Vừa qua, Thanh tra Chính phủ đưa ra kết luận về việc thu phí tại các cảng hàng không đối với các ô tô chỉ dừng 3 - 5 phút đón trả khách là vi phạm các quy định của pháp luật, gây thiệt hại cho khách hàng.
PV đã có cuộc trao đổi với ông Lê Mạnh Hùng - Tổng Giám đốc Tổng công ty Cảng Hàng không (ACV) liên quan đến việc có hay không vi phạm Luật khi thu phí của ACV.
Thưa ông Lê Mạnh Hùng, quan điểm của ACV như thế nào trước kết luận của Thanh tra Chính phủ cho rằng việc ACV thu phí đối với ô tô chỉ tạm dừng 3 - 5 phút đón trả khách và thu được 551 tỷ đồng tuy mang lại lợi cho nhà nước (khi ACV chưa cổ phần hóa) nhưng vi các quy định của pháp luật, gây thiệt hại cho khách hàng?
ACV khi làm việc với Thanh tra Chính phủ cũng đã ý kiến và trình bày hết các vấn đề này. Thực tế, phí vào sân bay với xe dừng từ 3 – 5 phút đấy đúng hay không phải lý giải liên quan đến mục đích thu phí tại các công trình giao thông đó.
Đường hay cầu vượt nối đường giao thông công cộng với khu vực hàng không hiện nay do doanh nghiệp đầu tư. Kể cả trước đây do Nhà nước đầu tư thì sau quá trình sử dụng cũng cần chi phí để duy tu bảo dưỡng, chưa kể hệ thống biển báo hướng dẫn, điện, nước rồi nhân lực duy trì an ninh trật tự trên đường nối đó cũng cần chi phí.
Tất cả khoản thu phí trên đoạn đường dẫn đều mới mục đích bù đắp chi phí duy tu đường và duy trì hoạt động trên đoạn đường nối. Thực ra khoản thu chỉ bù đắp phần nào, trên thực tế chi phí duy tu các đoạn đường nối đấy rất lớn.
Thứ hai, khoản thu này như là một cách để đảm bảo an ninh, điều tiết xe cộ chạy vào trong sân bay. Nếu không thu phí, xe cộ sẽ đi vào rất nhiều có thể gây ùn tắc giao thông quanh khu vực nhà ga...
Xin cho biết thêm về đơn vị đầu tư tuyến đường nối này?
Đường nối này đều nằm trong tổng thể các công trình đã được xây dựng sân bay. Khi làm sân bay đều phải làm đường dẫn đó. Tuy nhiên khi đưa vào hoạt động cần chi phí để duy tu, sửa chữa bảo dưỡng, duy trì hệ thống trang thiết bị kỹ thuật rồi con người để đảm bảo an ninh trật tự...
Khoản thu phí ô tô đón chờ khách này cũng chỉ ở mức "gọi là", để bù đắp một phần các chi phí.
Nhưng Thanh tra cho rằng đất làm đường giao thông đó được Chính phủ giao cho ACV mà không thu phí, khi đó ACV thu phí phương tiện là vi phạm Luật Đất đai thưa ông?
Không! Nói vi phạm Luật đất đai là không đúng. Có làm gì vi phạm Luật đất đai đâu. Không vi phạm gì cả!
Thanh tra bảo đất của nhà nước giao, không được thu tiền phương tiện đi lại trên đó là không phải. Nếu theo lý luận đó, cả đường băng sân đỗ để máy bay cất cánh, hạ cánh cũng là nhà nước giao không thu tiền sử dụng đất.
Nhưng các hãng hoạt động trên đấy vẫn phải trả tiền cho đơn vị đã bỏ tiền ra sửa chữa nâng cấp đường băng, cho người bỏ công điều hành các máy bay lên xuống.
Tương tự như vậy, xe đi trên đường nối cũng phải trả tiền cho duy tu sửa chữa và duy trì an ninh trật tự. Tuy nhiên có khác một chút, đường băng sân đỗ là dịch vụ hàng không nên Nhà nước có quy định khung giá còn những dịch vụ không trực tiếp nhưng gắn với dây chuyền phục vụ hàng không sẽ do doanh nghiệp tự quyết định cho phù hợp.
Bây giờ cái gì hoạt động cũng cần chi phí mà lại không thu phí thì cũng khó!
Chưa kế tất cả các khoản tiền thu tiền đều nộp về ngân sách Nhà nước, ACV có được dùng làm gì đâu, có giữ riêng tiêu được đâu! Các hoạt động thanh tra, kiểm toán, thuế vụ đều đầy đủ.
Vậy còn khung giá, cơ sở nào để đưa ra mức gia thu đối với ô tô chờ đón trả khách với mức giá vé lượt từ 7.000 - 30.000 đồng và vé tháng từ 600.000 – 1.650.000 đồng/tháng?
Trước đây Cục hàng không có quy định rõ về giá đối với các xe dừng đỗ tại đường nối nhưng sau này với các loại giá dịch vu phi hàng được giao lại cho doanh nghiệp tự quyết định.
Ở sân bay, ACV cũng đã tham khảo các cái giá dịch vụ tương đồng ví dụ gửi xe gửi ở các tỉnh. Giá thu ở các sân bay đều có tham khảo địa phương và giá như thế nào đều đăng kí rõ với địa phương.
Khoản phí đó hàng năm đều có thống kê hạch toán cả, có công khai nộp thuế kiểm toán cả. Như tôi đã nói tất cả cũng chỉ nhằm mục đích duy tu sửa chữa bảo dưỡng cái hệ thống giao thông ấy cả thôi.
Thanh tra nói đất Nhà nước giao không được kinh doanh. Nhưng đây không phải là kinh doanh, đây chỉ là thu phí nhằm bù đắp các chi phí duy trì hoạt động.
Nhưng thực tế theo khảo sát, nhiều tài xế phản ánh giá dành cho phương tiện chỉ dừng đỗ 3 - 5 phút như hiện nay là đắt, có mức tương đương với giá trông giữ xe thời gian dài tại bãi thưa ông?
Nói đắt rẻ nó cũng khó. Giá đó chỉ khoảng 10.000 – 20.000 đồng.
Hiện nay sân bay có rất nhiều xe cộ đi đến. Trong khi đường nối không thể chứa được nhiều xe cộ. Quy định chỉ cho đỗ xe từ 3 - 5 phút là đủ để hành khách kịp đi lên, đi xuống ô tô. Nếu không có biện pháp, với 200 chiếc xe cùng đỗ chắc chắn sẽ tắc đường.
Thậm chí ở nhiều nơi, người ta còn hạn chế không cho phương tiện đi vào đường nối của nhà ga mà bắt đỗ tận bên ngoài bãi rộng, sau đó hành khách sẽ di chuyển bằng xe trung chuyển của sân bay ra phương tiện cá nhân.
Thực tế hiện nay ở Nội Bài, Tân Sơn Nhất xe cộ đi vào sân bay rất ách tắc vất vả, trong khi đường thì không thể to thêm được. Hiện nay kể cả có đội ngũ đảm bảo trật tự nhưng taxi, các xe đố trên đường nối vẫn rất lộn xộn.
Vì vậy việc thu phí như vậy còn giúp người điều hành điều tiết các phương tiện không cho đỗ tại đường nối quá lâu gây lộn xộn, chiếm chỗ. Nếu không có phí rất dễ tài xế đậu xe ở đường nối thời gian dài, thậm chí để xe đó và đi chơi...
Như vậy sau khi làm việc với Bộ Giao thông vận tải và cơ quan Thanh tra, giá phí do ACV quy định trong trường hợp này có gì thay đổi không thưa ông?
Hiện tại chưa có gì thay đổi. Nhưng sau khi rà soát lại các vấn đề, ACV sẽ phải điều chỉnh cho phù hợp nhất với biến động thị trường.
Như tôi đã nói, giá bây giờ đang rất phù hợp, thậm chí rẻ so với giá cả gửi xe tại Hà Nội và TP HCM. Bởi giá gửi xe, giá điều tiết phương tiện ở các thành phố đã tăng lên rất nhiều trong khi giá ô tô đỗ tại đường nối bao nhiêu năm không thay đổi.
Có kết quả thống nhất làm việc với các đơn vị ACV sẽ thông tin thêm. Khi Thanh tra đưa ra kết luận, ACV phải báo cáo rõ với Chính phủ. Các cơ quan chức năng có ý kiến như thế nào khi đó kết quả sẽ được công khai.
Xin cảm ơn ông!