Xe tăng T-90 bị bắn cháy, xe bọc thép BTR-80 vẫn sống tốt ở Syria
Cùng các đơn vị chiến đấu của Quân đội Nga đến Syria trong năm 2015, xe bọc thép chở quân BTR-80 là một trong nhưng phương tiện chiến đấu bọc thép chính của lính Nga trên chiến trường và được sử dụng cho nhiều nhiệm vụ khác nhau.
Với thiết kế của BTR-80, mẫu xe bọc thép này như "ngọn đèn trước gió" trước các hệ thống tên lửa chống tăng được các nhóm phiến quân khủng bố ở Syria sử dụng. Thế nhưng kỳ lạ thay trong suốt 4 năm hoạt động tại chiến trường này những chiếc BTR-80 trong tay người Nga chưa từng bị bắn hạ.
Xe bọc thép BTR-80 cũng là một trong số ít vũ khí được Quân đội Nga sử dụng ở Syria chưa từng gặp sự cố, trong khi đó một loạt mẫu xe tăng và xe bọc thép khác hiện đại hơn đều từng bị bắn cháy hoặc thậm chí bị bắt sống.
Binh sĩ Nga hành quân cùng xe bọc thép BTR-82A tại Syria. Ảnh: Bộ Quốc phòng Nga.
Không chỉ "sống tốt" ở Syria, xe bọc thép BTR-80 còn giúp Quân đội Nga và Syria đánh bại lực lượng phiến quân trong nhiều trận đánh quan trọng.
Lý giải cho điều này một phần liên quan đến vai trò của BTR-80 trên chiến trường Syria, khi nó thường được trang bị cho các đơn vị bộ binh cơ giới hoặc lực lượng phản ứng nhanh vốn yêu cầu khả năng tác chiến cơ động "đánh nhanh rút gọn", từ đó giúp giảm thiểu tối đa các nguy cơ bị vũ khí chống tăng của đối phương hỏi thăm.
Thiết kế nhỏ gọn, khả năng cơ động cao và được trang bị hỏa lực mạnh cũng là lợi thế lớn của BTR-80 khi hoạt động ở một chiến trường có địa hình phức tạp như ở Syria.
Ở thời điểm hiện tại, Quân đội Nga sử dụng nhiều biến thể khác nhau của dòng xe bọc thép BTR-80 ở Syria, trong đó phiên bản mạnh nhất được sử dụng là BTR-82AM với hệ thống vũ khí tiên tiến không hề thua kém các mẫu xe bọc thép chở quân của phương Tây.
Qua thực chiến tại Syria cũng khiến hình ảnh của BTR-80 trở nên hấp dẫn hơn trong mắt quân đội một số quốc gia có truyền thống sử dụng các mẫu xe tăng thiết giáp của Nga, trong đó có cả Việt Nam.
Với truyền thống sử dụng các dòng xe tăng thiết giáp do Liên Xô (Nga) chế tạo, không quá khó để bộ đội tăng thiết giáp làm quen và vận hành với các mẫu xe bọc thép của Quân đội Nga hiện tại. Điều này được thể hiện rõ Hội thao quân sự quốc tế Army Games 2019 diễn ra tại Nga vào tháng 8 vừa qua.
Dù lần đầu được làm quen cũng như sử dụng xe bọc thép BTR-80 – biến thể hiện đại nhất BTR-82A, bằng những kinh nghiệm có được khi vận hàng xe bọc thép BTR-60PB được trang bị trong nước, Bộ đội Công binh Việt Nam đã thể hiện bản lĩnh tuyệt vời của mình khi vận hành tốt BTR-82A trong phần thi "Lộ trình an toàn" tại Army Games 2019.
Kết quả chung cuộc của phần thi "Lộ trình an toàn", đội tuyển Công binh Việt Nam giành vị trí thứ 3 toàn đoàn, một thành tích ấn tượng khi Công binh Việt Nam lần đầu tham dự giải.
Có BTR-80 trong tay Lục quân Việt Nam sẽ như "hổ mọc thêm cánh"
Hiện tại, BTR-80 là một trong số ít mẫu xe bọc thép "bình dân" của Quân đội Nga với số lượng được sản xuất lên đến 5.000 chiếc, tuy nhiên nhu cầu sử dụng BTR-80 trong các lực lượng vũ trang Nga hiện nay là khá thấp vào khoảng trên dưới 2.000 chiếc.
Do đó một số lượng lớn xe bọc thép BTR-80 Quân đội Nga không có nhu cầu sử dụng đều được niêm cất dài hạn. Đây có thể được xem là một cơ hội tốt để Quân đội Nhân dân Việt Nam hiện đại hóa các đơn vị bộ binh cơ giới nếu đề nghị phía bạn Nga nhượng lại một số xe bọc thép chở BTR-80 đã qua sử dụng.
Và với những thành tích mà Công binh Việt Nam đạt được cùng BTR-82A tại Army Games 2019 cho thấy, Quân đội Nhân dân Việt Nam hoàn toàn có đủ kinh nghiệm cần thiết để phát huy tối đa sức mạnh của dòng xe bọc thép này khi được trang bị đại trà.
Xe bọc thép BTR-82A (bên trái) của Công binh Việt Nam tranh tài tại Army Games 2019. Ảnh: Bộ Quốc phòng Nga.
So với các dòng xe bọc thép chở quân trên thế giới hiện tại, giá của mỗi chiếc BTR-80 khá "bình dân" trung bình từ 500.000 – 600.000 USD tùy thuộc vào từng phiên bản hoặc cấu hình mà khách hàng yêu cầu. Điều này giúp các khách hàng của BTR-80 có thể mua nó số lượng lớn với mức giá dễ chịu.
Tuy nhiên, các phiên bản BTR-80 đời đầu thường có cấu hình vũ khí khá lỗi thời và không khác gì mấy so với các dòng BTR-60 và BTR-70. Điểm nổi bật nhất của chúng vẫn là hệ thống động cơ được nâng cấp, hệ thống kính ngắm, hệ thống giáp được tăng cường.
Như vậy nâng cao sức chiến đấu của các đơn vị bộ binh cơ giới, Việt Nam cần lựa chọn các modul chiến đấu hiện đại để tăng cường sức chiến đấu cho những chiếc BTR-80 đã qua sử dụng, nếu như muốn mua dòng xe bọc thép này.
Với yêu cầu tác chiến trong môi trường chiến tranh hiện đại thì các modul vũ khí như tháp pháo BPPU gắn pháo tự động 30mm 2A72 là một lựa chọn hợp lý trong khi vẫn tận dụng được khung gầm xe BTR-80 ban đầu.
Ngoài hệ thống vũ khí được nâng cấp, để tăng khả năng sống sót của binh sĩ bên trong xe trước các mối đe dọa từ bên ngoài Việt Nam có thể cân nhắc việc trang bị thêm các tấm lót chống đạn và giảm xung lực từ các vụ nổ, hệ thống phát hiện và chữa cháy tự động. Cùng hệ thống phòng vệ sinh hóa học.
Về khả năng chở quân, các biến thể nâng cấp của BTR-80 vẫn mang theo kíp lái 2 người gồm một lái, một xạ thủ cùng 8 binh sĩ cùng đầy đủ trang bị.
Khả năng lội nước trên dòng xe bọc thép BTR vẫn được duy trì trên các biến thể của BTR-80, với hệ thống động cơ diesel YaMZ-238M2 V8 công suất 240 mã lực, một chiếc BTR-80 có thể di chuyển với vận tốc tối đa lên tới 90km/h trên chiến trường và 10km/h khi lội nước. Tầm hoạt động đầy tải của BTR-80 là từ 480-600km.
Từ những điểm kể trên có thể thấy, BTR-80 và các biến thể nâng cấp của mình vẫn có thể đáp ứng các yêu cầu tác chiến trong môi trường hiện đại nếu có những nâng cấp nhất định. Và đối với Lục quân Việt Nam, BTR-80 là một trong những lựa chọn tốt để thay thế các mẫu xe bọc thép chở quân đã lỗi thời.
Nga bán xe bọc thép BTR-80 cho lực lượng gìn giữ hòa bình LHQ