Việc giải mật các tài liệu ghi lại khoảnh khắc mở đầu những trang lịch sử đau đớn nhất của Liên Xô và Nga – thời khắc cuộc Chiến tranh Vệ quốc Vĩ đại nổ ra ngày 22/6/1941, là một phần của dự án lớn ở Nga.
Vào lúc 4h sáng 22/6/1941, quân đội Đức bất ngờ tấn công Liên Xô không tuyên chiến, cuộc chiến tranh khiến hàng chục triệu người dân Liên Xô thiệt mạng nổ ra, kéo dài đến năm 1945.
Các tài liệu mới được Bộ Quốc phòng Nga công bố được soạn vào khoảng những năm 1950 bởi những tướng lĩnh nổi bật của Hồng quân Liên Xô vào thời kỳ bấy giờ, bao gồm Nguyên soái Ivan Bagramyan. Trong số này, tài liệu 3 trang được ký bởi Tổng tham mưu trưởng, Nguyên soái Georgy Zhukov giành được sự quan tâm đặc biệt.
Đây là sắc lệnh được ký vào lúc 7h15 phút ngày 22/6/1941, chỉ 3 tiếng đồng hồ sau khi phát xít Đức tấn công Liên Xô. Sắc lệnh này kêu gọi “tấn công lực lượng địch bằng tất cả các cách thức và tiêu diệt chúng ở những khu vực mà chúng xâm phạm biên giới Liên Xô”.
Những dòng đầu trong chỉ thị ngày 22/6/1941 của Dân ủy Quốc phòng Liên bang Xô Viết. (Ảnh: BQP Nga)
Sắc lệnh này cũng yêu cầu quân nhân Liên Xô không tấn công lãnh thổ Phần Lan và Rumani cho đến khi “các chỉ thị đặc biệt” được đưa ra. Tuy nhiên, ở trang cuối của tài liệu này có dòng chữ viết tay của chính Nguyên soái Georgy Zhukov: “Ném bom Rumani!”.
Rumani là đồng minh với đóng góp đáng kể cho lực lượng phát xít Đức về mặt quân sự cũng như hỗ trợ hành động diệt chủng người Do Thái của phát xít Đức. Chính quyền Rumani lúc bấy giờ bắt tay với phát xít Đức, sát hại hơn 160.000 người Do Thái Rumani, sau đó tham gia chiến dịch xâm lược Liên Xô của phát xít Đức với tư cách đồng minh vào ngày 22/6/1941.
Ngoài ra, các tài liệu này còn có một phần nhỏ bằng chứng về “sự vĩ đại chưa từng có của các quân nhân và chỉ huy của Hồng quân, biến Chiến dịch Barbarossa của Hitler” thành cát bụi. Trong tài liệu này có bản đồ chi tiết chiến dịch nói trên của phát xít Đức được Hồng quân Liên Xô thu giữ.
Bản đồ Chiến dịch Barbarossa của Đức Quốc xã bị Hồng quân Liên Xô thu giữ. (Ảnh: BQP Nga)
Câu chuyện của những người Liên Xô anh hùng cũng được công bố trong loạt tài liệu này, trong đó bao gồm báo cáo của những người lính Hồng quân Liên Xô tại Kiev, những người đầu tiên phải đối mặt với khí tài quân sự hiện đại của phát xít Đức.
Ngoài ra còn có nhiều tin tức về việc phi công Liên Xô hạ cánh an toàn sau chiến dịch, một số nói về sự hy sinh anh dũng của các phi công Liên Xô khác.
Theo ước tính chung, có hơn 26 triệu người Liên Xô thiệt mạng trong Chiến tranh Vệ quốc Vĩ đại, hơn 8 triệu trong số này ngã xuống ở tiền tuyến khi chặn đứng đà tiến công xâm lược của quân đội phát xít, sau đó phản công, đánh tan chủ nghĩa phát xít tại sào huyệt của chúng.
Liên Xô là quốc gia hứng chịu thiệt hại nặng nhất và tham gia chống phát xít tích cực nhất trong Thế chiến II. Hơn 75% lực lượng của phát xít Đức và đồng minh châu Âu dồn sức tấn công Liên Xô ở mặt trận phía đông châu Âu và cũng tại đây lực lượng phát xít do Đức Quốc xã cầm đầu thiệt hại đến 74% trên tổng số thiệt hại của chúng.
Video: Chiến tranh Vệ quốc Vĩ đại của Liên Xô bắt đầu như thế