Các binh sĩ Ukraine trên xe quân sự bọc thép gần làng Rubtsi, thuộc vùng Donetsk. Ảnh: NY Times
Ngày càng có nhiều dấu hiệu cho thấy Nga và Ukraine có thể đang chuẩn bị cho trận đánh tại Kherson, thành phố lớn đầu tiên Moscow kiểm soát sau khi phát động chiến dịch quân sự đặc biệt ở nước láng giềng.
Khi các lực lượng Ukraine tăng cường tấn công vào khu vực, truyền thông Nga đưa tin Moscow đã bắt đầu sơ tán khoảng 60.000 dân thường và nhân viên hành chính từ hữu ngạn sang tả ngạn sông Dnipro hoặc các khu vực khác, để “giữ an toàn cho người dân” và cho phép quân đội hành động.
Chiến thuật của Ukraine ở Kherson
Khi Ukraine giành quyền kiểm soát lại hơn 7.700km2 lãnh thổ vào mùa thu năm nay, các lực lượng của họ đã tuân theo một kế hoạch phù hợp với thế mạnh, đó là tận dụng thông tin tình báo và vũ khí chính xác để đẩy lùi lực lượng Nga.
Trong nhiều tháng qua, các lực lượng Ukraine đã tìm cách đẩy lùi lực lượng Nga ở Kherson trên bờ Tây sông Dnipro bằng cách sử dụng các hệ thống tên lửa tầm xa do Mỹ cung cấp, với mục đích buộc Moscow phải rút về phía Đông của con sông mà không phải tiến hành chiến đấu trong khu vực đô thị.
Nga đã yêu cầu dân thường sơ tán khỏi Kherson do tình hình chiến sự leo thang nhanh chóng.
Phillips O’Brien, Giáo sư nghiên cứu chiến lược tại Đại học St. Andrews ở Scotland, cho biết, khi mùa đông đến, bất kỳ cuộc tấn công nào cũng sẽ trở khó khăn hơn nhiều. “Nếu Nga muốn giữ lại Kherson và sẵn sàng chiến đấu, họ có thể sẽ gây khó khăn rất nhiều”, ông O’Brien nói.
Nga sẵn sàng chiến đấu ở các thành phố, bao gồm cả Mariupol và Severodonetsk, trong nỗ lực kiểm soát những khu vực này. Trong khi đó, Ukraine cố gắng tránh giao tranh ở vùng đô thị để không phá hủy cơ sở hạ tầng.
Tại khu vực Đông Bắc Kharkiv vào tháng 9, quân đội Ukraine đã chiếm giữ các ngôi làng xung quanh các thành phố Balakliya và Shevchenkove, bao vây lực lượng Nga thành các nhóm nhỏ và buộc họ phải rút quân. Tại Izyum, thành phố lớn nhất trong khu vực, Nga đã rút quân khi Ukraine tiến hành phản công.
Tuy nhiên, ở Kupyansk, một trung tâm giao thông quan trọng, Nga dường như không sẵn sàng từ bỏ. Giống như Kherson, thành phố này nằm dọc theo một con sông và quân đội Ukraine không thể bao vây lực lượng Nga như những khu vực khác. Mặc dù sau đó Ukraine đã giành lại Kupyansk nhưng thành phố đã chịu thiệt hại nghiêm trọng.
“Kupyansk là một nơi khá quan trọng, Nga sẵn sàng chiến đấu nhiều hơn để giành quyền kiểm soát”, Mick Ryan, một chiến lược gia quân sự, đồng thời là cựu tướng của quân đội Australia, cho biết.
Theo ông Ryan, Kherson không có tầm quan trọng chiến lược như Kupyansk nhưng thành phố này có giá trị chính trị to lớn, có thể khiến Nga tăng cường chiến đấu. Vào đầu tháng 10, Tổng thống Vladimir Putin đã tiến hành sáp nhập Kherson vào lãnh thổ Nga, cùng với 3 khu vực khác là Donetsk, Lugansk và Zaporizhzhia.
Quân đội Nga đã tập hợp lực lượng ở Kherson đông đảo hơn nhiều so với ở Kharkiv. Một binh sĩ Ukraine đang chiến đấu trong khu vực cho biết, Nga đã thiết lập các tuyến phòng thủ nhiều lớp với quân đội được huấn luyện và trang bị tốt.
Trận đánh lớn của Nga và Ukraine ở Kherson
Mặc dù các quan chức Nga thừa nhận rằng các điều kiện chiến đấu ở phía Tây Dnipro rất khó khăn, nhưng họ không có ý định nhượng bộ thành này phố này.
Kirill Stremousov, Phó lãnh đạo tỉnh Kherson do Nga bổ nhiệm, hôm 23/10 cho biết, Nga đã ổn định tiền tuyến và đang chuẩn bị cho cuộc xung đột vào mùa đông. “Việc tăng cường tuyến tiếp tế, vũ khí và thiết bị của Nga vẫn đang tiếp tục”, ông Stremousov nói.
Nhà phân tích quân sự Ukraine Oleh Zhdanov nhận định rằng, Nga sẽ cố gắng giữ Kherson bằng mọi cách bởi đây là chìa khóa quan trọng cho toàn bộ khu vực phía Nam. Trong khi đó, Ukraine giành lại Kherson sẽ tạo tiền đề cho việc giành lại khu vực Zaporizhzhia hiện do Nga kiểm soát và các khu vực khác ở phía Nam.
Ngoài ra, việc giành lại quyền kiểm soát Kherson cũng có nghĩa là Kiev có thể cắt nguồn cung cấp nước cho Crimea một lần nữa.
Giới chức Ukraine hôm 22/10 cho biết, Nga đang chuẩn bị cho các trận đánh trên đường phố ở Kherson.
Trung tướng Ben Hodges, cựu chỉ huy quân đội Mỹ tại châu Âu, cho rằng, dù Ukraine không muốn bao vây Kherson nhưng “tại một số thời điểm, họ sẽ không để lực lượng Nga ở lại thành phố”.
Thiếu tướng Edward Dorman, cựu giám đốc hậu cần và kỹ thuật của Bộ Chỉ huy Trung tâm Mỹ, cho biết sẽ có một khoảng thời gian rất ngắn để Ukraine có thể tận dụng vị thế hiện tại của mình trên chiến trường. “Họ cần tận dụng động lực của mình trước khi mùa đông đến. Thời tiết mùa đông có thể làm suy giảm khả năng di chuyển và gây khó khăn cho việc vận chuyển nguồn cung nhân lực và vật tư”, ông Dorman cho hay.
Mykola Bielieskov, nhà nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc gia Ukraine, cho biết, thành công của Ukraine ở khu vực Kharkiv đã giảm thiểu một số áp lực phải đạt được tiến bộ ở những khu vực khác trước khi mùa đông tới. Các cuộc phản công của Ukraine giúp đảm bảo việc phương Tây tiếp tục gửi vũ khí khi Ukraine có thể chứng minh rằng nếu được trang bị phù hợp, Kiev có thể đẩy lùi lực lượng Moscow.
“Có ít sự cấp bách về mặt chiến lược hơn đối với Kherson. Chúng tôi đã chứng minh cho cả thế giới thấy rằng Ukraine có thể chiến đấu mạnh mẽ bất chấp việc thiếu hụt vũ khí hạng nặng”, ông Bielieskov nói./.