải quyết các vấn đề một cách thỏa đáng thông qua đối thoại và tham vấn”, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên từng nói.
Tuy nhiên, vào tháng 9/2020, ông Trump lại một lần nữa tuyên bố muốn giúp Trung - Ấn hòa giải.
“Tôi biết rằng hiện tại Trung Quốc và Ấn Độ đang có khó khăn và khó khăn rất rất thực tế. Hy vọng họ sẽ có thể giải quyết vấn đề. Nếu chúng tôi có thể giúp đỡ, chúng tôi sẽ sẵn sàng giúp đỡ”, ông Trump phát biểu tại Nhà Trắng.
Trên thực tế, dù Trung - Ấn từ chối để Mỹ tham gia hòa giải vấn đề tranh chấp biên giới giữa hai nước, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị và Bộ trưởng Ngoại giao Ấn Độ Subramaniam Jaishankar lại gặp mặt ở Moscow bên lề Cuộc họp của các Bộ trưởng Ngoại giao thuộc Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO) vào tháng 9/2020. Cuộc gặp giữa Bộ trưởng Ngoại giao Trung - Ấn trở thành phiên thảo luận cá nhân cấp cao đầu tiên giữa hai nước kể từ khi căng thẳng tranh chấp biên giới bùng phát từ tháng 5/2020.
Vào năm 2020, cả Trung Quốc và Ấn Độ liên tục đổ lỗi cho nhau trái phép vượt qua Đường Kiểm soát thực tế (LAC), nằm giữa khu vực Ladakh do Ấn Độ quản lý và Aksai Chin do Trung Quốc kiểm soát. LAC có chiều dài 4.057 km là khu vực xảy ra tranh chấp giữa Trung - Ấn trong hàng thập niên qua.
Căng thẳng tranh chấp biên giới Trung - Ấn nằm dọc LAC lên tới đỉnh điểm kể từ tháng 6/2020, sau vụ đụng độ đẫm máu ở thung lũng Galwan khiến ít nhất 20 quân nhân Ấn Độ tử vong vào ngày 15/6. Đây được xem là cuộc xung đột biên giới nghiêm trọng nhất kể từ sau vụ tranh chấp kéo dài 70 ngày tại cao nguyên Doklam hồi năm 2017.
Gần đây, quân đội Trung - Ấn đã cho tiến hành rút quân khỏi các khu vực tranh chấp. Trong khi đó, các tướng chỉ huy quân sự hai nước cũng đã tham gia 10 vòng đàm phán nhằm đưa ra giải pháp chấm dứt tranh chấp biên giới kéo dài suốt 1 năm qua.